Shkruan: Dr. Maja Dimitrova
Specialist oftalmolog
Dy javë më parë, Akademia amerikane e oftalmologjisë paralajmëroi se sytë e skuqur ose konjunktiviti mund të jenë simptomë e kronavirusit të ri. Oftalmologët i referohen dy studimeve kineze të kryera mbi pacientët e shtruar në spital me KOVID-19, ku në studimin e parë konjunktiviti u zbulua mesatarisht në çdo të 30 pacient, ndërsa në studimin e dytë konjuktiviti ishte i pranishëm në çdo të 12 pacient.
Në të njëjtën kohë, sipas disa publikimeve të botuara në Kinë dhe në Shtetet e Bashkuara, ka pacientë te të cilët konjuktiviti është shfaqur si shenja e parë e COVID-19 ose gjatë shtrimit në spital. Kjo për shkak se SARS-CoV-2 transmetohet në konjuktivë përmes ajrit ose kontaktit të drejtpërdrejtë të dorës me syrin.
SARS-CoV-2 ARN është raportuar në lotët e pacientëve me konjuktivit, megjithëse virusi ende nuk është izoluar nga konjuktivi te pacientët me COVID-19. Në përputhje me rrethanat, konjuktiviti në disa raste mund të jetë shenjë lajmëruese e COVID-19 dhe kjo është arsyeja pse pacienti duhet të ekzaminohet me kujdes dhe të referohet në kohën e duhur për ekzaminim të mëtutjeshëm.
Konjuktiviti është i tejdukshëm, i lëmuar dhe me shkëlqim që mbulon të bardhën e syve dhe pjesën e brendshme të kapakut.
Konjunktiviti është inflamacion i konjuktivës që mund të shfaqet në disa forma dhe mund të shkaktojë simptoma të lehta: lotim, skuqje të syrit, sekret i tepërt, ënjtje të kapakëve dhe shikim të turbullt.
SHKAKTARËT PËR SHFAQJEN E KONJUKTIVIT
Shkaktarët janë të ndryshëm, ato mund të jenë baktere, viruse ose si rezultat i ndonjë reaksioni alergjik.
- SIMPTOMAT DHE PAMJA KLINIKE
Simptomat e zakonshme përfshijnë skuqje, ndjesi shpimi gjilpërash, ndjenjën e një trupi të huaj në sy, ënjtje të kapakëve… Por secili lloj ka simptoma specifike që e bëjnë atë të dallojë.
Konjuktiviti bakterial karakterizohet nga sekrecion i bollshëm i mukozës që ka ngjyrë të verdhë-jeshile, zakonisht ndodh natën dhe në mëngjes pacientët zgjohen me qerpikë të ngjitur dhe kanë vështirësi në hapjen e syve.
Konjunktiviti alergjik karakterizohet nga skuqja, kruajtja, sekrecion i hollë dhe ënjtja e kapakëve. Zakonisht shfaqet tek të dy sytë, ndryshe nga ato bakteriale dhe virale, ku fillon të prekë njërin sy.
Konjunktiviti viral është konjunktiviti më i shpeshtë gjatë dimrit, kur është stina e gripit dhe e ftohjeve. Transmetohet përmes aerogenit, kontakti ajror dhe kontaktit të drejtpërdrejtë.
Dy format më të zakonshme të konjunktivitit viral janë: keratokonjunktiviti epidemik dhe ethet faringo-konjunktive.
Ethet faringo-konjunktive shfaqen më rrallë se keratokonjunktiviti epidemik, i karakterizuar nga pezmatimi i fytit dhe konjuktiviti folikular. Mund të shfaqet i vetë ose në mënyrë bilaterale. Shkaku më i zakonshëm është Adenovirus tip 3, ndërsa më rrallë Adenovirus tip 4 dhe 7.
Keratokonjunktiviti epidemik zakonisht paraqitet në mënyrë bilaterale, pra në të dy sytë si konjuktivit palpebral, konjuktivit folikular me defekt epitelial ose stromal cili, nëse nuk mjekohet me kohë, mund të çojë në shikimi të turbullt të përhershëm. Shkaktarë janë gjithashtu edhe Adenovirus tip 8 dhe 19.
Simptomat kryesore klinike të konjunktivitit viral janë: pezmatimi i konjunktivës, lotimi, sekretimi i tepërt, ënjtja e kapakëve, hemorragji subkjunktive, formacionet pseudomembranoze dhe palpimi i nyjeve limfatike preaurikulare. Periudha e inkubacionit është 5-12 ditë.
Të dyja format e konjunktivitit viral janë shumë ngjitëse dhe transmetohen lehtësisht. Shumica e pacientëve raportojnë kontakt me ndonjë të afërt i cili ka pasur sy të skuqur ose ka pasur më herët infeksion të traktit të sipërm respirator.
Si duhet të trajtohen këta pacientë?
Konjunktiviti trajtohet në varësi të shkakut, në mënyrë topike në formën e pikave jepen antibiotikë (bakterial), antihistaminë (alergjik), ndërsa tek viralja nuk ka terapi të veçantë, por që jepet në mënyrë parandaluese me antibiotikë dhe nëse ka ndryshime në kornenë shtohen kortikosteroidet. Sidoqoftë, të gjitha konjuktivitet virale dhe infeksionet gjithashtu duhet t’i kushtojnë vëmendje imunitetit, marrjes së më shumë vitaminave, veçanërisht Vitaminës C, dhe sigurisht të praktikohet ushqimi i shëndetshëm.
