Пишува: Д-р Снежана Стојковска
Гинеколог
Хистероскопија е едноставна ендоскопска метода со која се визуализираат и евалуираат цервикалниот канал и шуплината на матката. Преку хистероскопот, се добива јасна слика на екран со која може да се визуализираат сите неправилности и патолошки промени.
Најчести причини поради кои се прави хистероскопија се ултразвучно дијагностициран полип на матката, субмукозен миом, присуство на туѓо тело, вродени аномалии на матката како преграда или Т-облик, појава на неправилни крвавења кои бараат дополнителни испитувања, кај пациентки кои лекуваат неплодност и слично.
Хистероскопија се прави по завршувањето на менструалниот циклус во првите од 6 до 10 дена. Потврдено е дека хистероскопскиот оперативен третман на субмукозен миом, полип, преграда на матка, Ашерман синдром, ги зголемува стапките на забременување и на живо родено дете.
Овие оперативни интервенции се препорачуваат пред планирањето на семејство кај брачниот пар, како и пред инсеминација или започнување со постапка за инвитро-оплодување .
Зголемување на можноста за бременост
Збирниот резултат од 5 студии направени во период од 2003 до 2006 година покажа дека хистероскопијата може да ја зголеми стапката на забременување дури и во случаи кога наодот од постапката е уреден. Поновите студии покажаа дека нема улога при првиот обид за инвитро оплодување, во исклучок само кога пациентката е несоодветно евалуирана пред започнување со постапката за ИВФ.
Последната година, студијата TROPHY направена од Руди Кампо, едно од најпознатите светски имиња во репродуктивната медицина, кај пациентки со од 2 до 4 претходно неуспешни ИВФ остана рамнодушна во корист на хистероскопијата пред започнување со ИВФ. Во оваа студија биле вклучени 750 пациентки под 38 години, со претходен уреден ултразвучен наод и кај кои во претходните обиди на ИВФ се вратени квалитетни ембриони во текот на ембриотрансферот. Пациентките биле поделени во две групи. Првата група биле пациентки каде што е направена хистероскопија пред започнување со наредната постапка за ИВФ, а во втората група биле пациентки каде што не е направена хистероскопија.
Кај пациентките каде што е направена хистероскопија е утврдена дополнителна патологија во 28 отсто, иако нивниот претходен ултразвучен наод бил уреден. Дополнително, во 4 отсто се утврдени промени на грлото на матката, кај 11 проценти имало промени на шуплината на матката и кај 13 проценти се забележани субтилни промени на слузницата на матката (ендометриум). Заклучокот е дека во двете групи процентот на клиничка бременост и стапката на живо родено дете е иста.
Голем број автори најдоа забелешка на оваа студија. Според нив, во овие случаи каде што станува збор за пациентки со претходни неуспешни од 2 до 4 обиди за инвитро-оплодување, оправдано е да се направи скречинг, или загребување на слузницата на матката, а не само дијагностичка хистероскопија. Ова е дноставно загребување на матката, кое не трае повеќе од неколку минути, ги зголемува шансите за успешна имплантација на ембрионот и до 50 проценти, па во одредени студии и до 70 проценти, и доведува до клиничка бременост. Скречингот, или загребувањето на слузницата на матката прави привремено оштетување на слузницата, која потоа се обновува во слузница што има поголема приемчивост за ембрион. Дополнително, се намалуваат финансиските трошоци, како и емоционалниот стрес на двојката при секој нареден обид за ИВФ.
Со добро избрана стратегија, имајќи ги предвид годините на пациентката, претходни обиди за ИВФ, претходни спонтани абортуси, присуството на дополнителни заболувања како причина за неплодност и слично, бенефициите од хистероскопијатаможат да бидат многу големи во рацете на искусен лекар што се бави со лекување неплодност.
Третман на субмукозен миом и на ендометријален полип
Ендометријалниот полип и субмукозниот миом се бенигни тумори кои најчесто се со мазна површина, меки се по структура и лесно подвижни, со различни нијанси на розова боја. Можат да достигнат најразлична величина и ретко се некротични. Со својата големина ја деформираат шуплината на матката и нејзината слузница. Како резултат на тоа можат да дадат неправилни крвавења и да доведат до неплодност. Имено, истите ја нарушуваат средината и приемчивоста на слузницата на матката за ембрион и на тој начин влијаат врз процесот наречен имплантација, кој е клучен за постигнување успешна бременост.
Третман на конгенитални аномалии на матката
Интернационалните експерти, се многу контрадикторни во нивните ставови и изјави за третман на матка со дијагностицирани конгенитални аномалии како преграда на матка (септум). Нема ни консензус за стратегиски третман на истата.
Нашето искуство и искуството на повеќе европски центри за инвитро-фертилизација – ИВФ, покажа дека третманот на преградите на матката, направен пред започнување со постапката за вештачко оплодување носи поголеми шанси за клиничка бременост и стапка на живо родено дете со значително намалување на стапката на абортуси и стапката на предвремени породувања во однос на пациентки каде што е утврдено постоење на преграда, а таа не е третирана. Пред започнување со хистероскопскиот третман, добро е да се направи 3Д-ултразвучен преглед, а во одредени случаи и дополнителна дијагностичка лапароскопија за да се даде конечна процена на типот на аномалијата.