Trombi ose mpiksja e gjakut është fjala për qelizat e gjakut në një gjendje të ndryshme nga normalja – gjaku është normalisht i lëngshëm, ndërsa trombi duket si xhel. Trombocitet luajnë rol të rëndësishëm në sistemin e gjakut, sepse ato mpiksin gjakun dhe parandalojnë gjakderdhjen.
Megjithatë, shpesh mund të ndodhë për një sërë arsyesh që të shfaqet një mpiksje gjaku, e cila përbën rrezik të madh për shëndetin dhe përfundimi mund të jetë vdekja. Mpiksjet e gjakut mund të ndodhin në çdo enë gjaku, por më së shpeshti ndodhin në krahë, këmbë, mushkëri dhe zemër.
Pse krijohet mpiksja e gjakut në këmbë?
Mpiksjet e gjakut në këmbë zakonisht shkaktohen nga disa trauma ose dëmtime të një ene gjaku përmes së cilës gjaku nuk mund të kalojë pa probleme. Mund të preken venat sipërfaqësore (tromboflebiti sipërfaqësor) ose venat e thella, e cila më pas quhet trombozë e venave të thella.
Tromboza mund të ndodhë për shkak të çrregullimeve të koagulimit, ndërsa faktorët që ndikojnë në zhvillimin e trombozës janë:
- Dëmtimi endotelial – dëmtim mekanik ose pasoja e pranisë së nikotinës në gjak, ilaçe dhe toksina bakteriale
- Mpiksja e gjakut pas operacionit
- Qëndrimi ulur për kohë të gjatë
- Mbipesha
- Shtatzënia
- Kontraceptivët oralë
- Nivelet e larta të kolesterolit
- Sëmundje malinje
- Lëvizja e pamjaftueshme tek të moshuarit
SIMPTOMAT E TROMBIT NË KËMBË
Simptomat e trombozës venoze mund të jenë shumë të pakëndshme. Mpiksjet më të vogla nuk kanë simptoma, ndërsa tromboza e venave të thella mund të përfshijë:
- Ënjtja e këmbës, kyçit të këmbës ose shputës
- Dhimbje në shputa dhe kyçin e këmbës
- Rritja e nxehtësisë në një pjesë të këmbës
- Skuqja e lëkurës
- Zbehja e pazakontë ose lëkura blu në pjesën e prekur të këmbës
- Venat e zgjeruara
- Dhimbje gjatë ecjes
Mpiksjet më të vogla të gjakut janë po aq të rrezikshme sa ato të mëdhat, sepse ato mund të ndahen, të depërtojnë në mushkëri dhe të shkaktojnë emboli pulmonare që mund të jetë fatale nëse nuk trajtohet.
TRAJTIMI I TROMBIT NË KËMBË
Tromboza e venave të thella është gjendje e rëndë mjekësore që duhet trajtuar menjëherë. Nëse vëreni ndonjë nga këto simptoma, kontaktoni menjëherë mjekun tuaj, i cili do t’ju ekzaminojë me ultratinguj, test d-dimer, skaner Doppler, shenjë Homan dhe gjithashtu do të ekzaminojë mushkëritë tuaja për të eliminuar embolinë pulmonare.
Për të “shpërbërë” mpiksjen, mjeku do t’ju japë ilaçe kundër mpiksjes, trombolitikë (për të prishur mpiksjen), por mund të aplikojë edhe filtër të venave të poshtme nëse nuk ju lejohet të merrni antikoagulantë. Në raste ekstreme, do të nevojitet kirurgjia.
SI TË PARANDALOHET PARAQITJA E TROMBEVE?
Medikamentet e përshkruara mund të kombinohen me disa hapa shëndetësorë për të parandaluar komplikime të tjera dhe për të zvogëluar rrezikun e mpiksjes së gjakut në të ardhmen.
- Lëvizni më shumë
- Mbajini këmbët lart
- Vishni çorape kompresioni
Gjithashtu, shmangni qëndrimin ulur ose shtrirë për periudha të gjata kohore. Nëse e keni punën që qëndroni ulur, ngrihuni çdo orë dhe bëni një shëtitje të shkurtër. Mos i kryqëzoni këmbët ndërsa jeni ulur, mbani një peshë normale trupore në mënyrë që mbipesha të mos sforcojë këmbët dhe kyçet dhe të mos pini duhan.
