Po afron periudha e provimeve përfundimtare dhe e maturës shtetërore, të cilat përbëjnë një stres të madh për shumë fëmijë. Kjo është arsyeja pse psikologia Sofi Vard zbulon disa këshilla sesi prindërit mund t’i ndihmojnë fëmijët e tyre të kalojnë më lehtë këtë periudhë por njëkohësisht edhe prindërit.
“Stresi është reagimi natyror i trupit tonë ndaj presionit që shkaktohet kur përjetojmë diçka të re që kërcënon ndjenjën tonë të vetvetes. Nga këtu vjen ankthi, ndaj nuk është për t’u habitur që të rinjtë luftojnë gjatë sezonit të provimeve dhe prindërit fillojnë të shqetësohen për shëndetin e tyre mendor”, thekson psikologia.
Ajo shton se çelësi është të vëreni “simptomat fizike dhe ‘sinjalet’ e sjelljes dhe të jeni të hapur për të ndihmuar”. Në këtë mënyrë, prindërit mund të ndihmojnë në qetësimin e mendjes së fëmijës së tyre kur emocionet janë të larta.”
Cilët janë shenjat më të shpeshta që tregojnë se fëmija është i stresuar?
Psikologu veçon disa nga treguesit më të zakonshëm se fëmijët janë nën stres. Lista e saj përfshin: shqetësime të tretjes, dhimbje koke të shpeshta, rritje të lodhjes dhe rraskapitje, gjumë të dobët, ndryshime në oreks dhe më pak interes ose përfshirje në ndërveprimet sociale.
Ajo gjithashtu thekson se fëmijët e stresuar shpesh janë të shqetësuar, nervozë ose të frikësuar dhe shpesh ndihen të zemëruar, të frustruar ose të irrituar. Ata janë përgjithësisht në humor të keq ose shfaqin sjellje depresive.
“Ndryshimet në sjellje mund të jenë më të vështira për t’u monitoruar, por çdo gjë që duket e pazakontë mund të jetë arsye për të nisur një bisedë të hapur me fëmijën”, thekson psikologia.
Vard këshillon prindërit që t’u japin fëmijëve të tyre një shans për t’u hapur me to pa i gjykuar. “Është e rëndësishme t’i qasemi çdo bisede nga një vend mosgjykimi, duke i lejuar të rinjtë të shprehin lirshëm atë që ndjejnë,” shpjegon ajo, duke shtuar se është e rëndësishme që prindërit t’i lënë fëmijët e tyre të gjejnë zgjidhje vetë, pa kërkuar ndihmë nga prindërit për të zgjidhur problemet e tyre.
Si mund t’i ndihmojnë prindërit fëmijët e tyre që të mos jenë të stresuar gjatë sezonit të provimeve?
Përveç shenjave që tregojnë stres, psikologja ndan edhe disa këshilla sesi prindërit mund t’i ndihmojnë fëmijët gjatë sezonit të provimeve stresuese, qoftë provim shtetëror apo provim përfundimtar në vitin shkollor.
“Fëmijët duhet të flenë mirë, është thelbësore për shëndetin e tyre”, pohon Vard, duke shtuar se adoleshentët duhet të flenë tetë deri në nëntë orë në ditë.
Gjithashtu, prindërit duhet të inkurajojnë aktivitetin fizik tek fëmijët. “Një shëtitje e përditshme, stërvitje ose hobi mund të ndihmojë me një rutinë të ekuilibruar dhe të menaxhojë stresin,” shton ajo. Po aq e rëndësishme është një dietë e ekuilibruar që forcon sistemin imunitar dhe ju mbush me energji.
Kur bëhet fjalë për kohën e kaluar para ekranit, psikologia thekson: “Shpenzimi i kohës në rrjetet sociale mund të krijojë presion sepse fëmijët mund të krahasojnë përparimin e tyre me miqtë e tyre”, prandaj prindërit duhet të kenë më shumë kontroll në këtë kohë.
Si pikën më të rëndësishme, psikologja tregon se prindërit duhet të sigurohen që fëmija “të bëjë pushime të rregullta dhe të ketë kohë për t’u çlodhur”. Nëse një fëmijë shpenzon orë e orë të tëra duke studiuar, ekziston rreziku që të mbingarkohet dhe të stresohet akoma më shumë nga materiali që po përpiqet të zotërojë.
