Gripi është infeksion akut i sistemit të frymëmarrjes i shkaktuar nga virusi i influencës. Inkubacioni zgjat 1-4 ditë. Nga infeksionet e tjera të zakonshme virale të rrugëve të frymëmarrjes, më të zakonshmet prej të cilave janë ftohjet, gripi dallon nga fillimi dhe zhvillimi i papritur i simptomave të sëmundjes (brenda 3 deri në 6 orë). Karakterizohet me temperaturë të lartë (38 gradë e më shumë), dhimbje koke dhe keqtrajtim të përgjithshëm. Më vonë vijojnë simptomat e rrjedhjes së hundës, dhimbjes së fytit dhe kollës, të cilat në shumicën e rasteve kalojnë spontanisht brenda shtatë ditëve. Kolla mund të vazhdojë edhe pasi të gjitha simptomat e tjera të kenë pushuar. Tek fëmijët, së bashku me simptomat e mësipërme mund të shfaqen edhe të përziera dhe të vjella. Derisa njerëzit sëmuren nga ftohja disa herë në vit, gripi është sëmundje sezonale që zakonisht shfaqet një herë në vit (vjeshtë-dimër). Gripi është gjithashtu një sëmundje shumë e rrezikshme që mund të shkaktojë komplikime kërcënuese për jetën, veçanërisht te të moshuarit ose të sëmurët kronikë.
Virusi i gripit është ende i paparashikueshëm për shkencën. Ekzistojnë tre lloje të virusit të gripit: A, B dhe C. Epidemitë e gripit sezonal që ndodhin çdo vit shkaktohen kryesisht nga virusi i tipit A, ndërsa më rrallë nga tipi B, i cili ka një potencial më të ulët epidemik.
Sipas raporteve të fundit të Institutit të Shëndetit Publik, gjegjësisht mbikëqyrjes rutinë virologjike, gripi A po qarkullon në vend, ndonëse është regjistruar edhe një rast me gripin B.
“Gjatë javës së 50-të të vitit 2022 (12-18 dhjetor 2022), në vend janë raportuar 111 raste të raportimeve në grup për sëmundje të ngjashme me gripin, 19,4% më shumë krahasuar me javën e kaluar. Gjatë javës së 50-të raportuese, në laboratorin virologjik të ISHP RMV kanë mbërritur 286 materiale nga survejimi rutinë për testime laboratorike, të testuara njëkohësisht për grip dhe COVID-19. Duke vepruar kështu, janë zbuluar 8 (2.6%) raste pozitive, të gjitha Influenza A jo me nëntipe. Incidenca e raportuar është nën kufirin javor të aktivitetit sezonal të virusit të gripit, pra ende nuk është arritur pragu i hyrjes në sezonin e gripit”, sqarojnë nga Instituti.
Nga pacientët, 49 janë të moshës 15-64 vjeç, 31 janë fëmijë 0-4 vjeç, 27 janë fëmijë 5-14 vjeç dhe 4 janë të moshës mbi 65 vjeç. Incidenca më e lartë është regjistruar tek fëmijët e moshës 0-4 vjeç. Numri më i madh i të sëmurëve janë nga Dibra, pasuar nga Tetova, Gostivari, Shkupi…
Shpërndarja e rasteve të gripit sezonal/sëmundjeve të ngjashme me gripin sipas muajve
• Tetor – 62 raste ose 15.3%
• Nëntor – 82 raste ose 20.2%
• Dhjetor – 262 raste ose 64,5%
Në sezonin e deritanishëm të gripit janë regjistruar dy persona të vdekur si pasojë e gripit, nga Shkupi dhe Shtipi, të dy të grupmoshës 15-64 vjeç, me sëmundje komorbiditeti të regjistruara dhe të pa vaksinuar me vaksinë të gripit sezonal.
Si sëmuremi nga gripi?
Rruga kryesore e transmetimit të gripit është përmes rrugës me pika. Virusi largohet nga kollitja, teshtitja dhe të folurit. Hapësirat e mbyllura janë veçanërisht të përshtatshme për përhapjen e tij. Transmetimi është i mundur nëpërmjet kontaktit të drejtpërdrejtë ose të tërthortë (me duar, nëpërmjet objekteve etj.) kur pikat ose sekrecionet nga hunda dhe fyti arrijnë në duar ose sipërfaqe të tjera dhe nëse prekim gojën, sytë ose hundën me duar të papastra.
Një i rritur është infektues për tre deri në pesë ditë nga fillimi i sëmundjes, ndërsa fëmijët për shtatë ditë. Rrallëherë, pacienti mund të jetë ngjitës për një kohë më të gjatë, deri në dy javë. Është e rëndësishme të theksohet se pacienti mund të infektohet edhe një ditë para shfaqjes së simptomave të sëmundjes.
Trajtimi i gripit konsiston në pushimin, pirjen e mjaftueshëm të lëngjeve, marrjen e ilaçeve kundër temperaturës dhe kollës, ndërsa për të moshuarit ose të sëmurët kronikë, nëse shfaqen komplikime nga sëmundja, është i detyrueshëm edhe ekzaminimi mjekësor.
