Пишува: Д-р Златко Пендовски
Хирург – уролог
Појава на крв во урината е многу чест симптом кај пациентите, што може да биде предизвикан од многубројни фактори. За неа некогаш не е потребно лекување, но некогаш е симптом на многу тешки уролошки заболувања. Токму поради тоа мора да се посети лекар кога ќе се појави крв во урината. Постоењето на крв во урината не е секогаш видливо.
Кога количеството на црвените крвни зрнца во мочта е мало, тогаш таа изгледа нормално. Ваквата појава ја нарекуваме микрохематурија, затоа што црвените крвни зрнца се гледаат само под микроскоп. Кога крвта во мочта е видлива, тогаш таа изгледа розово, а најчесто е црвена. Многу мало количество крв во урината дава добро изразена црвена боја. Така, на пример, ако ставиме еден грам крв во мочта, таа ќе биде изразено црвена.
Хематуријата може да се јави само во почетокот на мокрењето, да биде од почетокот до крајот на мокрењето или само на крајот на мокрењето. Овие разлики можат да покажат од кој дел од уринарниот тракт потекнува крвта што ја наоѓаме во мочта. Инаку, траги на крв во урината е нормална појава. Имено, околу еден милион црвени крвни зрнца нормално се измокруваат дневно. Но оваа појава не се гледа и не се смета за хематурија.
Статистиката вели дека околу 10% од сите луѓе во текот на животот, поради различни причини, имаат хематурија.
Најпрво, според симптомите кои ја следат хематуријата може да биде состојба кај која појавата на крв во мочта е проследена со болки. Тие може да бидат во пределот на бубрезите и најчесто укажуваат на постоење на камен во бубрезите. Болката може да биде во пределот на мочниот меур, па да укажува на негово воспаление, на камен во мочниот меур и на многу други заболувања.
Безболната хематурија е најопасен вид на оваа состојба и најчесто зад неа се кријат тешки заболувања. Спонтана хематурија е онаа која доаѓа без особени причини, а испровоцираната се јавува по видливи провокации какошто сефизичка работа, трчање, возење со кола по нерамен пат и најчесто укажува на камен во уринарниот тракт.
Општо земено, најчест предизвикувач на хематуријата кај луѓе помлади од 40 години е камен во бубрезите и во мочните канали и инфекција на уринарниот тракт. Кај понапредната возраст, особено ако хематуријата не е проследена со болки, постои голема веројатност дека е предизвикана од рак на мочниот меур, бубрезите и на простата.
Најчести причини за хематурија
- Камен во бубрезите
- Инфекција на уринарниот тракт
- Инфекција на гениталните органи (почесто кај жените)
- Блокада на мочните канали со камен
- Притисок на ткивата кои ги опкружуваат
- Рак на бубрезите, мочниот меур или на простата
- Разни заболувања на бубрезите
- Повреди
- Висок крвен притисок
- Некои лекови (одредени видови антибиотици, аналгетиците како аспирин, антикоагуланси) Хронични болести како дијабетес
- Анемија
- Вирусни инфекции
- Воспаленија на бубрегот
- Туберкулоза на уринарниот тракт
- Нарушување на згрутчувањето на крвта и други состојби и заболувања
- Аденомот на простата кој кај повозрасни болни е чест предизвикувач на хематурија
Мочта се зацрвенува и од храна и од лекови
Урината може да биде розова, црвена или темно кафена поради причини кои немаат врска со крвавење во уринарниот тракт. Ја зацрвенуваат, некои лекови како лаксативи и лекови против болки, храна како цвекло, боровинки, боја за колачи… Бојата на урината може да ја променат и заболувања на црниот дроб.
Кога крвта укажува на камен во бубрегот и на уринарни инфекции?
Камен во бубрегот, покрај хематурија може да предизвика имногу јака болка во долниот дел на грбот и во долниот дел на стомакот, мачнина и повраќање, често мокрење, чувство на печење за време на мокрењето. Слични симптоми предизвикуваат и уринарните инфекции. Нив често ги следи многу зачестено мокрење, заматена моч, грозница и зголемена температура.
Како се лекува хематуријата?
Кога ќе се јави хематуријата, таа треба да се испитува и да се пронајде причината на крвавењето. Ако се појави крв во мочта не треба да се обидувате сами да се лекувате. Таа секогаш треба да се лекува причински. Прво, да се најде причината, а потоа да се третира. Современата медицина познава многубројни методи за испитување на причините за хематуријата. Многу често е потребен уролошки преглед. Преку разговор со болниот може да се дознаатмногу причини за крвта во урината, а на располагање ни стојат имногу лабораториски, рендгенолошки, ехотомографски и ендоскопски испитувања.
