Është shumë e vështirë të ndizni televizorin këto ditë pa pare ndonjë reklamë për suplementet e kolagjenit, shumica e tyre të miratuara nga persona të famshëm që në dukje janë në moshë por që, reklamojnë flokët e tyre të mrekullueshëm. Në mendjet tona racionale, ne e dimë se nuk është në të vërtetë pluhuri, pilulat ose ilaçet që i mbajnë ato të në këtë mënyrë të përsosur. Por kjo, nuk na bën më pak kuriozë!
Ne pyetëm dermatologen Shilpi Ketarpal, doktor shkence për përfitimet e plotësimit të kolagjenit. Ajo që na tha mund t’ju habisë.
Çfarë është kolagjeni?
Kolagjeni është një proteinë që forcon, mbështet dhe siguron strukturë për gjithçka, nga kockat dhe muskujt e deri te enët e gjakut dhe organet. Siç mund edhe ta imagjinoni, ne kemi të bëjmë shumë me të. Kolagjeni përbën 30% të proteinave në trupin tuaj.
Është veçanërisht e rëndësishme për të ruajtur bindjen tuaj. “Kolagjeni është proteina kryesore strukturore që gjendet në kërc, lëkurë dhe flokë”, shpjegon Dr. Ketarpal.
Ushqimi që konsumojmë na jep gjithçka që na nevojitet për të prodhuar natyrshëm kolagjen, por ne humbim kolagjenin me kalimin e moshës, gjë që mund të bëjë që lëkura dhe flokët tanë të humbasin vitalitetin e tyre. Suplementet e kolagjenit synojnë të rrisin kolagjenin në trupin tuaj, me supozimin se kjo do t’ju japë – dhe veçanërisht flokëve, lëkurës dhe thonjve tuaj – një nxitje shtesë.
Edhe pse ka disa opsione me bazë bimore, shumica e kolagjenit vjen nga burimet shtazore. “Për të bërë këto suplemente, prodhuesit përdorin të gjitha indet e pasura me kolagjen që përpunuesit e mishit lënë mënjanë”, shpjegon Dr. Ketarpal. “Pra, ata përdorin lëkurën, kockat, luspat e peshkut – të gjitha këto. Dhe më pas, ata e përpunojnë atë për të formuar një xhelatinë që më pas e shëndërojnë në pluhur ose kapsula.
A ndihmojnë suplementet e kolagjenit në rritjen e flokëve?
Përgjigja më e sinqertë e mundshme për këtë pyetje është: ne nuk e dimë ende. Dhe Dr. Ketarpal nuk u sugjeron pacientëve të saj të marrin suplemente nëse ajo nuk mund të sigurojë prova bindëse se kjo është e dobishme.
“Ka shumë suplemente që pretendojnë se ndihmojnë flokët, lëkurën dhe thonjtë tuaj,” thotë ajo. “Megjithatë, nuk ka shumë të dhëna klinike që vërtetojnë këtë.” Kjo ndodh sepse kur merrni këto suplemente kolagjeni, ato treten nga trakti gastrointestinal. Dhe ky nuk është në të vërtetë kolagjeni i mjaftueshëm për t’u përthithur në qarkullimin e gjakut dhe për t’u rikthyer në flokët, lëkurën, thonjtë tuaj e kështu me radhë.
Dr. Ketarpal shton se, “Ekzistojnë disa studime shumë të vogla që kanë treguar njëfarë përmirësimi për suplementet e kolagjenit për lëkurën. Megjithatë, të gjitha ato sponsorizohen nga kompanitë që prodhojnë këto suplemente. Kështu që është e vështirë të thuhet se ata vërtet funksionojnë”.
Çështja tjetër me plotësimin e kolagjenit është se bazohet në supozimin se burimi i kolagjenit nuk është i rëndësishëm. “Teoria është se kolagjeni i kafshëve është mjaft e ngjashme me atë që është në indin tonë njerëzor për të qenë i dobishëm,” sqaron Dr. Ketarpal. “Dhe, edhe një herë, ne nuk e dimë që kjo është e vërtetë. Dhe kur bëhet fjalë për versionet vegane ose me bazë bimore, ne nuk e dimë nëse ai kolagjen është i ngjashëm me kolagjenin që prodhojmë në trupin tonë.”
Rreziku i suplementeve të kolagjenit
Ne nuk kemi prova përfundimtare që suplementet e kolagjenit funksionojnë, por ne e dimë se ato kanë potencialin të shkaktojnë dëme. Administrata Amerikane e Ushqimit dhe Barnave (FDA) e konsideron kolagjenin si një ushqim, jo një produkt farmaceutik. Kjo do të thotë se ato nuk i nënshtrohen të njëjtit nivel testimi dhe rregullimi si barnat.
