SHKRUAN:
Mr. Marina Kërstiq
Edukatore dhe rehabilituese speciale
Master në arsimimin e fëmjëve të suksesshëm dhe të talentuar
♦♦♦♦♦♦♦
PRINDËRIT DHE FËMIJËT E TALENTUAR
Fëmijët e talentuar kërkojnë shumë vëmendje, kohë dhe durim nga familjarët e tyre e tyre. Ata bëjnë shumë pyetje, janë kureshtarë dhe hulumtojnë vazhdimisht, gjë që ndonjëherë është e vështirë për prindërit e tyre, veçanërisht nëse kanë edhe fëmijë të tjerë në familje.
Duhet ta lejojmë fëmijën e talentuar që në moshë më të hershme të praktikojë, eksplorojë, zbulojë, analizojë etj. Ai heton objektet dhe dukuritë, heton dhe gjen zgjidhje për problemet që has, dhe rendit, klasifikon objektet sipas karakteristikave të caktuara.
Për të qenë të përgatitur dhe për t’iu përgjigjur pyetjeve të tyre, prindërit duhet të edukojnë vazhdimisht veten, të përmirësojnë dhe rinovojnë njohuritë e tyre për talentin.
Ndonjëherë është mjaft e vështirë për prindërit sepse interesat e fëmijëve të talentuar janë të gjera dhe ata presin dhe kërkojnë shumë. Fëmijët e talentuar kërkojnë shumë njohuri, vëmendje në aktivitetet për të cilat ata tregojnë interes. Fëmijët e talentuar mësojnë më shpejt dhe më lehtë se bashkëmoshatarët e tyre dhe për këtë arsye kanë nevojë për një gamë më të gjerë aktivitetesh. Fëmijës duhet t’i jepet hapësirë e mjaftueshme për t’u zhvilluar sa më shumë që të mundet.
Ndonjëherë problemi lind kur prindërit e kuptojnë se fëmija i tyre është mbi mesataren në fusha të caktuara dhe i vendosin gjithnjë e më shumë qëllime dhe detyra të vështira, gjë që shpesh ndikon keq tek fëmija i talentuar dhe në mirëqenien e tij psikologjike.
Është shumë e rëndësishme për një fëmijë të talentuar që prindërit t’i sigurojnë atij gjërat e mëposhtme:
- ta inkurajojnë në të mësuarit,
- aktivitete dhe përvoja të ndryshme, multisensore,
- materiale për të mësuar lojëra dhe për të mësuar përmes lojës,
- shembuj personal, sepse fëmijët mësojnë në bazë modelit që ne i ofrojmë.
Duhet ta lejojmë fëmijën e talentuar që në moshë më të hershme të praktikojë, eksplorojë, zbulojë, analizojë etj. Ai heton objektet dhe dukuritë, heton dhe gjen zgjidhje për problemet me të cilat ndeshet rendit dhe klasifikon objektet sipas karakteristikave të caktuara. Secila nga aktivitetet e mësipërme do ta ndihmojë shumë fëmijën të zhvillojë potencialet që zotëron. E ashtuquajtura hapësira psikologjike është e rëndësishme për zhvillimin e fëmijës së talentuar. Hapësirë psikologjike cilësore mund të krijohet vetëm nga prindër modest, fleksibël dhe joautoritarë.
Prindërit e fëmijëve të talentuar nuk duhet të fokusohen vetëm te arritjet, por duhet të kenë kohë për fëmijët e tyre. Prindërit e fëmijëve të talentuar me arritje të larta monitorojnë përparimin e vazhdueshëm të fëmijëve të tyre, por ata rrallë janë të ngurtë, dominues dhe autoritar. Prindër të tillë inkurajojnë fëmijët e tyre të jenë të pavarur dhe të marrin vendime të pavarura. Fëmijë të tillë të talentuar do të zhvillohen me sukses dhe do të jenë në gjendje të kapërcejnë vetë rreziqe të ndryshme pa ndihmën e prindërve.
Mjedisi optimal familjar duhet të plotësojë katër nevojat themelore të një fëmije të talentuar, dhe ato janë:
- nevoja për dashuri dhe siguri,
- nevoja për përvoja të reja,
- nevoja për të arritur sukses,
- nevoja për ndjenjën e përgjegjësisë dhe pavarësisë.
Fëmijët e talentuar nuk do të mund të përdorin aftësitë e tyre të larta nëse familja nuk plotëson katër nevojat bazë që kanë fëmijët. Për këtë arsye prindërit kanë një rol të madh dhe ata janë çelësi i zhvillimit të motivimit tek fëmijët e talentuar.
Përvoja e hershme cilësore është e rëndësishme dhe luan një rol të madh në zhvillimin e mëvonshëm të aftësive të larta dhe ndikon në zhvillimin intelektual të fëmijës së talentuar.
♦♦♦♦♦♦
MË SHUMË TEKSTE PROFESIONALE NGA MARINA KRSTIQ
LEXONI NË LINKUN NË VAZHDIM
