Меѓународниот ден без диети се одбележува секоја година на 6 мај и претставува глобален повик за прифаќање на телото, самопочит и отфрлање на штетната диет-култура. Овој ден е посветен на подигање на свеста за негативните последици од рестриктивните диети, дискриминацијата врз основа на телесна тежина и нереалните стандарди за убавина.
Историја
Денот е инициран во 1992 година од британската феминистка Мери Еванс Јанг, која по својата лична борба со анорексија и притисокот од општеството, го организирала првиот „No Diet Day“ како пикник во Хајд Парк, Лондон. Првично се одржувал на 5 мај, но подоцна е променет на 6 мај за да не се поклопува со Cinco de Mayo. Од тогаш, денот се прошири низ целиот свет и стана симбол на движењето за прифаќање на телото.
Цели на Меѓународниот ден без диети
-
Да се промовира прифаќање на сите телесни форми и големини.
-
Да се подигне свеста за штетните ефекти од диетите и нарушувањата во исхраната.
-
Да се оспорат нереалните стандарди за убавина наметнати од медиумите.
-
Да се охрабри развој на здрав однос кон храната и телото.
-
Да се оддаде почит на оние кои страдаат од нарушувања во исхраната и последиците од хируршки интервенции за слабеење.
Мото за 2025 година
Мотото за 2025 година е: „Прифати се себеси: Отфрли ја диет-културата, сакај се“. Оваа порака ја нагласува важноста на самоприфаќањето и љубовта кон себе, без оглед на телесната тежина или форма.
Како да го одбележите денот
-
Дозволете си да уживате во омилената храна без вина.
-
Споделете пораки за прифаќање на телото на социјалните мрежи со хаштагот #NoDietDay.
-
Информирајте се за штетните ефекти од диетите и промовирајте здрави навики.
-
Поттикнете разговори за телесната позитивност и самопочит во вашата заедница.
Меѓународниот ден без диети е потсетник дека секое тело заслужува почит и љубов. Тоа е ден за славење на индивидуалноста и за отфрлање на наметнатите стандарди кои не ја одразуваат реалната убавина на човечкото тело.
Точно е дека дел од учесниците во движењето за телесна позитивност (body positivity) можат да покажат високо ниво на идентификација, гордост, па дури и опсесивност во однос на своите облини – и тоа е тема што предизвикува контроверзии.
Некои важни нијанси:
-
Гордост со сопственото тело
Многу луѓе кои се дел од ова движење чувствуваат ослободување од социјалниот притисок да изгледаат „совршено“ и затоа го слават своето тело такво какво што е – дури и кога тоа отстапува од општествените стандарди. За нив, гордоста е начин на отпор и психолошка самозаштита од долгогодишен срам и дискриминација. -
Опсесивност или претерување
Критичарите тврдат дека дел од ова движење оди во екстреми – негирање на здравствени ризици поврзани со дебелина, или дури идеализирање на прекумерната тежина. Во тие случаи, телесната позитивност може да се претвори во необјективен однос кон здравјето. -
Здрав баланс – „Body Neutrality“
Како реакција на двете крајности (диет-култура vs. радикална телесна позитивност), се појави и нов пристап наречен body neutrality – кој се фокусира не на изгледот, туку на функционалноста и чувството во телото, без да се слави или критикува формата.
Заклучок:
Да, некои поединци во движењето се гласни, горди и дури радикални во однос на своето тело – но главната цел на телесната позитивност не е промоција на нездрав начин на живот, туку ослободување од срамот и враќање на контролата врз сопствениот идентитет и самодоверба.