Pse është kjo e rëndësishme? “Të gjitha suplementet e kolagjenit kanë aditivë në to”, shpjegon Dr Ketarpal. “Kështu që ju mund të keni një alergji ose intolerancë ndaj diçkaje tjetër në suplement. Këto kompani mund të vendosin gjëra në kolagjenin e tyre që ju normalisht nuk i shihni – qofshin shije të ndryshme, ngjyra ushqimore apo ngjyra – sepse këto suplemente nuk janë të rregulluara mirë. Dhe në të kaluarën ka pasur probleme me etiketim të pasaktë, kontaminim dhe çështje të tjera sigurie”.
Dr. Ketarpal gjithashtu vë në dukje se, megjithëse përgjithësisht tolerohen mirë, disa njerëz përjetojnë efekte anësore gastrointestinale (GI) kur marrin suplemente kolagjeni.
Mënyra të tjera për të përmirësuar shëndetin e flokëve
E trishtueshme por e vërtetë: kolagjeni nuk është bileta juaj e njëanshme për shampo-flokë komerciale. Nëse është sa për pak ngushëllim, ato modele nuk kanë as flokë, e gjitha është një realitet i hidhur.
Nëse dëshironi të përmirësoni shëndetin e flokëve dhe të stimuloni rritjen:
Minimizoni ekspozimin e flokut në nxehtësi. Shmangni stilimin e nxehtësisë sa më shpesh të jetë e mundur. Kur vendosni të bëni vetë, sigurohuni që të përdorni një mbrojtës ndaj nxehtësisë për të krijuar një pengesë midis flokëve tuaj dhe mjetit të nxehtë.
Konsumoni një dietë të shëndetshme të pasur me proteina. Gjëja më e mirë që mund të bëni për të mbajtur flokët tuaj të shëndetshëm është të hani një dietë të pasur me proteina dhe sasinë e duhur të yndyrave të shëndetshme. Flokët tuaj përbëhen nga proteina, kështu që nëse nuk merrni mjaftueshëm, flokët tuaj mund të bëhen të thatë, të dobët, të brishtë apo edhe të bien.
Nëse zgjidhni të merrni proteinat tuaja nga burimet bimore ose një kombinim i burimeve bimore dhe shtazore nuk ka shumë rëndësi.
Merrni parasysh suplementat e tjerë. Ia vlen të flisni me një mjek për përfitimet e suplementeve të tjera. Ka një shumëllojshmëri të gjerë të vitaminave dhe mineraleve që ndikojnë në shëndetin e flokëve tuaj. Për shembull, vitamina D stimulon rritjen e flokëve – dhe shumë njerëz kanë mungesë të saj. Nëse analiza juaj e gjakut tregon se nivelet tuaja nuk janë aty ku duhet, suplimentet shtesë mund të jenë një ide e mirë. Por mbani në mend se ekziston një gjë e tillë si shumë vitaminë D. Pra, sigurohuni që të flisni me mjekun tuaj përpara se të filloni të merrni ndonjë gjë.
Nëse ende dëshironi të provoni kolagjenin
Ende jeni të interesuar për kolagjenin? Është në rregull. Dr. Ketarpal ju sugjeron të bëni këtë si më poshtë për të minimizuar rrezikun e efekteve anësore të pakëndshme:
Lexoni me kujdes përbërësit. “Produkti i kolagjenit është vetëm një nga shumë gjëra në atë shtesë,” sqaron Dr. Ketarpal. Është gjithmonë e rëndësishme të dini se çfarë po vendosni në trupin tuaj. Dhe dyfish, nëse keni ndonjë alergji të njohur ushqimore ose kufizime të tjera dietike. Prandaj, sigurohuni që të lexoni me kujdes përbërësit. Nëse dëshironi të shmangni të gjithë ata përbërës shtesë, mbani në mend se mund të merrni edhe kolagjenin që ju nevojitet duke bërë zgjedhje të mira ushqimore.
Provojeni një herë, pastaj prisni pak. Jo të gjitha efektet anësore ndodhin menjëherë, kështu që Dr. Ketarpal rekomandon rritjen e graduale. Ju keni më shumë gjasa të përjetoni efekte anësore serioze nëse hidheni direkt në bërjen e kolagjenit pjesë të rutinës suaj të përditshme.
Zgjidhni produktet kryesore. “Ka disa kompani, kompani më të mëdha, që kanë bërë kërkimet dhe studimet e tyre për produktet e tyre,” thotë Dr. Ketarpal. Pra, kur bëhet fjalë për të vendosur se cilat produkte të blini, ajo rekomandon blerjen e suplementeve që janë më të zakonshme. “Produktet e disponueshme në treg ka të ngjarë të jenë më të sigurta dhe të studiuara më gjerësisht.”
Edhe nëse ndiqni të gjitha sugjerimet e Dr. Ketarpal, është ende e rëndësishme të keni kujdes. “Duhet të dini atë se mund të mos ketë shumë përfitime nga marrja e një suplementi kolagjeni. Dhe mund të keni ndonjë dëm, veçanërisht nëse keni një reaksion alergjik.”