Shkruan: Prof. Dr. Dejan Dokiq, specialist i pulmonologjisë dhe alergologjisë
Sot nuk dihet ilaçi i dermatitit atopik dhe terapia e sotme është shumë simptomatike. Mund të merren disa masa terapeutike që në mënyrë drastike do të zvogëlojnë simptomat dhe do të kontrollojnë gjendjen e përgjithshme të lëkurës.
KONTROLLI I MJEDISIT JETËSOR
Masat e kontrollit të mjedisit jetësor në formën e minimizimit të ekspozimit ndaj alergenëve dhe gjendjeve të kruajtjes duhet të jetë e vendosur tek të gjithë pacientët me dermatit atopik. Minimizimi i ndryshimeve ekstreme të temperaturës dhe lagështisë do të çojë në uljen e kruajtjes. Djersitja e reduktuar mirëmbahet me anë të temperaturës së moderuar. Rrobat të jenë të gjera dhe prej pambuku. Shpëlarja e plotë nga detergjentet, sapunët dhe zbardhuesit janë rreptësisht të ndaluar. Ekspozimi ndaj kimikateve, irrituesve dhe tretësve në vendin e punës duhet të shmangen nga pacientët më në moshë me dermatit atopik. Minimizimi i stresit emocional do të zvogëlojë kruajtjen.
Aeroalgjentët gjithashtu duhet të shmangen sa më shumë që të jetë e mundur. Më së lehti shmanget pluhuri dhe zbokthi i kafshëve. Për shmangien e pluhurit, pacientët duhet të përdorin mbulesa plastike dhe hipoalergjenike të jastëkëve dhe dyshekëve, të hiqen nga përdorimi jastëkët me pupla dhe lodra prej kadifeje, mbulesat të lahen shpesh në temperatura të larta dhe është e dëshirueshme që të hiqen qilimat dhe perdet nga shtëpia. Të shmanget në maksimum bari i freskët i kositur.
KUFIZIMI I USHQIMIT
Tek pacientët me mbindjeshmëri ushqimore, shmangen produktet që janë alergen në përmirësimin e dermatitit atopik. Sampson dhe kolegët kanë treguar se ndjekja e një regjimi të rreptë të të ushqyerit i lehtëson dukshëm simptomat dhe pastron skuqjen e lëkurës. Nëse tek pacientët regjistrohet CAP-FEIA i rritur, ekziston probabilitet se 90-95% që pacienti të ketë test pozitiv të alergjisë ushqimore. Disa studiues e kanë vërtetuar dobinë e këtij testi në diagnostifikimin e alergjisë ushqimore pa bërë testin e ushqimit. Janë bërë përmirësime në vlerësimin e zhvillimit të tolerancës midis pacientëve me alergjii ushqimore. Perry dhe kolegët pothuajse sugjeruan udhëzime të reja për ri-paraqitjen dhe testimin e varur të niveleve CAP-RAST në alergenet ushqimor të njohur më parë tek pacientët. Në bazë të testimit të lëkurës, nuk duhet të përshkruhet dietë mjaftë e rreptë për shkak të komplikimeve të dukshme ushqimore.
Periudha e dietës së kufizuar varet nga alergeni, por në përgjithësi duhet të zgjasë 1-2 vjet përpara se të ripërdoret ose ri-testohet me ushqimin alergjik. Për disa alergenë, si kikirikët, nevojitet një periudhë më e gjatë kufizimi. Në fakt, të dhënat e reja tregojnë se pothuajse 20% e fëmijëve në më shumë se 5 vjet e tejkalojnë alergjinë.
KUJDESI NDAJ LËKURËS
Duhet të zbatohen masa për zvogëlimin e traumës së lëkurës nga kruajtja. Mbulesat e përshtatshme dhe veshja mund të ndihmojnë në zvogëlimin e kruajtjes. Tek foshnjat dhe fëmijët, t’u priten thonjtë dhe të përdoren doreza dhe çorape gjatë gjumit.
Hidratimi i lëkurës është një masë jashtëzakonisht e rëndësishme për të kontrolluar skuqjen dhe kruajtjen lidhur me dermatitin atopik. Disa mjekë e konsiderojnë dushin e shpeshtë si pjesë të trajtimit. Larja e hidraton lëkurën e thatë kronike të dermatitit atopik dhe mund të zvogëlojë mundësinë e superinfeksionit bakterial, gjë që do të reduktojë kruajtjen dhe aktivizimin e lezioneve. Përveç kësaj, noti është vërtetuar si terapi qetësuese e pacientëve me dermatit atopik.
Pacientët duhet të lahen në ujë të vakët, 30 minuta, një herë ose dy herë në ditë (varësisht nga ashpërsia e sëmundjes). Tretësi i Burow’s, qulli i tërshërs dhe vajrat mund të shtohen gjatë larjes, për reduktim më të madh të kruajtjes. Mbështjellësit hidratues në trup me peshqir të zhytur në ujë, është një tjetër metodë për fazat më serioze të sëmundjes. Dushi nuk është nuk më adekuati, pasiqë nuk ka hidratim të mjaftueshëm. Sapunët e dobët janë më të rekomanduar se sa ato të fuqishmit.
Lubrifikantët duhet të aplikohen menjëherë pas larjes, edhe atë disa herë gjatë ditës, së paku dy herë. Ata do ta parandalojnë thatësinë dhe do të “mbyllin” hidratimin e fituar nga larja. Duhet që të jenë pa alkool dhe parfume.
Vijon: Trajtimi me kortikosteroide, antipruritizmi, tretësit me katran…
