Sipas Shoqatës Amerikane të Psikologjisë, ankthi është një emocion i karakterizuar nga ndjenja e tensionit, mendime të shqetësuara dhe ndryshime fizike si rritja e presionit të gjakut. Njerëzit që vuajnë nga çrregullimet e ankthit zakonisht kanë mendime ose shqetësime ndërhyrëse të përsëritura dhe për këtë arsye priren të shmangin situata të caktuara. Ky çrregullim mund të shfaqet edhe me simptoma fizike si djersitje, dridhje, marramendje dhe rrahje të shpejta të zemrës.
Megjithatë, veç të rriturve, shenja ankthi mund të shfaqin edhe fëmijët. Kjo është arsyeja pse edukatori i prindërve dhe psikologu i fëmijëve Xhejmi Blloh paralajmëron për gjashtë shenjat më të zakonshme të ankthit tek fëmijët.
- Sëmundjet fizike: dhimbje barku, flutura, dhimbje koke.
- Shmangia e aktiviteteve: fëmijët nuk duan të bëjnë diçka ose të shkojnë në aktivitete ose vende të caktuara, për shembull në shkollë ose në një festë.
- Kërkoni vazhdimisht siguri: duke bërë vazhdimisht pyetje dhe sqarime për të njëjtën temë.
- Shpërthime të shpeshta dhe të rënda zemërimi: humor, nervozizëm ose të qara.
- Vështirësitë e gjumit: nevoja për më shumë kontakt me prindërit gjatë natës, probleme për të fjetur, për të qëndruar në gjumë ose për t’u zgjuar herët.
- Shqetësim ose vështirësi në përqendrim.
Trupi ka tre reagime natyrale ndaj stresit, thekson psikologia. Këto tre përgjigje janë: lufta, ikja dhe/ose ngrirja. Këto përgjigje janë një reagim fiziologjik i trupit tonë që ndodh kur ndihemi të kërcënuar. Mund të jetë emocional ose fizik.
“Këto përgjigje ndaj stresit janë të rëndësishme dhe kritike për sigurinë tonë dhe na ndihmojnë të përgatitemi dhe të përballemi me kërcënimet, të ikim ose të fshihemi nga rreziku. Megjithatë, fëmijët dhe të rriturit mund ta marrin këtë përgjigje, pavarësisht nëse kërcënimi apo rreziku është real apo jo”. shpjegon Blloh.
Ajo pohon se është më e lehtë për prindërit që të njohin dhe vërejnë luftën dhe ikjen tek fëmijët, sepse këto reagime mund të jenë më reaktive. Sidoqoftë, përgjigja e “ngrirjes” është shumë më e vështirë për t’u vërejtur dhe njohur.
“Reagimi i ‘ngrirjes’ përfshin një proces fiziologjik të ndryshëm nga lufta ose ikja. Ky reagim bën që trupi të kalojë në një gjendje të palëvizshme”, thotë psikologia. Kjo do të thotë se fëmijët do të duken se funksionojnë normalisht, por shumë më ngadalë, gjë që mund të shfaqet si letargji ose dembelizëm.
“Nëse nuk jemi të vetëdijshëm për shenjat dhe simptomat e ngrirjes, rastësisht mund t’i neglizhojmë fëmijët tanë në një kohë kur ata kanë nevojë për ne”, përfundon Blloh.
