Bëjini vetes këto pyetje për të përcaktuar nëse një kollë e vazhdueshme mund të sinjalizojë diçka më serioze? Kollitja është mënyra e trupit tuaj për të nxjerrë mikrobet, alergjenët dhe pushtuesit e tjerë të padëshiruar në rrugët e frymëmarrjes. Shenjat që tregojnë se kolla po përmirësohet përfshijnë një kollë që largohet vetë brenda disa ditësh ose javësh. Anasjelltas, disa kolla mund të vazhdojnë, të zgjasin një muaj ose më shumë, dhe mund t’ju bëjnë të pyesni veten nëse diçka më serioze po ndodh. Një kollë që zgjat tetë javë ose më shumë është kronike.
Çdo kollë që zgjat kaq gjatë duhet të kontrollohet nga një ofrues i kujdesit shëndetësor, veçanërisht nëse keni simptoma të tjera shqetësuese. Për fat të mirë, 90% e rasteve, refluksi i acidit ose astma shkakton një kollë kronike. Në një numër të vogël rastesh, një kollë e vazhdueshme mund të jetë një infeksion si pneumonia, sëmundja kronike obstruktive pulmonare (COPD) dhe ndonjëherë edhe kancer në mushkëritë e bardha.
Madje edhe nëse është vetëm për shkak të një ftohjeje të vazhdueshme, një kollë kronike mund të ketë pasoja të mëdha, të tilla si të ndikojë në gjumin ose të shkaktojë tension të muskujve, djersitje dhe marramendje. Zëri juaj mund të bëhet i ngjirur dhe në disa raste mund t’ju rrjedhë fshikëza.
Mësoni për shenjat që tregojnë se kolla juaj po përmirësohet. Më pas, nëse zhvilloni një kollë kronike, mësoni se çfarë pyetjesh duhet të bëni për të vendosur nëse duhet të konsultoheni me një ofrues të kujdesit shëndetësor.
Kolla pneumonike: Si mund të tingëllojë ndryshe nga kolla të tjera
Shenjat që tregojnë se kolla juaj po përmirësohet
Një nga shenjat më të dukshme që një kollë po përmirësohet është se ajo gradualisht përmirësohet me kalimin e kohës. Shumica e kollës, si ato të shkaktuara nga ftohja dhe gripi i zakonshëm, largohen vetë brenda tre javë.
Në përgjithësi, gjatë kësaj kohe, kolla juaj përmirësohet nëse nuk zhvilloni ndonjë nga shenjat e mëposhtme:
Ethe dhe të dridhura
Vështirësi në frymëmarrje dhe/ose dhimbje gjoksi
Ndryshimi në konsistencën dhe/ose ngjyrën e gëlbazës
Ndryshim në oreks dhe/ose energji
Këto mund të jenë shenja të një infeksioni viral ose bakterial të moderuar deri në të rëndë, si bronkiti ose pneumonia, të cilat janë arsye për t’u konsultuar menjëherë me një mjek.
Gjithashtu, merrni parasysh t’i bëni vetes disa nga pyetjet e mëposhtme për të zbuluar nëse duhet të vizitoni një profesionist të kujdesit shëndetësor.
Sa gjatë kohë kam kollë dhe a po përmirësohet?
Vizitoni një ofrues të kujdesit shëndetësor nëse një kollë e pashpjegueshme zgjat përtej kufirit prej katër javësh, dhe patjetër nëse një kollë zgjat më shumë se tetë javë. 5
“Në përgjithësi, ne nuk shqetësohemi për një kollë kronike derisa të jetë e pranishme për rreth katër javë,” deklaron për “Health” Norman Edelman, dr, këshilltar i lartë shkencor në “Shoqatën Amerikane të Mushkërive”. “Nëse keni pasur një ftohje vërtet të keqe, ndonjëherë duhen gjashtë deri në tetë javë që kolla të largohet dhe unë nuk do të shqetësohesha për këtë nëse ka një arsye të qartë për këtë”.
Kolla juaj mund të mos jetë ndonjë gjë serioze. Së paku, ofruesi i kujdesit shëndetësor mund të jetë në gjendje ti lehtësojë disa nga shqetësimet e juaja që i keni.
“Në përgjithësi, kur dikush vjen me një kollë kronike, ne mund të identifikojmë shkakun dhe ta trajtojmë atë,” tha për “Health” Xhoshua Septimus, dr. profesor i asociuar i mjekësisë klinike në “Houston Methodist Hospital”.
Sa e keqe është kolla?
Mendoni se çfarë është kolla juaj. Apo kolla juaj është aq e fuqishme saqë ju bën të ndiheni sikur po ngulfateni?
