Пишува: Д-р Бјанка Чачев-Спанчевска
невропсихијатар
Болката како поим во медицината е знак дека нешто се случува во организмот. Може да значи симптом за почеток на некаква болест или страдање, но, за среќа, честопати не е сигнал за некаква сериозна состојба. Главоболката е една од најчестите причини за барање лекарска помош.
ЖЕНИТЕ ПОЧЕСТО ГИ БОЛИ ГЛАВА
Речиси нема човек кого барем еднаш во животот не го заболела глава. За среќа, поголем дел главоболки не се знак за тешко нарушување на здравјето. Деведесет проценти од главоболките се знак за благо нарушување, кое лесно се решава.
Статистички, познато е дека од главоболка многу почесто страда женската популација отколку машката (20-30 проценти повеќе), дека се јавува во млада и средна возраст, но не ретко се сретнува и кај деца. Почеста е кај луѓе што имаат стресна работа, во затворен простор со малку движење, психички напор и концентрација. Секоја главоболка кога првпат се третира треба сериозно да се сфати. Лекарот е должен да ги направи сите потребни испитувања и да даде соодветна терапија.
Главоболката може да настане само во оние ткива или структури што имаат осетни, сензитивни рецептори (завршетоци) за болка. Тоа се кожата, поткожното ткиво, мускули, апонеурози, периост, очи, заби, носна лигавица, усната шуплина, големите артерии, големите вени и венски синуси, делови на тврдата мозочна обвивка, осетните мозочни нерви, корени и ганглии. Коските, меките мозочни обвивки, моторните нерви и најголем дел од мозочното ткиво не реагираат со појава на болка.
ВИДОВИ ГЛАВОБОЛКИ
Постојат повеќе класификации на главоболката според карактерот и траењето.
Главоболката може да биде пулсирачка кога нејзиниот извор се крвните садови, особено артериите. Нејзиниот интензитет е од умерен до јак. Постои и секавична, како струја, невралгична болка (сензација), која е многу јака, трае неколку секунди и спонтано престанува, но по извесно време може да се повтори. Нејзиниот извор е најчесто сензитивен нерв. Главоболка како притисок и стегање, тиштечка – е болка со умерен интензитет, слабо локализирана, трае подолго, речиси и да не престанува и варира во интензитетот. Најчесто причината за ваква болка е во мускулите, лигавицата или во обвивките. Главоболката во облик на жарење е силна и изразено непријатна. Најчесто настанува поради реакција на симпатички или парасимпатички дел од нервите.
Во однос на времетраењето, главоболките може да бидат трајни со повремени осцилации во интензитетот, периодични со помалку регуларна појава или појава на напади по правило од еден тип. Може да биде и прогресивна – кога со тек на време се влошува и се засилува и повремена кога се јавува во серии по што следуваат мирни подолги периоди.
ЗОШТО НЀ БОЛИ ГЛАВА
Има над 50 причини за главоболка и тие можат да бидат физички (механички притисок, истегнување, промена на температура, електрична струја) и хемиски (егзогени или ендогени фактори). Општопознато е дека за главоболки влијаат временските услови, одредени видови храна, навики, употреба и злоупотреба на психоактивни супстанции, начин на живот, справување со стрес, генетичка склоност.
Главоболките може да бидат последица или реакција и на проблеми и болести врзани со органите во главата – проблем со очите, слабеење на видот, покачен очен притисок, проблеми со ушите, воспаленија на синусите, проблеми со забите, вратниот ’рбет, метаболички нарушувања, вирусни воспаленија, реакција на интоксицираност, реакција како последица на повреда или траума на главата.
Главоболката може да укаже и на постоење на посериозни проблеми со главата, како што се покачен интракранијален притисок, постоење на тумор, воспалителни промени на мозокот и неговите обвивки, мозочно крвавење или тромбоза на крвните садови.
