SHKRUAN:
Katerina Shekerovska-Dimovska
Nga data 28-30 shtator në Ohër, në organizim të Fakulteti të Farmacisë pranë Universitetit “Shën. Qirili dhe Metodi” në Shkup, dhe në bashkëpunim me Shoqatën Farmaceutike të Maqedonisë (SHFM), do të mbahet njëra nga ngjarjet më kryesore shkencore rajonale në fushën e farmacisë, përkatësisht Simpoziumi i 14-të i Evropës Qendrore për Teknologji Farmaceutike (CESPT 2023). Me këtë rast bisedojmë me Prof. Zoran Sterjev, Dekan i Fakultetit të Farmacisë, UKIM-Shkup.
Dekan, si po shkojnë përgatitjet?
Prof. Dr. Sterjev: Duke pasur parasysh kohën e shkurtër që patëm pas marrjes së nominimit nga themeluesit e CESPT nga Lubjana e Sllovenisë, më duhet të them se jemi shumë të kënaqur me atë që bordi organizativ shkencorë i 14-të CESPT ka punuar për një përgjegjësi të madhe dhe për pjesëmarrjen aktive të shkencëtarëve dhe profesionistëve të shquar në këtë fushë. Si dy nga institucionet më të rëndësishme në fushën e farmacisë në vendin tonë, Fakulteti i Farmacisë-UKIM, Shkup dhe Shoqata Farmaceutike Maqedonase, kemi dhënë mbështetjen maksimale si në organizimin e këtij eventi, por edhe në mbulimin e shpenzimeve të saj për pjesëmarrjen e studentëve dhe shkencëtarëve të rinj.
Cili është qëllimi dhe çfarë do të trajtohet në Simpoziumin e 14-të, të CESPT-së?
Prof. Dr. Sterjev: Simpoziumi i Evropës Qendrore për Teknologjinë Farmaceutike ka një ndikim të madh, e cila nën kujdesin e EUFEPS, APGI dhe shoqatave farmaceutike të Evropës Qendrore dhe Lindore, mbahet në vende të ndryshme të Evropës Lindore dhe Qendrore, çdo të dytin vit që nga viti 1995.
Ndikimi ndaj simpoziumit është shumë i mirë dhe përveç lektorëve të ftuar, studiues dhe profesionistë të tjerë të shquar nga rajoni i Evropës Juglindore dhe më gjerë (Austri, Itali, Çeki, Poloni, Hungari, Rumani, Turqi, Angli, Estoni, Lituani dhe vende të tjera) të cilët do të prezantojnë punën e tyre shkencore në formën e një prezantimi gojor ose përmes prezantimit poster.
Sivjet, konferenca tematike i kushtohet zbatimit të cilësisë në hartimin dhe prodhimin e formave të dozimit farmaceutik konvencional dhe sistemeve terapeutike moderne me fokus të veçantë në nanomjekësinë dhe nanomilaçet, të cilat, me praninë e tyre në terapinë klinike, tashmë po ndryshojnë imazhin e terapisë. trajtimet dhe diagnostikimet.
Si është konceptuar programi dhe në cilat tema do të fokusohet?
Prof. Dr. Sterjev: Gjatë tre ditëve të Simpoziumit (28-30 shtator 2023) do të organizohen seksionet e mëposhtme:
- Nanoteknologjia dhe terapia modern; (Nanotechnology and advanced drug delivery);
- Zhvillimi dhe prodhimi farmaceutik; (Pharmaceutical development and manufacturing);
- Analiza farmaceutike dhe bianaliza;(Pharmaceutical analysis and bioanalysis);
- Objektivat molekulare të barnave dhe terapia e personalizuar; (Molecular drug targets and personalized medicines);
- Kërkime në kuadër të Aleancës së Evropës Qendrore për Edukim dhe Hulumtim në sferën e Teknologjisë Farmaceutike dhe seksionit të studentëve (doktorant);[CEEPUS Central European Knowledge Alliance for Teaching, Learning & Research in Pharmaceutical Technology (CEKA PharmTech) and PhD student session].
Në kuadër të secilit seksion do të ketë një ligjërues plenar, një lektor kryesor dhe prezantime gojore. Prezantimet me poster do të mbahen më 29 dhe 30 shtator, dhe numri i përgjithshëm i abstrakteve për prezantime me poster është 122. Numri i përgjithshëm i abstrakteve të pranuara për prezantime gojore është 32. Për të ftuarit e tjerë dhe njëkohiëisht edhe ligjëruesit e tjerë plenarë do ti shtjellojmë në vijim në pyetjet e mëposhtme .
Abstraktet janë në fushën e temave të mëposhtme:
- Inxhinieri farmaceutike dhe prodhim;
- Ekscipientet farmaceutikë;
- Polimere në inxhinierinë farmaceutike;
- Nanomaterialet, nanoteknologjitë dhe nanomilaçet;
- Forma dozimi farmaceutik, gjenerik dhe inovativ;
- Modelimi in vitro, in vivo dhe in silico;
- Rregullore;
- Falsifikimi i barnave;
- Terapi dhe medikamente të personalizuara;
- Biofarmaceutikë dhe barna biosimilare;
- Bioteknologji;
- Kozmetologji;
- Projektimi dhe zhvillimi i produkteve me lëndë ushqyese;
- Teknologjia e formave të dozimit farmaceutik veterinar;
- Radiofarmaceutikë.
