Përmes mediave, qytetarët informohen për të gjitha risitë, masat, parandalimin dhe trajtimin e koronavirusit të ri. Nga këshillat e mjekëve, analizat profesionale deri tek udhëzimet e hollësishme për mbrojtjen e shëndetit… Në adresën e Ministrisë së Shëndetësisë, çdo ditë mbërrijnë pyetje të ndryshme që kanë të bëjnë me COVID-19, por ja cilat janë më të shpeshta.
PYETJE: Sa shtretër si kapacitet kemi në dispozicion për të akomoduar pacientët e infektuar me koronavirusin e ri dhe si do të sigurojmë stafin mjekësor për t’u shërbyer atyre, sa i kemi si numër dhe si është i organizuar?
PËRGJIGJE: Ka rreth 120 respiratorë në vend, numri më i madh – afër 90 janë në Shkup. I gjithë personeli shëndetësor në të gjitha institucionet e shëndetit publik dhe spitalet private është mobilizuar dhe është vënë në dispozicion plani operativ për veprim nëse është e nevojshme për të punuar në institucion shëndetësor kur është e nevojshme, si dhe spitalet private që kanë vënë në dispozicion të gjitha kapacitetet, përfshirë afër 70 shtretërve intensivë, me makina respiratore për këtë patologji. Aktualisht janë në dispozicion 185 shtretër. Klinika për sëmundje infektive dhe gjendjeve febrile në Shkup ka 110 shtretër. Reparti infektiv në Shtip, Gostivar dhe Veles ka 75 shtretër. Me këtë kapacitet, Klinika dhe ambientet e parashikuara deri më tani ofrojnë kujdes të mirë shëndetësor. Nëse është e nevojshme, planifikohet të rriten kapacitetet sipas parametrave të parapërgatitur.
Spitali i Përgjithshëm i Qytetit “8 Shtatori” është gjithashtu në funksion të pacientëve me koronavirus. Me këtë, praktikisht të gjithë pacientët në vend në kohën e diagnostikimit ose nëse dyshohet se kanë koronavirus, dhe kanë nevojë për ndonjë formë tjetër të operacionit ose lloj tjetër të ndërhyrjes – të dërgohen direkt në spitalin “8 Shtatori”, me qëllimi që të mos shkojnë në institucione të tjera të shëndetit publik.
Sistemi shëndetësor duhet të jetë i gatshëm për të përvetësuar këtë goditje, për të cilën ne jemi të gatshëm me kapacitetet, pajisjet, stafin, i cili është i gatshëm të rrotullohet sipas nevojës. Të gjithë 200 anesteziologë, 400 infermierë, përveç stafit që kemi tani, sipas uljes së programeve të tyre të rregullta, tani janë gati të përfshihen në trajtimin e kësaj sëmundje.
PYETJE: A ka mungesë të maskave mbrojtëse, a ka ndonjë mënyrë për t’i blerë ato ose burimet që janë në dispozicion janë të kufizuara?
PËRGJIGJE: Ministria e Shëndetësisë është e detyruar të mbulojë ekipet mjekësore nga Instituti i Shëndetit Publik dhe Qendra e Shëndetit Publik, zona e karantinës në Dibër dhe Klinika për sëmundje infektive dhe gjendjeve febrile. Në këtë drejtim, qeveria u bëri thirrje të gjitha institucioneve të tjera që të furnizohen brenda buxheteve të tyre.
PYETJE: Organizata Botërore e Shëndetit rekomandon që sa më shumë njerëz të testohen. Si të zbatohet ky rekomandim kur testet janë të kufizuara?
PËRGJIGJE: Nuk ka prova të kufizuara, ne kemi dhe jemi në gjendje të marrim aq sa na nevojitet.
PYETJE: Si bëhet ekzaminimi në Dibër dhe me çfarë provash?
PËRGJIGJE: Duke marrë materiale në përputhje me protokollin e vendosur për monitorimin epidemiologjik të kontakteve.
PYETJE: Sa teste ka në vend për zbulimin e COVID-19?
PËRGJIGJE: Ekziston një numër i mjaftueshëm i testeve, rreth 1500. Ekziston një njoftim për dhurimin e 1000, pore edhe 1000 furnizimeve publike.
PYETJE: A ekziston ndonjë test specifik që lejon qytetarët të testojnë veten në shtëpi dhe të përcaktojnë nëse janë të infektuar nga virusi?
PËRGJIGJE: Nuk ka asnjë provë të tillë. Ekziston në treg edhe i ashtuquajturi test i shpejtë serologjik që analizon antitrupat, por ka të dhëna, studime dhe analiza që sugjerojnë që ato nuk janë shumë të sakta. Nuk ka nevojë që dikush të testojë veten dhe të nxitojë drejt mënyrave alternative të testimit. Mjafton që qytetarët të jenë të vetëdijshëm, të raportojnë se ekziston nevoja shëndetësore dhe le të thonë epidemiologët nëse testi duhet të bëhet apo jo sipas të dhënave, historisë së sëmundjes, gjendjes, etj.
PYETJE: Të sapoinfektuarit iu përgjigjën epidemiologëve se ata nuk kishin qenë në kontakt me ndonjë person të infektuar dhe ishin nën izolim shtëpiak. A jeni në dijeni se nuk është kështu?
PËRGJIGJE: Sondazhet epidemiologjike kryhen në detaje dhe japin të dhëna të sakta. Ka shumë raste në të cilat individët nuk kanë zbatuar masat, por kjo gjë është sanksionuar. Qëllimi është arritja e kontakteve fillestare sepse ato janë më të rrezikshmet, të cilat mund të infektohen në përqindjen më të lartë dhe të përhapin infeksionin. Ne duam të fillojmë testime shtesë, për t’u zgjeruar nga ana e pacientëve asimptomatikë që janë në grupet më të rrezikuara.
PYETJE: Personat e infektuar së fundmi nga Dibra a kanë të bëjnë me të infektuarit me herët, ose kanë ardhur nga diku?
PËRGJIGJE: Të gjithë personat në Dibër që janë diagnostikuar deri më tani kanë të bëjnë me grupin e 10-11 personave të infektuar në fillim, dhe më pas 9 të infektuarit që kishin ardhur. Është fjala për komunikim të dukshëm intensiv, kontakte të njerëzve.
PYETJE: Personat me sklerozë multiple, të cilët po marrin terapi që e zvogëlon imunitetin, frikësohen se nëse bien në kontakt me ndonjë person të infektuar, mund të infektohen më lehtë me koronavirusin, po në lidhje me këtë grup pacientësh?
PËRGJIGJE: Lista e diagnozave thotë qartë se kushdo që ka gjendje imunokompresive, ka gjendje të tillë të lirohet nga puna. Ka njerëz që funksionojnë shumë mirë pa atë terapi, ndërsa kanë atë diagnozë.