Rritja e temperaturës mund të jetë e pakëndshme, shqetësuese dhe madje edhe më pak e tmershme, veçanërisht në muajt e fundit. Megjithëse mund të keni pasur ethe në një moment të jetës suaj, ju nuk mund ta kuptoni me të vërtetë se çfarë shkakton temperatura e lartë.
Temperatura e lartë që nuk bie është arsye për të kontaktuar mjekun të paktën me një telefonatë, por është mirë të keni një ide se çfarë po ndodh me trupin tuaj në atë moment. Epo, këtu do ju sqarojmë atë që e shkakton temperatura e lartë dhe si ta trajtojmë atë.
Në thelb, temperatura e lartë është temperaturë trupore më e lartë se normalja. Nëse është pak më e lartë, ne po flasim për ethe, ndërsa temperatura e lartë (ethet) flitet teknikisht vetëm kur temperatura e trupit është mbi 38 gradë. Debati shëndetësor rreth temperaturës normale të trupit çon në debat të përjetshëm, por zakonisht konsiderohet të jetë 37 gradë.
ÇFARË NDODH NË TRUP, KUR KEMI TEMPERATUR TË LARTË?
Ethet janë zakonisht shenjë që trupi po përpiqet të luftojë sëmundjen ose infeksionin. Megjithëse situata mund të jetë e komplikuar, në përgjithësi është shenjë që sistemi imunitar po lufton diçka dhe se të gjitha sistemet në trup po punojnë për t’i dhënë përparësi shëndetësore organeve vitale.
Kur kemi temperaturë të lartë, hipotalamusi, i cili ndër të tjera vepron si termostat i brendshëm, sinjalizon rritje të temperaturës së trupit. Në atë pikë, fillojnë një seri ngjarjesh, duke përfshirë shtrëngimin e enëve të gjakut në pjesët periferike të trupit për të drejtuar gjakun drejt organeve të rëndësishme dhe për të zvogëluar humbjen e nxehtësisë në lëkurë.
Rritja e temperaturës së trupit mund të ngadalësojë rritjen e baktereve, të përmirësojë aftësinë mbrojtëse të qelizave të bardha të gjakut dhe të stimulojë krijimin e amplifikimit biokimik. Shumica e viruseve dhe baktereve mund të mbijetojnë në trup në temperaturë normale të trupit, por ethet mund ta bëjnë të vështirë mbijetesën e tyre.
ÇFARË E SHKAKTON ZAKONISHT TEMPERATURËN E LARTË?
Ekziston një listë e gjatë e problemeve të mundshme shëndetësore që mund të shkaktojnë ethe, por ato zakonisht mund të bien në kategoritë e mëposhtme:
- Infeksionet
- Disa ilaçe
- Kanceret
- Sëmundjet autoimune
- Disa vaksina për fëmijë
Sidoqoftë, një infeksion, qoftë bakterial, fungal ose viral, është zakonisht shkaku më i zakonshëm i etheve.
“Viruset e gripit janë shkaku më i zakonshëm i temperaturës së lartë, ndërsa para COVID-19 njerëzve do të thuhej që t’i linin gjërat të shkonin sipas mënyrës së tyre. Viruset e gripit janë koronavirusë tipikë, por SARS-CoV-2 është shumë më i rrezikshëm se të tjerët”, tha Dr. Rossi Gulati për revistën Health.
Përqindja më e lartë e temperaturave të larta shkaktohet nga infeksionet virale dhe bakteriale dhe ethet afatgjate, të pashpjegueshme mund të shkaktojnë, por shumë rrallë, sëmundje sistematike reumatizmale dhe kancere.
ÇFARË TË BËNI KUR U SHFAQET TEMPERATURA E LARTË?
E rëndësishme është të mbani në mend se derisa ndjeheni relativisht mirë, nuk keni pse të merrni asgjë kundër etheve. Sidoqoftë, nëse nuk ndiheni rehat dhe keni temperaturë shumë të lartë, mund të ulet me ilaçe (paracetamol ibuprofen). E rëndësishme është të qëndroni të hidratuar.
Gjithashtu kushtojini vëmendje simptomave të tjera që mund të ndihmojnë mjekun tuaj të zbulojë se çfarë e shkaktoi temperaturën e lartë.
“COVID-19 ndryshon gjithçka në drejtim të kujdesit për pacientët që kanë ethe, dhe zakonisht ndërsa shikojmë shkaqet e sëmundjes së tyre, gjithashtu bëjmë testin për koronavirusin e ri”, tha Dr. Gulati.
