Извори на загадување на воздухот се индустриските објекти (кои ослободуваат гасови како: сулфур, јаглерод, азот и тешки метали), моторните возила, хемиските средства за заштита на растенијата, смогот, затворените простории – канцеларии, трговски центри, простории со централна климатизација од затворен систем.
Асс. д-р Христиан Дума
Приземен озон – е штетен озон и претставува главна состојка на фотохемискиот смог. Се наоѓа во емисиите од индустријата и сообраќајот и неговата емисија е поврзана со специјални временски услови. Предизвикува проблеми со дишењето, влошување на астмата, намалување на функционалноста на белите дробови, како и иритација на очите.
Сулфур диоксид е безбоен гас со остар мирис и претставува еден од основните загадувачи. Главни извори се индустриските капацитети кои согоруваат фосилни горива кои, пак, содржат сулфур, топилници на руда и рафинерии на нафта. Исто така, предизвикува здравствени проблеми со респираторниот систем и функциите на белите дробови, како и иритација на очите. Воспалението на респираторниот тракт се манифестира со кашлање, слузна секреција, влошување на општата состојба кај болните од астма и хроничен бронхитис, кај кои се зголемува склоноста кон инфекции на респираторниот тракт.
Азот е гас кој е најзастапен во атмосферата и зафаќа околу 78 %. Азотните оксиди главно се формираат од азот и кислород при високи температури, како резултат на согорување на горивата од возилата. Се појавува воспаление на дишните патишта кај здрави лица и влошување на респираторните симптоми кај луѓето со астма и бронхитис, како и црвенило, печење и чешање на очите.
Јаглерод моноксид е безбоен, запалив гас без мирис. Тој е главен загадувач во урбаните средини, а се создава при нецелосно согорување на горивата. Главни извори се: моторните возила на бензин, дим од цигари, согорување на биомаси. Јаглерод моноксидот во атмосферата се оксидира во CO2.
Јаглерод диоксид е клучен стакленички гас. Основни извори се: согорувањето на фосилните горива, сечење на шумите и производство на цемент. Високо токсичен е за луѓето – ја намалува способноста на хемоглобинот во крвта да се сврзе со кислородот, има негативен ефект врз респираторен систем и предизвикува иритација на очите: печење, црвенило, солзење.
Метали како загадувачи се: олово, жива, кадмиум, хром, никел кои се наоѓаат како нечистотии во горивата. Металите и нивните соединенија имаат негативни влијанија врз здравјето и делуваат многу штетно на човековиот респираторен систем.
Хроничната изложеност на овие честички придонесува за зголемување на ризикот од појава на кардиоваскуларни и респираторни болести.
Најчестите симптоми кои се јавуват поради алергија кон овие загадувачи се: замор и тежина во очите, заматување на видот, црвенило, печење, чешање, чувство на страно тело во око, почеста потреба од трепкање, можна болка при трепкање, мукозен секрет, зголемено солзење, фотофобија.
Освен избегнувањето од загадените простори и загадувачите од урбаните средини, строго се препорачува преглед од страна на очен лекар за соодветната терапија.
Очните лекари освен соодветната терапија против алергиското воспаление на очите, препорачуваат како превенција користење на вештачки солзи во форма на капки и гел за да се штити окуларната средина, како и механичко измивање на алергените, носење на соодветни очила и почесто измивање на очите и лицето обилно со млака вода.
