Shkruan:
Aleksandra Stojanovska
saska@panacea.mk
Përderisa pandemia nuk është, dhe nuk duhet të jetë pengesë dhe për të vënë në pritje degët e tjera të mjekësisë, si dhe shëndetin e pacientëve, dëshmohet nga operacioni i departamentit të otorinolaringologjisë në Spitalin e Përgjithshëm të Qytetit, 8 Shtatori në Shkup. Megjithëse ky institucion funksionoi si qendër për COVID për një kohë të gjatë, prapë profesionalizmi dhe entuziazmi i Dr. Ana Trimoska Radevska dhe kolegëve nga departamenti i saj rezultuan në organizimin dhe kryerjen e disa prej operacioneve më komplekse në hundë, sinuset dhe pjesën e përparme të kafkës.
Ne biseduam me Dr. Trimoska Radevska për këtë temë, çfarë nënkuptojnë operacione të tilla për pacientët, ndërsa ajo njoftoi se muajin e ardhshëm janë planifikuar operacione të tilla komplekse të reja, të cilat do të kryhen për herë të parë në vend, për të cilat me siguri do të shkruajmë kur të mbarojnë.
PANACEA: Ju si specialiste prej vitesh jeni pjesë e ekipit të departamentit të otorinolaringologjisë në spitalin më të frekuentuar në vend, 8 Shtatori në Shkup. Kohët e fundit, keni pasur një vizitë profesionale të kolegëve nga Kroacia (veçanërisht me Dr. Martin Jurlina) me të cilët keni punuar në ndërhyrje komplekse të bëra për herë të parë në vend. Më tregoni, cila është rruga që ndjek departamenti juaj?
Dr. Trimoska Radevska: Vitet e fundit, më saktësisht që nga viti 1996, departamenti ynë po zhvillon me shpejtësi kirurgjinë funksionale endoskopike të hundës dhe sinuseve. Bëhet fjalë për një operacion minimalisht invaziv i hundës dhe sinuseve duke përdorur teknikën endoskopike. Në këtë mënyrë pacientët nuk kanë prerje në fytyrë dhe kokë, ndërsa problemet me sinuset dhe hundën zgjidhen në mënyrë kirurgjikale vetëm përmes vrimave të hundës. Si në çdo specialitet mjekësor, në specialitetin tonë, sfida ishte zgjidhja e proceseve patologjike në strukturat e trurit dhe sytë me qasje endoskopike përmes hundës, sigurisht në bashkëpunim me neurokirurgët. Për atë qëllim, u arrit një bashkëpunim i shkëlqyer me kolegët nga Kroacia, të cilët janë një nga emrat kryesorë për këtë zonë në Evropë dhe më gjerë.
PANACEA: Si filloi në të vërtetë gjithçka?
Dr. Trimoska Radevska: Procesi edukativ filloi së pari me qëndrimin tim në Zagreb ku pashë se si operacionet më komplekse zgjidhen me sukses. Pastaj në disa raste, kolegu nga Zagrebi erdhi në Shkup dhe me ndihmën e tij ne kryem operacione më komplekse në mënyrë që, tashmë ngadalë, të marrim rolin e operatorëve kryesorë, ndërsa ai është mbikëqyrës. Kjo është mënyra më e sigurt që dikush të përparojë në kirurgji.
PANACEA: Cilat ndërhyrje u kryen, cilat raste u përfshinë?
Dr. Trimoska Radevska: Së fundmi, më shumë se një muaj më parë në spitalin tonë u kryen dy operacione më komplekse. Një nga pacientët kishte tumor të gjerë në sinuset që depërtonte në strukturat e trurit dhe syrin. Së bashku me neurokirurgun, Dr. Micun Micunovic nga spitali special për ortopedi dhe traumatologji “St. Erazmo”- Ohër, pacientit i është hequr tumori plotësisht nga hunda, sinuset, strukturat e trurit dhe syri. Më pas ju rikonstruktua mbështjellësi i syrit dhe trurit, dhe pacienti iu nënshtrua shërimit të shpejtë.
Pacienti tjetër kishte defekt në mbështjellësin e trurit, përmes të cilit rrjedh lëngu cerebrospinal. Për të zgjidhur këtë gjendje tek një pacient, më parë në zonën tonë, ne kemi punuar me qasje të hapur, më saktësisht duke hapur kafkën dhe përmes strukturave të trurit është arritur defekti. Ne në departamentin tonë kemi kryer tashmë tre ndërhyrje endoskopike për pacientë të tillë, tek të cilët, përmes hundës, arrihet defekti dhe kështu mbyllet. Me këtë metodë, deri më tani të gjithë pacientët janë shëruar me sukses.
PANACEA: Më thoni se cili do të jetë përfitimi i gjithë kësaj për pacientët? A do të thotë kjo që ju dhe ekipi juaj jeni gati për sfida të tilla mjekësore?
Dr. Trimoska Radevska: Në këtë mënyrë ne tashmë mund të kryejmë operacionet më komplekse në zonën e hundës, sinuseve, pjesën e përparme të kafkës dhe orbitave, siç janë tumoret dhe proceset e gjera. Kjo do të thotë që pacientë të tillë nuk do të kenë më nevojë të dërgohen jashtë vendit për trajtim.
Për disa ndërhyrje ne tashmë jemi gati t’i kryejmë ato vetë. Sigurisht, ato më komplekse ende kanë nevojë për mbikëqyrje, por për fat të mirë ne kemi personin e duhur. Por për të arritur vërtet majat e kësaj fushe në kirurgji ne kemi nevojë për pajisje dhe teknikë. Shpresoj që Ministria e Shëndetësisë, si dhe drejtori i spitalit, do ta bëjnë këtë të mundur për ne. Vetëm në këtë mënyrë ne do të jemi në gjendje të arrijmë qendrat tjera evropiane, dhe do ta përsëris, pacientët nuk do të kenë nevojë të shkojnë jashtë vendit për trajtim.