Osteoartriti është sëmundje që mund të shfaqet në çdo nyje të trupit dhe është më e zakonshme tek të moshuarit. Trajtimi i osteoartritit varet nga intensiteti i simptomave dhe do të ndihmojnë përgatitjet e ndryshme, ndryshimet në zakone dhe ilaçet që do të lehtësojnë problemet.
SI TA NJOHIM OSTEOARTRITIN?
Osteoartriti prek nyjet e duarve, këmbëve, gishtave, shpatullave, qafës ose pjesës së poshtme të shpinës, ijeve dhe gjunjëve.
Në këtë sëmundje kërci që mbulon skajet e kockave prishet, konsumohet, shkakton fërkim të kockave brenda kyçeve dhe kolaps, duke rezultuar në dhimbje të forta, parehati, ngurtësi, lëvizje të kufizuar, vështirësi në lëvizje, ndjeshmëri ndaj prekjes, inflamacion, plasaritje gjatë lëvizjes së kyçeve dhe ënjtje të kyçeve.
Në fillim të sëmundjes, simptomat nuk janë aq të theksuara, por me përparimin e sëmundjes, dhimbja dhe simptomat e tjera bëhen më intensive. Gjithashtu, simptomat mund të ndryshojnë në varësi të kyçit të prekur, ndërsa mund të dallojnë nga personi në person.
ÇFARË E SHKAKTON OSTEOARTRITIN?
Kjo sëmundje zakonisht shfaqet me plakjen sepse shkaktohet nga dëmtimi i kyçeve që konsumohen me kalimin e moshës. Përveç kësaj, dëmtimet e mëparshme të kyçeve, pesha e tepërt trupore, qëndrimi jo i mirë, predispozicioni gjenetik dhe sëmundje të tjera që prekin nyjet si llojet e tjera të artritit ndikojnë gjithashtu në shfaqjen e osteoartritit.
Ekzistojnë dy lloje të osteoartritit: primar, i cili është më i zakonshmi dhe prek gishtat, shtyllën kurrizore, ijet dhe gjunjët, ndërsa shkaku nuk dihet. Mund të shfaqet gjithashtu sekondar për shkak të një anomalie para-ekzistuese të kyçeve të shkaktuar nga sëmundje ose gjendje tjetër si një dëmtim sportiv, lloje të tjera të artritit ose sëmundje të tjera të kyçeve.
SI DIAGONOSTIKOHET OSTEOARTRITI?
Osteoartriti diagnostikohet nga mjeku, por edhe nga specialisti. Personi do të duhet të kalojë një sërë analizash dhe diagnoza do të vendoset vetëm kur simptomat nuk ndërpriten, ndërkohë që shpesh zbulohet rastësisht pas një dëmtimi specifik.
Në mënyrë që mjeku të jetë i sigurt se është pikërisht kjo gjendje, është e nevojshme të bëjë rreze X të kyçit të prekur ose rezonancë magnetike. Mund të nevojiten edhe analiza gjaku për të përjashtuar sëmundje të tjera.
SI TRAJTOHET OSTEOARTRITI?
Në varësi të intensitetit të simptomave, do të varet edhe vetë trajtimi. Nuk ka shërim për vetë sëmundjen apo ilaç që do të ngadalësojë rrjedhën e sëmundjes. Në vend të kësaj, medikamentet përdoren për të lehtësuar simptomat e osteoartritit.
Në disa raste do të mjaftojë vetëm ndryshimi i zakoneve, si humbja e peshës ose stërvitja, ndonjëherë preparatet si kompresat e nxehta ose të ftohta, pushimi, qetësuesit e dhimbjeve si paracetamoli ose ibuprofeni, kremrat dhe pomadat do të ndihmojnë dhe në disa raste do të jetë fizioterapia e nevojshme apo edhe kirurgjia apo implantimi i një nyje artificiale, si p.sh. në ije.
Gjithashtu, për disa njerëz, mjeku do të përshkruajë disa ndihmesa të tilla si mbajtëse, paterica ose këpucë speciale.
USHQIMI
Disa ushqime janë të mira për kyçet dhe mund të ndihmojnë me inflamacionin. Kjo përfshin:
- Vaj peshku
- Çaj jeshil
- Xhenxhefil
- Ushqime të pasura me vitaminë C dhe vitaminë D
- Acidet yndyrore omega 3
- Beta karoten