Ka shumë pak të ngjarë që një person të infektohet me koronavirusin e ri SARS-CoV-2 nëse bie në kontakt me sipërfaqe në të cilën më parë kanë rënë grimcat e virusit, thuhet në përfundimin e studimit të fundit nga Prof. Emanuel Goldman, një mikrobiolog në Universitetin Rutgers në Shtetet e Bashkuara, botuar në revistën shkencore The Lancet.
“Në spitalet, zonat pranë pacientëve që ishin infektuar me COVID-19 u testuan dhe asnjë variant infektiv i virusit nuk u gjet në to. Megjithatë, acidi ribonukleik viral (ARN), “trungu” i virusit, është gjetur në sipërfaqe. Është e vetmja gjë që mbetet kur virusi shuhet. Kur gjendet në mjedis, virusi është shumë i dobët dhe shuhet shumë më shpejt”, shpjegon Prof. Goldman.
Shkencëtarët dhe ekspertët e shëndetit publik thanë në fillim të këtij viti se infeksioni përmes sipërfaqeve të ndotura ishte një problem, ndërsa disa studime të botuara në Prill pohuan se koronavirusi sipërfaqësor mund të mbijetojë për disa ditë.
“Mendohej se virusi u transmetua kur një person i infektuar teshtin ose kollitet pranë një sipërfaqe dhe se një person do të infektohet duke prekur atë sipërfaqe dhe pastaj t’i transferojë ato grimca me pëllëmbë tek sytë, hunda apo goja ”, shpjegon Prof. Linzi Marr, ekspert i sëmundjeve infektive që transmetohen përmes ajërit në Universitetin e Virxhinias.
Atëherë njerëzve u këshillohej që të dezinfektonin rregullisht të gjitha sipërfaqet e frekuentuara, të fshijnë dyqanet ushqimore dhe madje të mbajnë doreza. Prof. Marr tani pretendon se ishte një ekzagjerim dhe se të gjitha provat sugjerojnë që thithja e grimcave të virusit është mënyra mbizotëruese e infeksionit.
Shkencëtarët tani e dinë se eksperimentet nga fillimi i vitit janë kryer në laboratorë mjaft të pastër me doza shumë më të larta të virusit, nga ata që mund të hasni në jetën reale.
Specialisti i infeksioneve të frymëmarrjes, Dr. Kevin Fenelli i Institutit Kombëtar të Shëndetit të SHBA thotë se nuk ka asnjë provë shkencore për të justifikuar dezinfektimin e vazhdueshëm të dorezave të derës, paketave dhe ushqimeve. Nuk ka gjithashtu asnjë justifikim shkencor për dezinfektimin shumëorësh të zonave të ngarkuara në aeroporte, ndërtesat shumëshërbimëshe dhe transporti publik.
“Unë nuk kam hasur në të dhëna që mbështesin tezën që ne infektohemi me virusin ashtu sikur ai të hidhej mbi ne nga trotuari,” tha Fenelli.
Prof. Marr thotë se pastrimi i sipërfaqeve nuk është mënyra më e mirë për të ngadalësuar përhapjen e virusit.
“Duke qenë se kemi burime dhe kohë të kufizuar, do të ishte më mirë të pastrojmë ajrin, sesa sipërfaqet,” tha ajo.
Dr. Fenelli pajtohet me profesoreshën dhe shton se një person ka më shumë të ngjarë të infektohet në ambiente të mbyllura si restorante, sepse strehon një numër të madh njerëzish.
Sipas Dolphin Farmer, kimiste në Universitetin Shtetëror të Kolorados, spërkatja e dezinfektuesit në hapësirë mund të jetë potencialisht e rrezikshme.
Përdorimi i tepërt i zbardhuesit dhe peroksidit të hidrogjenit mund të çojë në formimin e grimcave toksike që më pas thithen. Ata mund të shkaktojnë stres oksidativ, ndërsa disa janë edhe helm i pastër”, thekson Farmer.
Të gjithë këta ekspertë përsërisin faktin se, njerëzit nga koronavirusi i ri mund të mbrohen më së miri vetem duke mbajtur maskë dhe duke shmangur grumbullimet e mëdha.
“Minimizoni kohën që kaloni në ambiente të mbyllura me njerëz që nuk janë anëtarë të familjes tuaj. Kur të jeni në një hapësirë të tillë, sigurohuni të mbani maskë. Kur jeni në publik ose në transport publik, mos prekni gjithçka. Në vend që të dezinfektoni ato sipërfaqe, më mirë lani duart më shpesh.”
