Повредите на панкреасот се едни од најтешките абдоминални повреди, вклучувајќи ги и повредите на црниот дроб од V-ти и VI-ти степен на Moore-овата скала за повреда на органите (OIS-organ injury scaling).
Изолираните повреди на панкреасот се дијагностички проблем заради неговата местоположба, заштитеност од другите абдоминални органи во перитонеалната шуплина, неможноста да се детектира повредата со рутински рентгенолошки методи, а ехосонографијата и компјутерската томографија (CT) се несигнификанти во првите 48-72 часа, додека не настане демаркација на повреденото ткиво или не се насобере поголемо количество течност во абдоминалната шуплина.
Главно дијагнозата се поставува врз база на клиничкиот физикален преглед, знаци за перитонеална надразба или крвавење во абдоменот, проследени со или почесто без шокова состојба или заради индикации за операција поради повреда на други абдоминални органи како што се Pneumoperitoneum, Haemaskos и др. Затоа треба да се инсистира на авто или хетероанамнеза за механизмот на повредувањето, големината и правецот на силата, видот на предметот со кој е настаната повредата.
Добро би било да се напомене дека пнеумоперитонеум на нативна Rt-графија на абдоменот, не мора да биде присутен во првите 3-5 часа, што уште повеќе ја усложнува дијагностичката енигма
Повредите на панкреасот, во мирнодопски услови, најчесто се здружени повреди кај политрауматизирани, при сообраќајни несреќи, повреди на работно место (затрупување), во преку 75 % од случаите, а поретко како изолирана абдоминална повреда (TAP) со антеро-постериорна компресија каде што ’рбетот служи како хипомохлион околу кој настанува лезија на панкреасот.
Втора група се отворените повреди на панкреас – огнострелни или убодни отворени повреди, како во воени така и во мирнодопски услови. Последиците од повредувањето на панкреасот се тешки, дури и смртоносни заради неможностa за рана дијагноза, начините на хируршкото згрижување, локалните и системските, рани и касни компликации кои се јавуваат како резултат на повредата.
Денеска се користат скали за оценување на тежината на повреда на органите, коишто го квантифицираат степенот на анатомската повреда на органите. Овие скали се унифицирани во светот, се користат како за евалуација на тежината на повредата, така и за ретро-проспективна евалуација на сопствените резултати и споредба со резултатите од останатите центри.
Употребата на овие скали е основа за пресметување на можноста на преживувањето во зависност од степенот на тежината на повредувањето, возраста и функционалните отстапувања на виталните параметри.
