Emri fyt është një term më i gjerë për pjesën e poshtme të traktit respirator-digjestiv që përbëhet nga faringu dhe laringu. Në laring ka korda vokale që dridhen nën ndikimin e rrymës së ajrit nga mushkëritë, gjë që çon në krijimin e zërit. Kështu formohet zëri i krijuar në fyt, gojë dhe hundë (artikulim dhe rezonancë), i cili çon në krijimin e të folurit karakteristik, të përcaktuar dhe të dallueshëm tek njeriu.
CILAT SIMPTOMA ZBULOJNË KANCERIN NË FYT?
Deri më sot, të gjithë kemi kujtuar se në shumë raste të kancerit, shfaqja e simptomave të hershme mungon, ndaj është parësore njohja e simptomave në kohë, sado delikate që të jenë ato. Ekspertët paralajmërojnë se një simptomë befasuese që mund t’i ndihmojë mjekët të zbulojnë kancerin në një fazë të hershme po shfaqet kur jeni duke folur. Ashpërsia e simptomave mund të ndryshojë nga pacienti në pacient, por varet edhe nga faza e zhvillimit të kancerit. Mjekët shpesh rendisin 4 faza të zhvillimit të sëmundjes, ndërsa simptomat mund të ndryshojnë në varësi të fazës.
SIMPTOMAT E KANCERIT TË FYTIT NË FAZA TË HERSHME
Ato gjithashtu mund të varen nga vendi ku është kanceri në fyt, por ato që mjekët theksojnë si të parat që shfaqen janë:
- Ndryshimet në të folur: Personi mund të flasë më butë ose me zë të ngjirur dhe mund të ketë vështirësi në shqiptimin e disa fjalëve.
- Ngjirja e zërit: Kjo simptomë shfaqet kur flisni dhe nëse zgjat për një kohë të gjatë mund të jetë simptomë e kancerit dhe është simptoma e hershme më e zakonshme e kancerit të fytit.
- Vështirësi në gëlltitje: Disa do të përjetojnë ndjesi shpimi gjilpërash ose dhimbje gjatë gëlltitjes dhe mund të ketë ndjenjë se ushqimi është ngecur në fyt.
SIMPTOMAT E FAZAVE TË AVANCUARA TË KANCERIT TË FYTIT
Kur shfaqet kjo fazë e sëmundjes, mund të shfaqen simptomat e mëposhtme:
- Nyje në qafë: Zbulon nyjet limfatike të fryra.
- Humbja e peshës: Mund të shoqërohet me vështirësi në gëlltitje
- Vështirësi në frymëmarrje: Nëse kanceri i fytit bllokon rrugët e frymëmarrjes, mund të bëhet e vështirë për të marrë frymë.
Një pacient me kancer të fytit mund të vërejë gjithashtu këto simptoma:
- Vështirësi në lëvizje
- Era e keqe e gojë
- Inflamacion i rrugëve të frymëmarrjes
- Njolla të bardha në gjuhë
- Kollë e vazhdueshme
- Gjakderdhje nga hunda
- Dhimbje koke
- Dhimbje në vesh, edhe pse e rrallë
Është e mundur që këto simptoma të shfaqen edhe në sëmundje të tjera, ndaj hapi i parë është të shkoni te mjeku për ekzaminim nëse ndonjë nga simptomat e mësipërme shfaqet dhe nuk largohet.
CILAT JANË SHKAQET E KANCERIT TË FYTIT?
Deri më tani, kërkimet kanë vërtetuar padyshim se rreziku i zhvillimit të kancerit të fytit rritet ndjeshëm për shkak të:
- Pirja e duhanit dhe konsumimi i pijeve alkoolike (efekti i përbashkët i këtyre dy faktorëve të rrezikut është veçanërisht i rrezikshëm)
- Ushqimi jo i duhur (ushqimi i varfër me proteina, vitamina dhe minerale)
- Rezistenca e reduktuar e trupit dhe dobësimi i sistemit imunitar, ekspozimi ndaj kimikateve dhe substancave të dëmshme (bojra, llaqe, pluhur, tym)
- Refluksi gastroezofageal
SA SHPESH SHFAQET KANCERI I FYTIT DHE TE KUSH?
Burrat vuajnë nga kanceri i fytit pothuajse dy herë më shpesh. Çdo vit në vend, rreth 200 deri në 250 njerëz sëmuren nga kanceri i fytit. Më shpesh këta janë pacientë të moshës së mesme dhe të moshuar (midis 50 dhe 70 vjeç).
