16 Мај секоја година традиционално се одбележува како Меѓународен ден на целијакија, во рамки на Неделата за подигање на свеста за оваа болест, која трае од 14 до 20 мај. Целта на Денот е да се подигне колку што е можно повеќе свеста за болеста и да се информира пошироката јавност за тоа што, всушност, претставува целијакијата и како влијае на оние околу нас, кои страдаат од неа.
Што е целијакија?
Целијакија е автоимуна болест на дигестивниот систем, која вклучува трајна и доживотна нетолеранција на глутен со различни степени на оштетување на слузницата на тенкото црево и широк спектар на клинички симптоми. Лек не постои, а терапијата, е всушност, следење на доживотна безглутенска диета.
Симптоми
Симптомите на целијачна болест вклучуваат долготрајна дијареја, губење на тежината, надуеност на стомакот, губење на апетитот и слабо развиено мускулно ткиво, особено мускулатурата на рацете и нозете. Клиничката слика на целијачната болест е абдоминална болка, честа дијареја и други дигестивни нарушувања. Глутенот доведува до оштетување на ресичките на тенкото црево, со што се намалува апсорпцијата на хранливи материи и се нарушува бактериската флора на цревата.
Што треба да знаете за целијакијата?
Целијакија или глутенска ентеропатија е системска, многу честа болест кај генетски предиспонирани индивидуи.
50-70 отсто од населението има генетска предиспозиција, што не значи дека ќе ја развие оваа болест со автоимуна реакција при земањето на глутен, како што не значи дека не може да ја развијат во одреден момент од својот живот и релативно здрави луѓе.
Кај генетски предиспонирани индивидуи глутенот предизвикува оштетување на тенкоцревната мукоза, атрофија на цревните ресички и хиперплазија на криптите
Присутна е кај 1-3 проценти од населението со бројни и сериозни компликации, како што се малигни заболувања, хронични автоимуни и други болести.
Се крие зад прикриени, поголеми и помали секојдневни тегоби и присутни болести, како и позади различни и погрешни дијагнози. Препознаена и правилно лекувана целијакија има добра перспектива.
По рана дијагноза и стриктно исклучување на глутенот од исхраната може да исчезнат многу тегоби.
Лекувањето на целијакија е проследено со доживотна, строга исхрана без глутен и зголемено внимание при изборот на производи, а особено им го комплицира животот на пациентите кога се принудени да се хранат надвор од домот.
Прегледите за целијакија се прават премногу ретко или многу површно. Без дијагноза остануваат 75 % од луѓето во Европа, кои одат од лекар до лекар барајќи ја причина за своите тегоби.
