Në çfarë sistemi jetojmë, pak më shumë dhe do të jetë çështje rutinë që të gjithë ne të kërkojmë ndihmë nga një psikolog apo psikiatër, sipas Prof. Katarina Dodig Çurkoviq, specialiste e psikiatrisë së fëmijëve dhe adoleshentëve, si dhe psikiatrisë mjeko-ligjore.
Duam ta pranojmë apo jo, në shoqërinë tonë është ende tabu të kërkosh ndihmë psikologjike. Por për të ditur se kujt t’i drejtoheni, është e rëndësishme të dini ndryshimin midis një psikiatri, një psikologu dhe një psikoterapisti.
DALLIMI THEMELOR MES NJË PSIKIATRI DHE NJË PSIKOLOG
“Dallimi kryesor është se një psikiatër është mjek, ndërsa një psikolog jo. Psikologu është diplomuar në Fakultetin filozofik. Mjeku është dikush që ka aftësitë dhe mbi të gjitha njohuritë bazë se si funksionon sistemi ynë i mendjes dhe trupit në përgjithësi për të qenë në gjendje të njohë, trajtojë dhe parandalojë sëmundjet. Pikërisht për shkak të një niveli të tillë edukimi, psikiatri ka të drejtë të përshkruajë barna”, thotë Prof. Dodig Çurkoviq.
Psikologu është bashkëpunëtor ekspert në ekip, i cili kryesisht ndihmon me çrregullime më të lehta që nuk duhet të jenë menjëherë në sistemin e kujdesit psikiatrik. Me pak fjalë, është punë këshillimi që synon korrigjimin e sjelljeve të caktuara dhe besimeve thelbësore.
“Diagnozën e sëmundjes dhe planin e trajtimit mund ta bëjë vetëm psikiatri si personi përgjegjës, gjë që është e qartë në Ligjin për mbrojtjen e personave me çrregullime mendore. Megjithatë, jam kundër psikiatrisë së tepruar të disa pengesave të vogla tek të rinjtë dhe fëmijët në përgjithësi, të cilat mund të eliminohen me ndërhyrje në kohë nëpërmjet shërbimeve të psikologëve në shkolla apo në disa institucione të tjera, ose mund të forcohen dhe këshillohen fëmijët me disa kriza. Mbështetja ofrohet në situatat kur ndihen më pak të pasigurt, të dekurajuar apo të shqetësuar”, thekson Dr. Dodig Çurkoviq.
“Ajo që unë vetë shoh në praktikë është se shumica e psikologëve e dinë se kur situata apo gjendje të caktuara duhet të dërgohen te një psikiatër për trajtim të mëtejshëm, ashtu siç e dimë se cilët fëmijë kanë nevojë për përpunim, mbështetje apo fuqizim nga psikologu”, shton mjekja.
Sa i përket termit psikoterapist, ajo thotë se është bërë si influencues.
“Sot në vendin tonë të gjithë mendojnë se kanë disa kualifikime, ekspertizë apo aftësi për të qenë i ashtuquajtur psikoterapist. Ka shumë rrugë në psikoterapi që kërkojnë një nivel të caktuar njohurish paraprake në mënyrë që dikush të jetë në gjendje të marrë pjesë fare në këtë edukim. Megjithatë, më duket se praktikisht të gjithë në vendin tonë e marrin përsipër të etiketojnë veten si psikoterapist, sepse në këtë fushë ka ende paqartësi të shumta, të cilat besoj se do të zgjidhen shumë më mirë në një të ardhme të parashikueshme. Më shqetëson veçanërisht pothuajse ekspertët, të cilët për shkak të mungesës së mjekëve psikiatër për fëmijë dhe adoleshentë, si dhe ekspertë të përgjithshëm të specializuar për të rinjtë (psikologë, mësues specialë), me referencat dhe kualifikimet e tyre shumë të dyshimta, bëjnë më shumë dëm, se sa mirë”, thekson Dr. Dodig Çurkoviq.
