Антиоксидантите се хемиски споеви, кој наједноставно речено може да спречат или да успорат оштетувања на клетките. Прецизно кажано – антиоксидантите се „форма на однесување“. Секој спој кој може да донира електрони и на тој начин да ги неутрализира слободните радикали, има антиоксидантни својства.
Тие делуваат и се делат на три начини: примарни, секундарни и терцијарни.
Примарни се оние кои го спречуваат формирањето на слободните радикали, такви се металосврзувачките протеини (целулоплазмин, трансферин), кои ги одземаат металните јони на железото и така спречуваат да се создадат слободни радикали.
Секундарни антиоксиданти (чистачи) се оние кои ги отстрануваат создадените слободни радикали. Овде спаѓаат супероксид дизмутаза, пероксидази, кои се создаваат во организмот или оние кои се внесуваат со храната или како препарати на пример витамините и нивните прекурсори од типот на А или бета-каротенот, Е, Ц потоа глутатионот и акстаксинот и други.
Терцијарните антиоксиданти, уште наречени обновувачки, имаат задача да ги поправат оштетувањата на биомолекулите, предизвикани од слободните радикали. Овие антиоксиданти се создаваат во организамот, а тие се ДНК полимераза, ДНК липаза. Постојат апарати и методи за одредување на антиоксидантниот статус на организмот преку одредување на слободните радикали.
Треба да се нагласи дека некои антиоксиданти не функционираат независно, туку координирано, почесто заедно како интегрален антиоксидантен одбранбен систем.
Во одредени услови доаѓа до нарушување на рамнотежата помеѓу слободните радикали и антиоксидантите (кај разни заболувања, големи физички оптоварувања, стареење) што доведува до создавање на многу повеќе слободни радикали.
Создавањето на слободните радикали може да биде резултат и од недоволно создавање и внесување на антиоксиданти. Многу студии укажуваат на тоа дека со корекција на антиоксидантниот статус се постигнуваат значајни резултати во одржувањето на здравјето и физичките способности на организамот.
Антиоксидантите се препорачуваат за сите возрасти, на активни спортисти и рекреативци, на деловни луѓе, на сите кои прележале тешки заболувања; со еден збор на сите кои сакаат да си го зачуваат или да си го подобрат здравјето.