“Nëse kolliteni intensivisht, kjo është një punë e madhe”, thotë Dr. Edelman. “Nëse zgjoheni natën, është një punë e madhe.
E njëjta gjë vlen edhe për atë, nëse kolla ju bën të ndjeheni të lodhur ose rraskapitur, rezulton në dhimbje gjoksi ose stomaku ose shkakton rrjedhje të fshikëzës. Të gjitha këto simptoma mund të tregojnë një kollë kronike.
Kollitja ekstreme mund të jetë një shenjë e diçkaje serioze si një infeksion. Megjithatë, edhe nëse nuk keni një infeksion, një kollë që ndikon në cilësinë e jetës suaj është arsye e mjaftueshme për të kërkuar ndihmë. Disa prova sugjerojnë se kolla kronike mund të jetë një gjendje e rëndë.
A kam septum të bardhë apo të pastër?
Ftohjet e zakonshme zakonisht prodhojnë sputum të bardhë ose të pastër. Në të kundërt, mukoza e verdhë ose e gjelbër mund të sugjerojë një infeksion serioz ose një shkak tjetër themelor.
“Nëse keni sputum me ngjyrë, duhet të vizitoni një ofrues të kujdesit shëndetësor,” thotë Dr. Edelman.
Kushtojini vëmendje të veçantë nëse vëreni ndryshime në gëlbazën tuaj – si p.sh. nëse ajo ndryshon ngjyrën ose bëhet më e trashë ose e holluar me ujë. Për këtë do t’u nevojitet të shkoni për vizitë tek ofruesi i juaj i kujdesit shëndetësor.
A po kollitem gjak?
Kollitja me gjaku është një shkak për shqetësim.
“Është një nga ato simptoma të flamurit të kuq që ju duhet vërtet të vizitoni ofruesin tuaj të kujdesit shëndetësor,” vuri në dukje Dr. Septimus. “Shkaku më i zakonshëm është bronkiti, por ju nuk dëshironi ta supozoni këtë.”
Shkaqe të tjera të kollitjes me gjak përfshijnë:
Pneumoni
Një mpiksje gjaku në mushkëri
Tuberkulozi
Kancer në mushkëri
Sëmundje autoimune, si lupusi
“Nëse kolliteni me gjak, keni nevojë për një radiografi të gjoksit”, thotë doktor Septimus. Kërkoni kujdes mjekësor urgjent nëse kolliteni më shumë se disa lugë çaji gjak. Gjithashtu, nëse keni simptoma të tjera, si dhimbje gjoksi, marramendje ose gulçim të rëndë, konsultohuni menjëherë me një mjek.
A kam simptoma të tjera?
Nëse keni rrufë dhe dhimbje fyti, ka shumë mundësi që kolla të jetë vetëm nga ftohja.
Anasjelltas, simptoma të tjera mund të shkaktojnë probleme më të mëdha, si p.sh.
Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve. Simptomat dhe komplikimet e gripit.
Vështirësi në frymëmarrje
Dhimbje gjoksi ose stomaku
Ndjenja e trullosur ose konfuze
Sulmet
Probleme me urinimin
Dhembje dhe dhimbje muskulore
Ndjenja e dobët ose e paqëndrueshme
Një temperaturë ose kollë që kthehet ose nuk përmirësohet
Përkeqësimi i kushteve themelore shëndetësore
“Në kontekstin e një kolle, kjo është shumë e rëndësishme sepse mund të tregojë një sërë gjërash të ndryshme”, thotë Dr. Septimus.
Hulumtimet kanë treguar se astma mund të vijë jo vetëm me kollë, por edhe me gulçim dhe shtrëngim në gjoks. Tuberkulozi zakonisht shkakton gjithashtu humbje peshe, ndërsa ënjtja e këmbëve, veçanërisht kur jeni shtrirë, mund të tregojë dështim të zemrës. Temperatura mund të sinjalizojë pneumoni, bronkit ose kollë të mirë.
Vizitoni menjëherë një ofrues të kujdesit shëndetësor sa herë që keni temperaturë të lartë, nëse kolla ose gulçimi shfaqet papritur ose nëse keni dhimbje gjoksi.
Nëse keni një kollë që zgjat disa javë ose më shumë, ndryshime në karakteristika ose zhvillon simptoma të lidhura, ose ndiheni sikur diçka nuk është në rregull, është më mirë të vizitoni një ofrues të kujdesit shëndetësor për këtë.
Ndërsa mund të mos jetë asgjë, një ofrues i kujdesit shëndetësor mund të ndihmojë të gjejë opsionet më të mira të trajtimit bazuar në kollën tuaj dhe simptoma të tjera.
