Llojet e reja të virusit SARS-CoV-2 po shfaqen në të gjithë botën. Varianti i zbuluar në Britaninë e Madhe po përhapet më së shpejti, por ekziston frika e qarkullimit global të llojeve të vërejtura për herë të parë në Republikën e Afrikës së Jugut dhe Brazil. Sa të rrezikshëm janë dhe çfarë mund të bëjmë në lidhje me të, shpjegon imunologët nga Shkolla e Shëndetit Publik Johns Hopkins Bloomberg në udhëzuesin për gjetjet më të fundit të pandemisë.
A janë me të vërtetë të transmetueshme variantet e reja të koronavirusit dhe pse?
Disa prova të qëndrueshme sugjerojnë se varianti i virusit që vjen nga Britania është me të vërtetë “më i transmetueshëm”, sesa llojet e mëparshme. Tani ekzistojnë dy teori se pse këto lloje e bëjnë “virusin britanik” më të transferueshëm.
Teoria e parë është se ky variant i virusit është “më infektues”. Kjo do të thotë se i duhet një sasi më e vogël e virusit për të shkaktuar infeksion, sepse ngjitet më mirë në qelizat njerëzore.
Teoria e dytë thotë se ky variant mban më shumë grimca virale në hundën dhe fytin e të infektuarve, që do të thotë se më shumë viruse lëshohen në mjedis kur njerëzit flasin, kolliten ose teshtin. Pikërisht respektimi i masave – mbajtja e maskës, mbajtja e distancës fizike dhe higjiena personale – mund të ndihmojë që virusi të mos përhapet.
A ka ndonjë ndryshim midis “transmetueshmërisë” dhe “infektimit” të virusit? Pse përdoret një herë njëri term, dhe herë tjetër term tjetër?
“TRANSMETIMI” përmendet shpesh kur flitet për popullata, ndërsa “INFEKTIMI” përdoret më shpesh kur flitet për një individ.
A ndikon shfaqja e llojeve të reja në udhëzimet se si të mbroni veten dhe të tjerët nga variantet e reja?
Gjithçka që funksionon kundër varianteve të vjetra të virusit – maskat, distanca dhe larja e duarve – duhet gjithashtu të funksionojë kundër varianteve të reja. Por transmetimi më i madh mund të nënkuptojë më shumë raste, të cilat nga ana tjetër mund të rrisin rrezikun për individët dhe të mbingarkojnë sistemin spitalor. Si rezultat, mund të intensifikohen masa të ndryshme të mbylljes dhe kufizimit.
Sa e zakonshme është që virusi të shndërrohet? Sa shpesh ndodh kjo?
Të gjithë viruset mutohen, por SARS-CoV-2 mutohet me shpejtësi mjaft konstante pasi të hyjë në popullatën njerëzore. Evolucioni i viruseve zakonisht nuk është i vështirë për tu ndjekur, sepse ne gjejmë viruse të lidhur me më pak mutacione. Ky variant i ri i koronavirusit që shkakton COVID-19 ka grumbulluar një numër jashtëzakonisht të madh mutacionesh. E rëndësishme është zbulohet se si ky virus ka mutuar kaq shumë herë, sa nuk është vënë re më herët.
Pse ekspertët besojnë se vaksinat e aprovuara aktualisht do të jenë efektive kundër varianteve të reja? Pse është ndryshe nga vaksina kundër gripit, për të cilën duhet të vaksinohemi çdo sezon?
Pas mutacioneve në proteinën spike të këtij varianti të ri, duket se virusi duhet të jetë akoma i ndjeshëm ndaj antitrupave të shkaktuar nga vaksinat. Shkencëtarët ende nuk e kanë konfirmuar këtë.
Gripi mutohet më shpejt se virusi SARS-CoV-2 dhe duket se përmban më shumë mutacione në gjenet e tij. Prandaj, ka më shumë të ngjarë të zhvillohet rezistencë ndaj antitrupave ekzistues.
Disa thonë se viruset mutuese bëhen “më të transmetueshme” por që ata humbin një pjesë të fuqisë së tyre; me fjalë të tjera, bëhet më pak e mundshme të shkaktojë sëmundje më serioze. A është e vërtetë kjo dhe a është e arsyeshme të pritet kjo nga koronavirusi SARS-CoV-2?
Të dhënat paraprake sugjerojnë se varianti i ri shkakton të njëjtën sasi sëmundjeje si llojet e tjera të virusit SARS-CoV-2. Sidoqoftë, disa viruse duhet të shkaktojnë përhapjen e një sasie të caktuar të sëmundjes. Për shembull, ju duhet të kolliteni ose të teshtini për të përhapur gripin në mënyrë efektive. Në fund, e gjitha sillet rreth transmetimit. Virusëve nuk u intereson sa sëmundje shkaktojnë; ato thjesht duhet të barten.