Në të gjithë botën, në të gjitha kontinentet po ndodh e njëjta gjë: meshkujt kanë më shumë të ngjarë të shtrohen në spital me pamje të rëndë të COVID-19, ndërsa ka më shumë të ngjarë të jenë viktima të sëmundjes. Rreziqet e tyre janë dy herë më të mëdha. Femrat mund të infektohen po aq shpejt, por ka shumë më shumë të ngjarë të shërohen. Si është e mundur?
Sistemi imunitar femëror zakonisht reagon më shpejt dhe më fuqishëm ndaj viruseve, dhe ky mund të jetë një nga faktorët për mbrojtje më të mirë ndaj SARS-CoV-2, virusi që shkakton sëmundjen COVID-19. Raportet për shfaqjen e pademisë në Wuhan tregojnë se gratë shërohen më shpejt nga virusi.
“Të dhënat na tregojnë se ekzistojnë ndryshime në reagimin imunitar midis gjinive që ndikojnë në imunitetin”, tha biologu Sabra Klein nga Universiteti John Hopkins. Edhe te viruset tjera është vërejtur se ndryshimet në imunitetin midis gjinive janë shkaktuar nga ndryshimet gjenetike dhe hormonale midis grave dhe burrave.
“Për shembull, hormonet si estrogjeni dhe progesteroni mund të mbrojnë gratë nga viruset, ndërsa është e mundur që testosteroni tek burrat të mund të bëjë të kundërtën”, paralajmëron Klein.
Studiuesit po hetojnë gjithashtu rolin e receptorëve ACE-2 në mushkëri dhe rrugët e ajrit që i sulmon SARS-CoV-2. Nga sa dimë, nga hipertensioni tek sëmundjet e veshkave, burrat janë më keq në këtë fushë. Ne gjithashtu e dimë që estrogjeni zvogëlon shprehjen e ASE-2, gjë që akoma mund të shpjegojë pse gratë janë më rezistente ndaj viruseve, thotë biologu Klein.
Një studim i madh i rasteve i zhvilluar në Nju Jork zbuloi se meshkujt kishin më shumë të ngjarë të shtroheshin në spital, por madje kanë përfunduar edhe me vdekje, pavarësisht moshës. Një studim i ngjashëm u botua në revistën evropiane The Lancet.
Dallimet biologjike janë vetëm pjesë e tregimit të asaj që i dallon meshkujt dhe femrat. Rosemary Morgan është ekspert që specializohet në faktorë të lindur që ndikojnë në shëndetin dhe sëmundjen, përfshirë KOVID-19. Ajo argumenton se kjo ndikohet nga sjellja jonë e mësuar, normat sociale dhe kulturore që i përcaktojnë rolet dhe përgjegjësitë tona.
Kështu, femrat do të jenë më shpesh në vijat e para, të tilla si infermieret, shitëset, higjenistet… dhe kjo do t’i rrezikojë ata. Nga ana tjetër, burrat kanë më shumë të ngjarë të pinë cigare, gjë që është gjithashtu faktor rreziku. Burrat pa dëshirë shkojnë te mjeku, dhe më rrallë veshin maska dhe lajnë duart më me saktësi, të gjitha këto mund të rrisin më tej rrezikun e infeksionit me koronavirusin e ri.
Hipertensioni, sëmundjet e zemrës, diabeti, të gjitha këto sëmundje, të cilat janë më të zakonshme tek burrat, mund t’i atribuohen faktorëve të stilit të jetës, të gjitha këto rrisin rrezikun e rasteve të rënda të COVID-19.
Klein dhe kolegët e tij arritën në përfundimin se këto ndryshime duhet të merren parasysh në formimin e vaksinës së ardhshme.
“Ne kemi të dhëna nga e kaluara që tregojnë se burrat dhe gratë kanë efekte anësore të ndryshme dhe ju duhet të jeni të vetëdijshëm për këtë. Ne nuk duam që reagimi ndaj ilaçit të jetë më i keq se sa po përpiqet të kurohet”, thotë Klein.
Ndërkohë, Klein dhe imunologu Arthur Kazadevalli po hetojnë terapinë plazma që përdor antitrupa nga pacientët e rikuperuar me COVID-19 për të rritur imunitetin në rastet aktuale, ndërsa rezultatet e para po premtojnë, shtuan shkencëtarët.
