Pa marrë parasysh se çfarë mënyrë të shëndetshme të jetës po jetoni, ka sëmundje të cilat barten përmes rrugës trashëguese dhe predispozita për ta është më e lartë. Këto janë pesë sëmundjet që mund të trashëgohen.
Gjenet e prindërve dhe gjyshërve tanë mund ta zhbllokojnë ose ta predispozitojnë trupin ndaj sëmundjeve të caktuara. Sëmundjet e trashëguara janë dy llojeshe – kromozomale dhe molekulare. Tek të parët vihen re ndryshime në strukturën ose numrin e kromozomeve që rezultojnë në mutacione kromozomale. Me fjalë të tjera, ndërveprimi normal midis gjeneve në organizëm është i prishur. Tek sëmundjet gjenetike molekulare, bëhet fjalë për mutacione gjenetike. Në raste të tilla ka anomali në punën e gjenit rregullator ose strukturor në organizëm, domethënë proteina nuk sintetizohet ose ka ndryshuar vetitë.
Fibroza cistike
Fibroza cistike është sëmundje në të cilën ndodh mutacion i gjenit, i cili rezulton me prodhimin e proteinës së gabuar. Kjo çon në funksionin e çrregulluar të gjëndrave ekzokrine dhe shkakton probleme të mushkërive – më së shpeshti kollitje dhe infeksione bronkiale. Mund të jetë fibrozë cistike e trashëguar, nëse të dy prindërit janë bartës të gjenit në fjalë.
Sëmundja Celiake
Sëmundja Celiake është sëmundje e sistemit autoimun të organizmit dhe në 95% të rasteve është e trashëgueshme. Në gjendje të tillë sistemi imunitar vetë e sulmon dhe saboton trupin. Pacientët vuajnë nga intoleranca e glutenit dhe nuk mund t’i përpunojnë përbërësit që gjenden në produktet e glutenit. Nevojitet dietë e rreptë që përjashton ushqimin e rrezikshëm.
Talasemia
Talasemia është formë e anemisë në të cilën mungojnë qelizat e kuqe të gjakut. Kjo sëmundje ka dy variante: alfa dhe beta talasemi, varësisht nga fakti nëse gjenet e trashëguar dhe të dëmtuar të hemoglobinës janë vetëm të njërit ose të të dy prindërve.
Sëmundjet e zemrës
Tek sëmundjet e zemrës ndikojnë shumë faktorë, përfshirë mënyrën e jetës, por shpesh në shfaqjen e tyre kontribuon edhe gjenetika. Në mënyrë tipike, problemet më të shpeshta kardiovaskulare të cilat deri në një farë mase janë të trashëguara janë: tensioni i lartë i gjakut, aritmia, grumbullimi i llumit në muret e arterieve që rezulton me bllokimin ose me vështirësi në qarkullimin e gjakut.
Diabeti
Jo gjithmonë diabeti është gjenetikisht i trashëguar, por nëse prindërit tuaj e kanë këtë sëmundje, ka shumë të ngjarë që edhe ju do të keni një problem të tillë në një fazë të caktuar. Në rast diabeti, bëhet fjalë për nivelin e lartë të sheqerit në gjak. Simptomat më të shpeshta janë urinimi i shpeshtë, dobësimi, ndjenja e shtuar e urisë, lodhja, dehidrimi, ndjesi shpimi gjilpërash në gjymtyrë dhe probleme me shikimin.