Në mënyrë plotësuese, në Simpozium do të marrin pjesë edhe kompani farmaceutike nga vendi dhe jashtë saj, të cilat do ta pasurojnë programin shkencor me prezantimet e tyre apo praninë me stenda. Është e rëndësishme të theksohet se kompania farmaceutike Replek AD është sponsori gjeneral i eventit dhe jemi shumë të kënaqur që kjo kompani e jona e kuptoi rëndësinë e këtij evenimenti dhe nevojën për mbështetje.
Simpoziumi i Evropës Qendrore për Teknologjinë Farmaceutike është një konferencë tematike me reputacion të lartë, e cila nën kujdesin e EUFEPS, APGI dhe Shoqatave Farmaceutike të Evropës Qendrore dhe Lindore, është mbajtur në vende të ndryshme të Evropës Lindore dhe Qendrore, çdo vit që nga viti 1995.
Në mesin e ligjëruesve të ftuar në Simpozium janë profesorë dhe ekspertë të njohur. Mund të na thoni emrat e tyre?
Prof. Dr. Sterjev: Ligjëruesit e ftuar janë emra eminent në fushën e nanoteknologjisë dhe aplikimit të cilësisë në dizajnimin e sistemeve terapeutike dhe formave të dozimit farmaceutik. Më poshtë janë emrat e tyre, përkatësitë dhe titujt e leksioneve në CESPT-in e 14-të.
- Seyed Moein Moghimi, Professor, Newcastle University, UK
Nanomedicine: A Neë Frontier in Precision Medicine (Horizonte të reja në mjeksinë e personalizuar);
- Stefaan De Smedt, Professor, Ghent University, Belgium
Exploring Light for Advanced Drug Delivery & Surgery in the Eye (Duke hulumtuar dritën deri në qasjen bashkëkohore deri në moderne në dhënien e barnave dhe procedurat kirurgjikale në sy);
- Gert Storm, Professor, Utrecht University, The Netherlands
Novel nanotherapeutics enabled by high target accessibility of nanoparticles (Nanoterapeutikë të rinj me disponueshmëri të lartë të objektivit);
- Maria J. Alonso, Professor, University of Santiago de Compostela, Spain
Nanotechnology: the key for RNA vaccines and personalized therapies (Nanoteknologjia: një çelës për vaksinat ARN dhe terapinë e personalizuar);
- Andreas Zimmer, Professor, University of Graz, Austria
Are Lipid Nanoparticles the Game Changer in Drug Delivery? (A mundet që nanogrimcat lipidike të ndryshojnë performancën e administrimit të ilaçit në vendin e veprimit);
- Bruno Spieldenner, Head of Division, Chemical substances and products, herbals and general methods, EDQM – France
A journey through the European Pharmacopoeia: concepts and standard setting approaches (Udhëtim nëpër The European Pharmacopoeia: konceptet dhe qasjet në një mjedis standard);
- Klemen Korasa, Head of Pharmaceutical technology at Krka, KRKA, Slovenia
Applicability of process analysers in pharmaceutical technology (Zbatueshmëria e analizatorëve të procesit në teknologjinë farmaceutike);
- Svetlana Ibrić, Professor, University of Belgrade, Serbia
3D printing in pharmaceutical and biomedical applications: current achievements and future perspectives (Printimi 3D për aplikime farmaceutike dhe biofarmaceutike: Të ariturat dhe perspektivat e së ardhmes).
Çfarë do të thotë mbajtja e këtij Simpoziumi për industrinë farmaceutike në vend?
Prof. Dr. Sterjev: Rëndësia e konferencave tematike është e madhe për përmbledhjen e të arriturave në këtë fushë dhe për të kuptuar drejtimet në të cilat kërkimi dhe aplikimi i kërkimit në industrinë farmaceutike dhe qasjet terapeutike po ecin përpara. Profesionistët dhe studiuesit e kujdesit shëndetësor në fushën e qasjeve moderne në terapitë klinike, dizajnimin si dhe prodhimin e formave të dozimit dhe sistemeve moderne terapeutike dhe sigurimin e cilësisë së tyre, qofshin ato që vijnë nga industria farmaceutike apo mbulojnë segmentin e punës me pacientë, do të marrin ide të shkëlqyera për gjithçka që po ndodh dhe do të ndodhë në dekadën e ardhshme në fushën e kërkimit, terapisë dhe aplikimit të sistemeve moderne terapeutike.
Keni diçka të rëndësishme që dëshironi të përmendni kur bëhet fjalë për CESPT 2023?
Prof. Dr. Sterjev: Jehona e simpoziumeve të tilla është shumë e mirë dhe përveç ligjëruesve të ftuar, kemi edhe studiues dhe profesionistë të tjerë të shquar nga rajoni i Evropës Juglindore dhe më gjerë (Austri, Itali, Çeki, Poloni, Hungari, Rumani, Vendet e Turqisë, Anglisë, Estonisë, Lituanisë etj.) të cilët do të prezantojnë punën e tyre shkencore në formën e një prezantimi gojor ose poster. Nominimi për këtë Simpozium është marrë me propozimin e themeluesve (grupi i profesorëve nga FF në Lubjanë dhe pasardhësve të tyre, mes tyre Prof. Mërhar dhe Dreu) dhe me votim të përfaqësuesve të shoqatave farmaceutike nga vende të ndryshme evropiane, dhe shpresojmë se realizimi me sukses i këtij Simpoziumi do të sjellë ngjarje të tjera të rëndësishme dhe konferenca të njohura në vendin tonë.
