Пишува: Д-р сци. Александар Сајковски
специјалист педијатар – неонатолог
Текстот е апдејтиран со најновите податоци за состојбата со грипот во Македонија.
СЕЗОНСКИ ГРИП – ШТО ТРЕБА ДА ЗНАЕТЕ ЗА НЕГО
Според податоците од Институтот за јавно здравје на Р. Македонија во нашата држава се пријавени во текот на 6-тата недела од 2019 година (04.02-10.02.2019) 2.246 заболени од грип, што е зголемување од 80% во споредба со претходната недела. Иако постои намалување на вкупниот бројот на заболени за истата недела во однос на минатата година и активноста на вирусот на грипот е под сезонското ниво, се смета дека се уште не е достигнат врвот на сезоната на грип. Сепак анализирајќи ги кумулативните податоци во сезоната 2018/2019 вкупниот број на заболени од грип досега во нашата држава споредено со истиот период мината година постои намалување од 24.2%. Регистрирана инциденција на грипот е 35.1/100.000, арегистрирани се истата недела и 2 смртни исходи асоцирани со грипот, кај лица на 5 и 25 години со присуство на коморбидитети.
Паралелно со овие податоци Центарот за контрола на болести во САД дава информација дека во период од 01 октомври 2018 година до 15 фебруари 2019 година во САД се заболени 15.4 милиони луѓе од грип, со 7 милиони посети на лекар за истата состојба и вкупно има 184.000 хоспитализации поради грипот и 11.600 смртни случаи од истиот.
Најзагрозени возрасни категории се деца под 5-годишна возраст, особи над 65 годишна возраст, бремени жени и луѓе од која било возрасна категорија кои боледуваат од хронични болести како што се астма, дијабетес или срцеви болести
Во однос на грипот во Европа, наведено е дека во сентинел надзорот предомира инфлуенца А со 98.4% со заедничка циркулација на A(H3N2) и A(H1N1)pdm09. Притоа доминантните вируси кои циркулираат се совпаѓаат со компонентата на вакцината, заради што и понатаму се стимулира вакцинацијата од грип.
КОИ СЕ КЛУЧНИТЕ ФАКТИ КОИ ТРЕБА ДА ГИ ЗНАЕТЕ ЗА ГРИПОТ ВО 2019 ГОДИНА
- Што е инфлуенца?
Тоа е една вирусна контагиозна болест предизвикана од вирусот на инфлуенца, која ги напаѓа носот, грлото, понекогаш и белодробието. Може да предизвика лесна до средно тешка болест, но, за жал, некогаш и тешка болест која може да доведе и до смрт. Најдобар начин е превенција со вакцината од грип, а ако истата не ја примите треба да се превенира со антивирусни имуномодулатори како што е INOSINE ACEDOBEN DIMEPRANOL.
Компликациите од инфлуенца вклучуваат вирусна или бактериска пневмонија, воспаление на уво, инфекција на синуси и влошување на хроничните болести како што се конгестивната срцева слабост, астма или дијабетес
- Симптоми на инфлуенца
Инфлуенцата се јавува брзо и ненадејно и битно се разликува од настинката. Луѓето кои се разболуваат од инфлуенца најчесто чувствуваат дел или сите од следните симптоми: покачување на телесната температура, кашлица, болки во грлото, секреција од нос, болки во телото, главоболка, слабост, треска, понекогаш дијареја и повраќање.
- Како се пренесува инфлуенца?
Најголемиот број на експерти се согласуваат дека инфлуенцата или грипот се пренесуваат преку ситни репираторни капки, кои едно заболено лице од инфлуенца ги исфрла во околината со кашлица, носна секреција или говор. Овие ситни капки паѓаат на респираторната слузница кај луѓето кои се во околина на заболените. Поретко, но како можен пренос е евидентирно и преку допир на површина или објект на кој се наоѓа вирусот на грип и потоа негово пренесување со допир на сопствената уста, нос или очи.
- Период на заразност
Грипот можете да го пренесете на некој друг уште пред да знаете дека сте болни, еднакво како и во перидот кога сте болни. Луѓето кои се болни од грип се најконтагиозни за околината во првите 3-4 дена откако ќе почне болеста, иако некои лица може да го пренесат вирусот еден ден пред да почнат да се развиваат симптомите се до 5-7 дена откако е почната клиничката слика на болеста. Сепак, треба да се знае дека некои луѓе со послаб имунолошки систем и деца кои и онака во првите пет години имаат послаб Th1 дел од имунолошкиот систем, може да ја инфицираат околината со вирусот на грип и за повеќе денови од оние кои претходно се напоменати.
Станува збор за вирусна контагиозна болест предизвикана од вирусот на инфлуенца, која ги напаѓа носот, грлото, понекогаш и белодробието. Може да предизвика лесна до средно тешка болест, но, за жал, некогаш и тешка болест која може да доведе и до смрт. Најдобар начин е превенција со вакцината од грип, а ако истата не ја примите треба да се превенира со антивирусни имуномодулатори како што е INOSINE ACEDOBEN DIMEPRANOL
- Почеток на симптоми на инфлуенца
Времето од експозицијата на една особа до појавата на симптомите е најчесто 2 дена, иако овој ранг може да варира од 1-4 дена.
