Çrregullimi afektiv sezonal është një formë depresioni që është shumë e zakonshme, ndërsa individi ndjen një rënie të energjisë që shkakton simptoma të tjera, si mungesë vullneti, humor të keq, nervozizëm dhe aq më pak nevojë për kontakt me njerëzit e tjerë. Ndodh gjatë verës, shpjegon psikiatria Sanam Hafez, për shkak të korrelacionit midis mungesës së dritës së diellit dhe neurotransmetuesve që rregullojnë depresionin dhe orës “së brendshme” të organizmit. Me fjalë të tjera, mungesa e diellit jo vetëm që do të zvogëlojë nivelin e vitaminës D në trup, por gjithashtu do të reduktojë prodhimin e serotoninës, neurotransmetuesi që është përgjegjës për rregullimin e humorit.
Kjo sindromë shpesh çon në mbiprodhimin e melatoninës, hormon që shkakton përgjumje.
ÇRREGULLIME AFEKTIVE SEZONALE NË VERË
Duke qenë se shoqërohet me mungesën e diellit, si shfaqet atëherë në verë? Ka disa arsye, por ndonjëherë është vetëm depresioni që ka vazhduar që nga dimri. Ekspertët pajtohen se megjithëse është çrregullim që shfaqet në dimër, ai në fakt mund të “sulmojë” në çdo kohë, dhe veçanërisht gjatë kalimit në verë, kur trupi mund të ketë ende mungesë të vitaminës D.
Këtu janë simptomat që do të zbulojnë këtë çrregullim dhe çfarë mund të bëni për të ndihmuar veten:
SIMPTOMAT
- Irritueshmëria: Kjo simptomë shfaqet edhe në depresion, ndaj ndonjëherë është e vështirë të kuptosh se për çfarë bëhet fjalë, por nëse e keni vënë re që qani më shpesh në reklama dhe filma, mund të jetë shenjë se nivelet e serotoninës nuk janë të balancuara në trup.
- Mungesa e motivimit: A mendoni se nuk jeni të pranishëm mendërisht në asnjë situatë apo nuk mund të flini? Nëse jeni lodhur edhe nga përpjekjet më të vogla, mund të jetë sinjal i një çrregullimi sezonal.
- E keni të vështirë të bini në gjumë: Pa gjumë, me siguri do të ndihemi shumë më të lodhur gjatë ditës dhe arsyeja mund të jetë çrregullimi sezonal.
- Jeni të izoluar: Kur vetmia kthehet në izolim, lindin shumë probleme. Nëse shmangni të tjerët, mund të jetë simptomë e çrregullimit sezonal.
- Mendimet e vetëvrasjes: Të gjithë do të reagojnë ndryshe ndaj këtij çrregullimi, por disa mund të kenë simptoma të lehta, ndërsa të tjerët do të kenë probleme të mëdha. Nëse keni një ide për vetëvrasje, kontaktoni menjëherë një profesionist.
SI TA TRAJTONI KËTË ÇRREGULLIM
Vendosni higjienën e gjumit: Organizoni shkuarjen në shtrat dhe zgjimin në të njëjtën kohë, shmangni dremitjen gjatë ditës dhe zvogëloni aktivitetin fizik dhe marrjen e ushqimit dhe pijeve para gjumit.
Dilni në diell: Mjafton të kaloni 30 minuta në ditë në diell për të rimbushur vitaminën D. Aplikoni gjithmonë paraprakisht krem kundër diellit.
Bëni kujdes se çfarë hani: Është shumë e rëndësishme t’i kushtoni vëmendje një diete të shëndetshme, të rregullt dhe të larmishme të pasur me minerale, drithëra dhe vitamina, të cilat do të ndikojnë pozitivisht në ndjenjën e lodhjes dhe do të parandalojnë shtimin në peshë.
Kërkoni ndihmë: Pikërisht një psikolog ose psikiatër specialist është ai që do t’ju ndihmojë me këshilla se si të dilni sa më shpejt nga kjo gjendje.
