Македонците се навикнати во предпразничниот период да внесуваат многу храна и со денови да го прославуваат доаѓањето на Новата година и Божиќ! Всушност, сите тие дневни и после работни седенки по кафеаните и рестораните се вистинското славје.Притоа, конзумираат големи количини на нездрава храна, мрсна и калорична храна која потоа резултира со зголемена тежина, со здравствени тегоби и други последици. Затоа, количината на храна која може да биде штетна за организмот зависи од индивидуалните фактори, како што се возраста, полот, метаболизмот, здравствената состојба и физичката активност. Сепак, внесувањето на прекумерна количина храна на еден оброк може да има негативни ефекти врз телото, дури и кај здрави луѓе.
Штетни ефекти од прекумерен внес на храна на еден оброк
- Проблеми со варењето
- Прејадувањето го преоптоварува желудникот, што може да доведе до непријатности како подуеност, киселини, или мачнина.
- Големите оброци го забавуваат празнењето на желудникот, што може да предизвика чувството на тежина.
- Зголемено ниво на шеќер во крвта
- Внесувањето на големи количини јаглехидрати на еден оброк може да предизвика нагло покачување на шеќерот во крвта, што го оптоварува панкреасот да произведе повеќе инсулин.
- Со тек на време, ова може да придонесе за развој на инсулинска резистенција и дијабетес тип 2.
- Зголемен стрес на срцето и крвниот притисок
- Прекумерниот внес на сол и маснотии може привремено да го зголеми крвниот притисок.
- Прејадувањето го активира симпатичкиот нервен систем, што го оптоварува кардиоваскуларниот систем.
- Зголемување на телесната тежина
- Прејадувањето на редовна основа води до вишок калории кои телото ги складира како масти.
- Замор и поспаност
- Големиот внес на храна бара повеќе енергија за варење, што може да предизвика замор. Ова е познато како постпрандијална поспаност.
- Ризик од гастроезофагеален рефлукс (GERD)
- Преоптоварениот желудник може да предизвика враќање на киселината во хранопроводот, што води до киселини и чувство на печење во градите.
Колку е оптимално за еден оброк?
Оптималната количина храна за еден оброк зависи од индивидуалните калориски потреби, но генерално:
- Оброкот треба да биде урамнотежен и да содржи комбинација на протеини, јаглехидрати, масти, влакна, витамини и минерали.
- Визуелна насока: Еден оброк треба да зазема приближно половина од вашиот тањир со зеленчук, една четвртина со протеини, и една четвртина со јаглехидрати.
- Чувство на ситост: Престанете да јадете кога ќе се чувствувате 80% сити, бидејќи мозокот има потреба од време да регистрира дека сте сити.
Како да избегнете прејадување?
- Јадете бавно: Варењето започнува во устата. Полека џвакајте за да му дадете време на телото да сигнализира ситост.
- Слушајте го телото: Престанете да јадете кога ќе почувствувате дека сте сити, а не кога сте полни.
- Користете помали чинии: Ова психолошки помага да се чувствувате дека јадете повеќе, иако количеството е помало.
- Не прескокнувајте оброци: Прескокнувањето доведува до поголем глад и прејадување на следниот оброк.
- Пијте вода пред јадење: Понекогаш жедта може да се погреши за глад.
Кога внесот на храна може да биде опасен?
Епизоди на екстремно прејадување (на пример, натпреварувачко јадење или празнични оброци) може да предизвикаат:
- Раскрен на желудникот (ретко, но потенцијално фатално).
- Акутна панкреатитис, особено кај луѓе со предиспозиции.
Ако често прејадувате или чувствувате дека не можете да ја контролирате количината на храна што ја внесувате, размислете да побарате совет од лекар или нутриционист.