- Компликации од инфлуенца
Компликациите од инфлуенца вклучуваат вирусна или бактериска пневмонија, воспаление на уво, инфекција на синуси и влошување на хроничните болести како што се конгестивната срцева слабост, астма или дијабетес.
- Кои особи имаат висок ризик од инфекцијата на инфлуенца?
Ризик од влошување на општата состојба и од компликациите од грип имаат сите луѓе дури и претходно здравите луѓе. Но, некои се во посебен ризик од развој на сериозни компликации ако се разболат од ова вирусно заболување. Најзагрозени возрасни категории се деца под 5-годишна возраст, особи над 65 годишна возраст, бремени жени и луѓе од која било возрасна категорија кои боледуваат од хронични болести како што се астма, дијабетес или срцеви болести.
- Третман на инфлуенца
Специфична терапија за инфлуенца засега не постои во класичен смисол на зборот. Препорачано е користење на антипиретици за намалување на телесната температура, редовно испирање на усната шуплина, посебна хигиена на носната шуплина, адекватен внес на течности за превенциија на дехидратација, но и избегнување на кисели сокови кои може да го потенцираат оралниот дискомфорт и болка. Посебен е третманот на пациенти кои развиваат пневмонија. Сепак, како и кај други акутни вирусни инфекции, така и кај инфекциите предизвикани од инфлуенца вирусот огромен терапевтски бенефит може да се добие со употреба на INOSINE ACEDOBEN DIMEPRANOL.
Тоа е препарат кој спаѓа во групата на имуномодулатори со директно антивирусно дејство, кој инаку е синтетички пурински дериват, кој се употребува за лекување или регулирање на клеточниот имунитет, имунодефицијенцијата или имунолошката дисфункција, како клинички третман на симптомите кои се поврзани со голем број на вирусни инфекции вклучително и инфлуенцата.
INOSINE ACEDOBEN DIMEPRANOL има особина да ги нормализира дефицитарните или дисфункционалните состојби кај клеточниот имунитет, со стимилуриање на Th1 делот на имунолошкиот одговор кој пак директно иницира Т-лимфоцитно созревање и диференцијација, како и потенцирање на индуцирани лимфопролиферативни одговори, во митогенски или антиген-активирани клетки. Слично на тоа, ефикасен е во моделирање на Т-лимфоцитите и природните клетки убијци, како и во зголемувањето на нивото на Имуноглобулинот Г. Тој го зголемува производството на цитокинот ИЛ-1 и цитокинот ИЛ-2. Оваа негова функција значително ја зголемува секрецијата на ендогениот интерферон-γ и го намалува производството на ИЛ-4.
Ги поттикнува неутрофилите, моноцитите и макрофагите на хемотакса и фагоцитоза. Со сите овие ефекти ова е антивирусен лек кој може безбедно да се користи во третман и лекување на акутните вирусни инфекции. Интересен е и фактот дека овој препарат може да ја инхибира синтезата на вирусната РНК што се постигнува преку многу комплексни биолошки карики со воведување на инозинот со посредство на оротичната киселина во полирибозомите, инхибиција на поли-адениличната киселина која е приврзана за месинџерот на вирусната РНК и молекуларна реорганизација на трансмембранските протеински комплекси кои се вклучени во сигнализација преку Т-клетка и специфичниот рецептор (TсR) во лимфоцитната интрамембранска плазма (IMP), што резултира во речиси трикратно зголемување на густината. Со сите овие ефекти ова е неспецифичен антивирусен лек кој може безбедно да се користи во лекување на акутните вирусни инфекции.
- Превенција од инфлуенца
Првиот и најважен чекор во спречувањето на грипот е вакцинацијата од истиот која регуларно се спроведува секоја година. Докажано е дека вакцината против грип ги намалува клиничките асоцирани болести поврзани со грипот и ризикот од сериозни компликации, што може да резултира со хоспитализација или дури и со смрт. Центарот за контрола на болеста на САД, исто така, препорачува секојдневни превентивни активности како што е избегнување на контакт со луѓе кои се активно болни, заштита со покривање при кашлање или кивање и често миење на рацете. Со тоа се забавува ширењето на инфекцијата како од вирусен аспект така и бактериските инфекции кои може да предизвикуваат болести на горните или долните дишните патишта (носот, грлото и белите дробови). Превенцијата на ова заболување може да се постигне и со превентивно внесување на INOSINE ACEDOBEN DIMEPRANOL кое е во дози од 50 мг/кг/ден.
Заклучок
Најдобра превенција е да се спречи болеста! Според препораките на Светската здравствена организација и Центарот за контрола на болестите на САД во прва линија е вакцинацијата. Секундарна линија е превенција со употреба на имуномодулаторите како што е INOSINE ACEDOBEN DIMEPRANOL. Иако во секој случај потребна е консултација со вашиот педијатар или матичен лекар.
