ÇFARË ËSHTË IMUNITETI I TUFËS

Çfarë është imuniteti i tufës? Si e shpjegon shkenca? Si e përdor shkenca në trajtimin e disa sëmundjeve që janë të rrezikshme për popullatën në nivel botëror. Si funksionon?

Kështu, për shembull, një sëmundje si lia e dhenve, e cila është një sëmundje ngjitëse shumë e zakonshme e fëmijërisë, e shkaktuar nga virusi i dhenve, për të cilën ekziston një vaksinë shumë efektive. Për të arritur imunitetin e tufës në një popullatë, për linë, rreth 95% e njerëzve duhet të kenë imunitet ose antitrupa. Edhe nëse ka 5% të fëmijëve që nuk janë vaksinuar, këta të tjerët në fakt kanë mbrojtje të mjaftueshme në popullatë për të parandaluar kalimin e virusit të lisë nga një person në tjetrin. Është sikur ka një barrierë njerëzish që janë të mbrojtur, që thyejnë atë zinxhir transmetimi. Pra, çdo person në zonë, në popullatë, të ketë antitrupa, në mënyrë që e gjithë popullata të jetë domosdoshmërish e mbrojtur.

Për shembull, virusi SARS-CoV-2 është një virus shumë i transmetueshëm. Mendohej se duhej të paktën 60 deri në 70% e popullsisë që të kishte imunitet për të thyer realisht zinxhirin e transmetimit, gjë për të cilën edhe ishim dëshmitarë. Nëse kjo do të lejohej të ndodhte natyrshëm, sigurisht që do të duhej shumë kohë, por më e rëndësishmja, do të kishte shumë dëme kolaterale.

Nëpërmjet vaksinimit arrihet imuniteti dhe imuniteti i tufës. Përgjatë infeksionit natyror, do të mund të arrinim deri në një moment të caktuar, por kjo do të vinte me një kosto shumë të madhe, jetë njerëzish. Dhe kështu është e natyrshme, por një zgjedhje më e mirë është nëpërmjet një vaksine.

Imuniteti i tufës (i quajtur edhe efekti i tufës, imuniteti i komunitetit, imuniteti i popullatës ose imuniteti masiv) është një formë e mbrojtjes indirekte që zbatohet vetëm për sëmundjet ngjitëse. Ndodh kur një përqindje e mjaftueshme e popullsisë është bërë imun ndaj infeksionit, qoftë nëpërmjet infeksioneve të mëparshme apo vaksinimit, duke reduktuar kështu gjasat e infektimit për individët që nuk kanë imunitet.

Pasi të arrihet imuniteti i tufës, sëmundja gradualisht zhduket nga popullata dhe mund të rezultojë në çrrënjosje ose reduktim të përhershëm të infeksioneve në zero nëse arrihet në mbarë botën. Imuniteti i tufës i krijuar nëpërmjet vaksinimit ka kontribuar në reduktimin e shumë sëmundjeve.

Nivelet e larta të imunitetit të një grupmoshe, mund të krijojnë imunitet të tufës për grupmoshat e tjera. Vaksinimi i të rriturve kundër kollës së mirë zvogëlon incidencën e pertusisit tek foshnjat shumë të vogla për t’u vaksinuar, të cilët janë në rrezikun më të madh të komplikimeve nga sëmundja. Kjo është veçanërisht e rëndësishme për anëtarët e ngushtë të familjes, të cilët përbëjnë shumicën e transmetimeve tek foshnjat e vogla. Po kështu, fëmijët që marrin vaksina pneumokokale reduktojnë incidencën e sëmundjes pneumokokale tek vëllezërit e motrat më të vegjël dhe të pavaksinuar. Vaksinimi i fëmijëve kundër pneumokokut dhe rotavirusit ka pasur efekt në reduktimin e shtrimeve në spital për pneumokok dhe rotavirus që mund të jenë tërhiqet nga fëmijët më të rritur dhe të rriturit që normalisht nuk i marrin këto vaksina.

Burimi:https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/media-resources/science-in-5/episode-1

1. “Herd immunity | immunology”. Encyclopedia Britannica. Retrieved 13 June 2021.
2.  Gordis L (2013). Epidemiology. Elsevier Health Sciences. pp. 26–27. ISBN 978-1455742516. Retrieved 29 March 2015.
3. ^ “Cold-Causing Coronaviruses Don’t Seem to Confer Lasting Immunity”. The Scientist Magazine®. Archived from the original on 7 January 2021. Retrieved 26 January 2021.
4.  Somerville M, Kumaran K, Anderson R (2012). Public Health and Epidemiology at a Glance. John Wiley & Sons. pp. 58–59. ISBN 978-1118308646. Archived from the original on 1 May 2021. Retrieved 29 March 2015.
5. ^ Jump up to:a b c d Cliff, Smallman-Raynor M (2013). Oxford Textbook of Infectious Disease Control: A Geographical Analysis from Medieval Quarantine to Global Eradication. Oxford University Press. pp. 125–36. ISBN 978-0199596614. Archived from the original on 1 May 2021. Retrieved 29 March 2015.
6. ^ Jump up to:a b c d e f g Kim TH, Johnstone J, Loeb M (September 2011). “Vaccine herd effect”. Scandinavian Journal of Infectious Diseases. 43 (9): 683–9. doi:10.3109/00365548.2011.582247. PMC 3171704. PMID 21604922.
7. ^ Jump up to:a b c Munoz FM (August 2013). “Maternal immunization: an update for pediatricians”. Pediatric Annals. 42 (8): 153–8. doi:10.3928/00904481-20130723-09. PMID 23910028.
8. ^ Jump up to:a b c “Herd Immunity”. Oxford Vaccine Group, University of Oxford. Archived from the original on 2 August 2019. Retrieved 12 December 2017.
9. ^ Jump up to:a b c d Cesaro S, Giacchino M, Fioredda F, Barone A, Battisti L, Bezzio S, et al. (2014). “Guidelines on vaccinations in paediatric haematology and oncology patients”. BioMed Research International. 2014: 707691. doi:10.1155/2014/707691. PMC 4020520. PMID 24868544.

             Përktheu dhe përshtati:S.N