Пишува: Д-р Зоран Јовановски
Гинеколог
Спуштањето на гениталните органи и други промени кои може да следат (неволно испуштање урина, пречки со празнење на мочниот меур и дебелото црево, инфекции на уринарните патишта, болки во долниот дел на стомакот, психички и физички пречки во текот на полови односи, последична социјална изолација) се последица на заедничка причина – слабост на сврзномускулниот апарат на карличното дно и губење на статичко-динамичката рамнотежа на абдоминално-карличните структури. Затоа за ова се зборува како за анатомска дисфункција.
ЗОШТО ДОАЃА ДО СПУШТАЊЕ НА ГЕНИТАЛНИТЕ ОРГАНИ
Спуштањето, еверзијата или пролапс на вагината претставува комплексно нарушување кое може да биде здружено со спуштање на матката или се појавува по хируршко отстранување на матката (хистеректомија). Точната зачестеност на спуштање на вагината по хистеректомија не е прецизно утврдена, но во некои студии се пресметува и до 40 отсто од оперираните и често е здружена со спуштање на предниот и заден ѕид на вагината (цисторектоцела). Ова најчесто се сретнува кај жени во менопауза и кај жени кои имале поголем број породувања, а исклучително ретко кај помлади жени поради погрешна фиксација на вагиналните ѕидови во текот на првата операција или како последица на вродена слабост на мускулно-фасцијалниот апарат на карличното дно и лигаментните структури на матката.
ХИРУРШКО ЛЕКУВАЊЕ
Хируршкото лекување на спуштање на карличните органи може да биде многу сложено поради присуство на различни здружени нарушувања поради слабоста на сврзливото ткиво на карличното дно.
Едноставната корекција на овие различни дефекти не секогаш резултира со нормална функција на вагината и на околните органи. За да се постигне комплетна реконструкција на нарушената статика на карличните органи, мускули и фасции на карличното дно, треба добро да се познаваат нормалните анатомски односи и физиолошкото функционирање на мочниот меур, вагината и на ректумот. Целта на хируршката реконструкција е да се коригира анатомскиот дефект и да се воспостави нормална функција на мочниот меур, вагината и на дебелото црево при што најдобра шанса за излекување нуди првата операција. Историски, првите операции за корекции на спуштање на вагина се направени во 1957 година и во 1961 година со фиксирање на матката за периостот на сакралната коска. Потоа се развивани други техники на сакро-колпопексија со природни материјали од сврзливото ткиво и лигаментите на самата пациентка, а подоцна и со користење на синтетички материјали (мрежички). Хируршкото лекување на спуштање на вагината може да биде преку вагинален или абдоминален пристап, а во последните дваесетина години се почесто се применува лапароскопската хирургија.
ШТО СЕ ПОСТИГНУВА СО ЛАПАРОСКОПСКАТА ИНТЕРВЕНЦИЈА
Во зависност од индикациите, возраста и желбата на пациентката, лапароскопската сакро-колпопексија може да ги опфаќа следниве хируршки постапки: суспензија на пролапс на вагината по претходна хистеректомија, лапароскопска хистеректомија со фиксација на преостаната вагина за периостот на сакрумот или зачувување на матката и фиксација на матката и вагината за периостот на сакрумот. Гинеколошката лапароскопија е оперативна метода која овозможува изведување на зафатот со минимално инвазивен пристап, а со еднакви резултати како и класичната хирургија. Во денешно време е постигнат голем напредок на ендоскопската хирургија, особено во подрачјето на гинекологијата. Предности за пациентките се – помалку компликации, помалку аналгетици, помалку крвавење, побрзо заздравување, подобар козметички резултат, пократок престој во болница, побрзо враќање на работа и помал инвалидитет. Денес скоро сите гинеколошки операции можат да се изведат лапароскопски. Целта на лапароскопските операции е да се изведе некој зафат исто или подобро отколку во класичната хирургија со минимално инвазивна повреда на организмот. Лапароскопијата е всушност нов начин на пристап на оперативното поле, а не посебен вид операција.
