Шеќерна болест или Diabetes Mellitus е хронична болест која бара постојано менаџирање поради што оштетува многу органи во човековиот организам. Со напредокот на болеста, високото ниво на глукоза во крвта оштетува многу органи, како очите, бубрезите, нервите, срцето и крвните садови. Со оштетувањето на очите може да дојде до драстично намалување на видот или до слепило.
Асс. д-р Христиан Дума
Дијабетичната болест на очите опфаќа многу промени со кои се соочуват дијабетичарите, меѓу кои се дијабетична ретинопатија (како најсериозна компликација), глаукома и катаракта. Овие промени настануваат постепено. Колку подолго трае дијабетесот се поголема е можноста да се јави болеста на очите.
Дијабетичната ретинопатија претставува микроангиопатија која ги зафаќа прекапиларните артериоли, капиларите и посткапиларните венули, наречени мали крвни садови, иако во покасните стадиуми може да биде зафатени и поголемите крвни садови.
Причината зошто пациентите касно се јавуваат на офталмолог, а боледуваат долги години од дијабет, е што во почетокот дијабетичната ретинопатија не дава никакви симптоми се додека не дојде до напредување на фазата на болеста.
Токму поради тие причини од исклучителна важност се редовните контроли на офталмолог кај ваквите пациенти, бидејќи дијабетичната ретинопатија претставува една од трите најчести причини за слепило во светот. Промените на ретината може да постојат и повеќе години пред појава на симптомите. Земајќи го тоа предвид, како и фактот дека луѓето кои се заболени од шеќерна болест имаат 25 пати поголем ризик да го изгубат видот, од исклучителна важност се редовните прегледи на очното дно на офталмолог. На тој начин сите промени може да се откријат на време, додека тие се се уште на почетокот.
Секој пациент којшто е заболен од шеќерна болест, мора редовно на доаѓа на очни прегледи. Прегледот на очното дно има за цел навреме да се забележат знаците на болеста и да се советува понатамошен третман. Во случај на појава на едем на макулата, офталмологот проценува дали ќе се прави ласерски третман и/или инјекција која се дава во окото (anti-VEGF терапија), со цел намалување на едемот и стабилизирање на состојбата. Појавата на новоформирани крвни садови е итна индикација за ласерски третман на очното дно, кој има за цел да спречи настанување на опасните компликации по видот, коишто во спротивно би резултирале со слепило.
Офталмолошките прегледи се прават најмалку еднаш годишно или почесто, во зависност од препораките на офталмологот. Во текот на бременоста се советува преглед во секој триместар. Од големо значење за појава и брзина на развојот на промените на очното дно, имаат регулацијата на нивото на шеќерот во крвта, крвниот притисок, мастите, како и придржувањето на советите на ендокринолозите за животниот режим, регулирање на телесната тежина, здрава исхрана и физичката активност.
Факторите на ризик за настанување на дијабетична ретинопатија се делат на фактори кои може да се контролираат и фактори кои не може да се контролираат.
Фактори кои може да се контролираат се:
- Редовна контрола на шеќерот во крвта;
- Редовна контрола на крвниот притисок;
- Редовна контрола на холестеролот во крвта;
- Одржување на добра телесна тежина, здрава исхрана и физичка активност;
- Престанок на пушење;
- Редовни годишни офталмолошки прегледи на очното дно (ретината).
Раното откривање на промените и нивниот третман се од непроценливо значење за контрола на болеста.
Фактори кои не може да се контролираат се:
- Должината на траење на дијабетот. Тоа е најзначајниот фактор во настанување на дијабетичната ретинопатија;
- Возраста, која влијае на прогресијата на дијабетичната ретинопатија.
Раната дијагноза и навремениот третман го чуваат видот и го подобруваат квалитетот на живот кај пациентите со дијабет.
Обавезно, секој болен од дијабет за да го одржува својот вид треба да посети очен лекар за превенција на очните компликации од дијабетот и да биде информиран за новите тераписките можности и најсовремениот anti-VEGF третман.
(Продолжува – anti VEGF инјекции за око – најсовремениот третман на дијабетична ретинопатија)
