Temperaturat e larta të verës tashmë janë në dukje, ndërsa neve na presin edhe valë të tjera të të nxehtit. Prandaj është e rëndësishme që të përgatiteni dhe të njiheni me udhëzimet më të rëndësishme për mbrojtjen nga nxehtësia dhe të gjitha pasojat që mund të lënë valët e të nxehtit dhe veçanërisht nga goditja e nxehtësisë.
ÇFARË NDODH NË TRUP GJATË TEMPERATURAVE TË LARTA?
- Enët e gjakut zgjerohen (vazodilatimi), gjë që ul presionin
- Ndryshimet në presionin e gjakut mund të shkaktojnë dobësi dhe të fikët
- Zemra rreh më shpejt, kështu që mund të ndodh atak në zemër
- Vëllimi i qarkullimit zvogëlohet, ndërsa gjaku bëhet më i trashë, gjë që mund të shkaktojë trombozë
- Me ftohjen e trupit, pra duke djersitur, trupi humbet lëngjet dhe elektrolitet, ndërsa djersitja intensive mund të shkaktojë ngërçe nga nxehtësia dhe rraskapitja.
- Rrezatimi UV mund të shkaktojë sëmundje malinje në lëkurë (për shembull, melanoma)
- Rrezatimi UV mund të shkaktojë zhvillimin e kataraktave në sy
SI TË SILLENI GJATË TEMPERATURAVE TË LARTA?
Gjatë vapës së madhe, pra gjatë muajve të verës, është e rëndësishme të jeni të kujdesshëm dhe të mbroni siç duhet shëndetin tuaj dhe të njerëzve të dashur. Duhet të merren masat e duhura si më poshtë:
- Shmangni ekspozimin direkt në rrezet e diellit, veçanërisht midis orës 10 dhe 17 – kjo vlen veçanërisht për njerëzit me rrezik të lartë të goditjes nga nxehtësia
- Shmangni daljet në pjesën më të nxehtë të ditës
- Pini shumë lëngje, pra ujë pa gaz ose pije me pak kalori pa kafeinë, alkool dhe sheqer. Është e rëndësishme të pini lëngje rregullisht, jo vetëm kur keni etje
- Vishni rroba të lehta dhe të lirshme me ngjyra të hapura dhe materiale natyrale. Mos harroni kapelat dhe syzet e diellit
- Hani më shumë vakte të vogla të pasura me perime dhe fruta të freskëta
- Bëni dush me ujë të vakët, por mund të vendosni edhe kompresa të ftohta
- Nëse punoni ose stërviteni në ambient të hapur, bëni pushime të shpeshta në hije dhe pini më shumë lëngje – 1,5 filxhan çdo 30 minuta
Sulmi nga i nxehti (hipertermia) është forma më e rëndë e çrregullimeve të trupit për shkak të ekspozimit të zgjatur dhe të tepruar ndaj nxehtësisë, si dhe mosfunksionimit të mekanizmave termorregullues. Shfaqet si përgjigje inflamatore sistematike e papritur e organizmit.
Dallojmë dy forma të sulmit nga nxehtësia – klasike dhe sulmi nga nxehtësia i shkaktuar nga përpjekjet. Goditja klasike e nxehtësisë ndodh me ekspozimin e zgjatur ndaj nxehtësisë dhe ndodh kryesisht në muajt e verës, sidomos te të moshuarit, veçanërisht te ata me lëvizshmëri të kufizuar. Goditja e nxehtësisë e shkaktuar nga stresi është e zakonshme tek njerëzit e shëndetshëm dhe aktivë, veçanërisht në grupe të veçanta si atletët, punëtorët e ndërtimit ose punëtorët e tjerë në natyrë.
SIMPTOMAT E GODITJES NGA I NXEHTI:
- Lëkura e kuqe dhe e nxehtë
- Dhimbje koke
- Marramendje
- Ngërçet e muskujve
- Nauze
- Lodhje
- Nervozizëm
- Pulsi i përshpejtuar
- Frymëmarrje e përshpejtuar
- Të fikët
- Temperatura e trupit mbi 40 gradë
KUSH ËSHTË MË I RREZIKUAR?
- Të sëmurët kronik, veçanërisht ata që vuajnë nga sëmundjet kardiovaskulare
- Personat mbi 65 vjeç
- Fëmijët
- Punëtorët që punojnë në ambiente të hapura, atletët…