Пишува: Д-р Лидија Паланова
Интернист
Митралната валвула е залистокот што се наоѓа помеѓу левата преткомора и левата комора на срцето. Овој срцев залисток е изграден од два листа, односно кусписи – преден и заден митрален куспис, кои со посебни тенки влакна, т.н. хорди, се поврзани со внатрешниот ѕид на комората. Залистокот функционира по принципот на вентил и при полнење на комората (дијастола) тој се отвора и ја пропушта крвта од преткомората во комората. Во фазата на празнење на левата комора (систола) тој се затвора и не дозволува враќање на крвта во обратен правец. Кога има пролапс на митралната валвула, всушност има нарушување во движењето на кусписите. Во таков случај, залистокот се издигнува кон левата преткомора и се добива слика како валвулата да пропаѓа, па оттаму доаѓа и називот пролапс.
Пролапс може да се случи само на едниот или истовремено и на двата кусписи и притоа доаѓа до митрална регургитација, односно враќање на дел од крвта од комората во преткомората.
КАКО СЕ ПРЕПОЗНАВА?
Во практиката најчесто се среќава пролапс на предниот митрален куспис. Оваа состојба треба да се разграничи од т.н. хипермобилен (хиперкинетичен) куспис, кој најчесто е конституционален. Класичниот пролапс на митралната валвула, кој е придружен со нарушување во функцијата на залистокот, е поретка појава, додека т.н. хиперкинетичен (поподвижен) куспис е многу честа појава на помлади години, особено кај лицата кои се високи и слаби. Кога зборуваме за пролапс на митралната валвула (ПМВ) подразбираме примарен пролапс каде што промената на формата и движењето на листовите на залистокот се генетски условени. Секундарниот ПМВ е последица на некои други заболувања, како што се исхемија, ревматска грозница или хипертрофична кардиомиопатија.
Самото издигнување на залистокот кон преткомората дава аускултаторен – слушен феномен, кој се нарекува клик, а ако има враќање на крвта во преткомората аускултаторно се слуша шум на срцето од различен степен. Ако овие аускултаторни појави се слушнат кај пациенти без тегоби или со неспецифични срцеви тегоби (болка или притисок во градите, неправилна срцева работа, замор, вознемиреност, краток здив), тогаш тие упатуваат на постпење на ПМВ.
Освен клинички преглед, пациентите со такви симптоми треба да направат и ЕКГ, за да се види срцевиот ритам и дали има други срцеви заболувања.
Дијагностицирањето на ПМВ се прави со ултразвучен преглед на срцето, при што, освен слика за положбата и големината на пролапсот, се утврдува и дали има регургитацијата, доколку ја има. Се прават и дополнителни испитувања во коишто е вклучен и 24-часовен холтер ЕКГ, кој дава информации за постоењето и за интензитетот на нарушувањата на срцевиот ритам, за да може потоа сето тоа да се лекува.
ОПАСНОСТИ И ЛЕКУВАЊЕ
Митралната регургитација, ендокардитисот и аритмиите се можни компликации кај пролапс на митралната валвула на срцето, но тие се ретки и не се опасни.
Регургитација во постари години може да доведе до проширување на срцето и негово попуштање. Ендокардитисот се превенира со антибиотска терапија пред секоја стоматолошка, ендоскопска и хируршка интервенција, а аритмиите се лекуваат главно со блокатори на бета-рецепторите и ретко кога се потребни и други антиаритмици.
Кај исклучително ретки тешки форми, потребна е хируршка реконструкција на залистокот. Бременоста кај пациентките со ПМВ не претставува особен ризик, а терапија се дава само при компликации. Пациентите со ПМВ обично немаат ограничувања во начинот на живеење или особени диети, а може да се занимаваат со спорт и професионално, ако ги немаат компликациите.
Од стручните совети на д-р Лидија Паланова, прочитајте и:
