Pak a shumë ne të gjithë dëgjojmë se si vitaminat janë të mira, por në çfarë sasie? Kjo varet, natyrisht, nga personi në person. Deri sa disa marrin mjaftueshëm lëndë ushqyese nga një dietë e larmishme, ka nga ata që kanë mungesë të vitaminave dhe duhet patjetër të përdorin suplemente.
Por ekspertët paralajmërojnë se ka pasoja negative nëse marrim vitamina pa plan dhe program. Nëse mendoni se mund të keni nevojë për kompensim, sigurisht konsultohuni më parë me mjekun tuaj të familjes.
ÇKA DUHET TË DINI PARA SE TË MERRNI VITAMINA?
Doktor Bajo Kari-Vinçell thekson se gjëja më e rëndësishme është që fillimisht të flisni me mjekun e familjes.
“Është një mit që vitaminat nuk mund të bëjnë keq. Sigurisht, ato mund të merren në sasi të tepërta, në kombinim me disa medikamente ose me disa gjendje shëndetësore kronike. Kështu që kini kujdes”, thekson Dr. Kari-Vinçell.
- Përse vitaminat e tepërta mund të jenë të pashëndetshme?
Trupi ynë merr vitaminat A, C, D, E dhe K nga dieta jonë e përditshme. Përveç kësaj, trupi ynë vetë prodhon vitaminat D dhe K. Prandaj, doza shtesë mund të shkaktojnë komplikime shëndetësore për disa.
- Mbidozimi është i mundur
Besoni apo jo, një person mund të ketë mbidozë me vitamina. Kur bëhet fjalë për vitaminën D, faqja e internetit Mayo Clinic nënvizon:
“Helmimi me vitaminë D, i njohur edhe si hipervitaminoza D, është i rrallë, por është një gjendje e rëndë që është pasojë e përqendrimit të tepërt të kësaj vitamine në organizëm. Shkaku janë zakonisht suplementet dietike, jo dieta apo ekspozimi në diell. Kjo ndodh sepse trupi i njeriut rregullon sasinë e vitaminës D që merr nga ekspozimi në diell ose ushqimi”.
Pasoja kryesore e helmimit me vitaminë D është grumbullimi i kalciumit në gjak (hiperkalcemia), e cila mund të shkaktojë nauze dhe të vjella, dobësi dhe urinim të shpeshtë. E gjithë kjo mund të shkaktojë dhimbje kockash dhe probleme me veshkat.
- Vitamina A
Një sasi e madhe e vitaminës A është e lidhur me të përziera, ndryshime në mprehtësinë vizuale, dhimbje koke dhe vështirësi në koordinim. Sasitë e mëdha të vitaminës A gjatë shtatzënisë mund të shkaktojnë defekte fizike tek fetusi ose të kenë kundërindikacione me disa medikamente.
- Vitamina C
Vitamina C është me të vërtetë e disponueshme në shumë ushqime të përditshme. Edhe pse vitamina C pastrohet nga trupi, sasitë e tepërta mund të shkaktojnë dhimbje koke, të vjella dhe ngërçe në stomak.
Po, mund të ndodhë një mbidozë e vitaminave, e cila quhet hipervitaminozë. Edhe pse vitaminat janë të rëndësishme për funksionimin normal të trupit, shumë vitamina të caktuara mund të shkaktojnë probleme serioze shëndetësore, veçanërisht nëse konsumohen me tepricë përmes suplementeve. Pasojat ndryshojnë në varësi të llojit të vitaminës.
Vitaminat e tretshme në yndyrë (A, D, E, K)
Këto vitamina ruhen në trup dhe mund të çojnë më lehtë në helmim kur konsumohen në sasi të mëdha:
- Vitamina A: Mbidozimi mund të shkaktojë nauze, dhimbje koke, marramendje, dëmtim të mëlçisë dhe, në raste të rënda, vdekje.
- Vitamina D: Konsumi i tepërt mund të çojë në nivele të larta të kalciumit në gjak (hiperkalcemia), e cila mund të shkaktojë lodhje, nauze, të vjella, probleme me veshkat dhe dëmtim të kockave.
- Vitamina E: Mund të rrisë rrezikun e gjakderdhjes sepse hollon gjakun dhe në doza të mëdha mund të rrisë rrezikun e goditjes në tru.
- Vitamina K: Zakonisht nuk shkakton toksicitet, por një mbidozë mund të ndikojë në efektin e barnave për hollimin e gjakut.
Vitamina të tretshme në ujë (B-kompleks, C)
Këto vitamina në përgjithësi nuk mbahen në trup sepse nxirren përmes urinës. Megjithatë, një mbidozë e disa prej tyre mund shkaktojë probleme:
- Vitamina B6: Përdorimi i tepërt mund të shkaktojë dëmtime nervore, duke çuar në humbjen e ndjenjës në ekstremitete.
- Vitamina C: Edhe pse e sigurt në shumicën e rasteve, sasitë e mëdha mund të shkaktojnë probleme me tretjen si diarre dhe gastrit, si dhe gurë në veshka.
Mbidozimi i vitaminave zakonisht ndodh përmes suplementeve dietike, pasi është e vështirë të merren sasi të mëdha përmes ushqimit. Është gjithmonë e rëndësishme të ndiqni dozat e rekomanduara ditore për të shmangur komplikimet shëndetësore.
