GRUPET E CENUESHME: Nivelet normale të kolesterolit në gjak – a janë të njëjta për të gjithë?

Nëse dikush është në rrezik të lartë për sëmundjet kardiovaskulare, vlera e synuar e kolesterolit është shumë më e ulët dhe nuk është e mundur të arrihet vetëm duke ndryshuar dietën, ndaj jepen barna për uljen e kolesterolit, thekson akademiku Zheljko Reiner.

Vlera normale e kolesterolit për një individ të shëndetshëm është më pak se 5 mmol/L (gjithsej), kolesteroli LDL më pak se 3 mmol/L dhe HDL më i lartë se 1-1,5 mmol/l. Çdo vlerë mbi këtë, edhe te një person i shëndetshëm, nxit akumulimin e kolesterolit në muret e enëve të gjakut. Megjithatë, pacientët me hipertension ose diabet kanë enët e gjakut të dëmtuara për shkak të presionit të lartë të gjakut dhe niveleve të larta të glukozës, ndaj duhet të kenë objektiva më të ulëta të kolesterolit, pasi kanë shumë më tepër gjasa të grumbullojnë kolesterol në enët e tyre të gjakut. Pacientët me hiperkolesterolemi familjare, me trajtim, duhet të kenë kolesterol LDL më pak se 1.8 mmol/l.

Hiperkolesterolemia familjare

Megjithatë, akademiku Zheljko Reiner, President i shoqatës kroate për aterosklerozën, thekson se kjo vlerë e synuar e kolesterolit LDL vlen vetëm për ata pacientë me hiperkolesterolemi familjare të cilët nuk kanë asnjë faktor tjetër rreziku për sëmundje kardiovaskulare dhe as nuk kanë ndryshime aterosklerotike të vërtetuara në ndonjë arterie. Nëse një pacient me hiperkolesterolemi familjare ka provuar ndryshime aterosklerotike në ndonjë arterie ose i ka mbijetuar një infarkti ose sulmi në tru, i është vendosur stent, ka anginë pectoris, etj., ose ka faktor tjetër rreziku për sëmundje kardiovaskulare (diabet, presion të lartë të gjakut, pinë duhan ose ka insuficiencë renale), duhet të arrijë një përqendrim të kolesterolit LDL prej më pak se 1.4 mmol/l me trajtim.

Ndryshimi i zakoneve të të ushqyerit

Nëse një person është i shëndetshëm dhe ka rrezik të ulët të sëmundjeve kardiovaskulare, nivelet pak më të larta të kolesterolit në gjak mund të provohen të korrigjohen duke ndryshuar zakonet e të ngrënit – duke reduktuar mishin e kuq, ushqimet e skuqura, duke reduktuar marrjen e ushqimit me përqindje të lartë të kolesterolit (të verdhat, mish viçi dhe ushqime të përpunuara), zvogëloni yndyrnat e ngopura në qumësht dhe produktet e qumështit, shmangni gjalpin, kosin, djathrat dhe kashkavallin… Megjithatë, nëse një person ka rrezik të lartë për sëmundje kardiovaskulare, vlera e synuar është shumë më e ulët dhe nuk mund të arrihet vetëm duke ndryshuar dietën, prandaj jepen barna për uljen e kolesterolit.

Oriz i kuq

Për disa, shtimi i orizit të kuq në dietën e tyre do të ndihmojë gjithashtu. Gjegjësisht, orizi i kuq është i pasur me monacolin-K, përbërje që ka të njëjtin efekt si statinat që përdoren për uljen e kolesterolit. Megjithatë, është e rëndësishme të theksohet se orizi i kuq dhe statinat nuk duhet të merren në të njëjtën kohë.