Малите хемикалии тешко се откриваат и може да доведат до здравствени компликации
Пластиката е насекаде околу нас, од флаширана вода до контејнери за вадење. Но, дали знаевте дека ние трошиме ситни честички од пластика без воопшто да го сфатиме тоа?
Иако има некои истражувања за микропластиката за тоа како тие можат да влијаат на човечкото тело, нова студија фрла светлина врз нивниот помал колега, нанопластиката, и колку тие се распространети во едно пластично шише со вода.
Неверојатната статистика? Просечен литар флаширана вода содржи 240.000 пластични фрагменти, од кои 90% се идентификувани како нанопластика.
„Нанопластиката е првенствено нуспроизвод од распаѓањето на поголемите пластични садови. Нивото на нано е толку мало што не можете да го видите со око“, објаснува истражувачот д-р Кристофер Хајн. „Всушност, доста е тешко да се видат на обичен микроскоп. Мора да користите специјален тип на микроскоп за да ги видите овие видови пластика бидејќи тие се екстремно, екстремно мали.
Дали треба да бидете загрижени за нанопластиката? Д-р Хајн објаснува што покажуваат најновите истражувања и како можете да ја ограничите вашата изложеност на нанопластика.
Потенцијални здравствени ефекти на нанопластиката
Значи, како може нанопластиката да ни наштети? Додека истражувачите сè уште го откриваат сето тоа, д-р Хајн вели дека имаме некаква идеја.
„Бидејќи нанопластиката е доста разновидна хемиски, не постои единствен начин на кој би можеле да ни наштетат“, забележува тој. „Ние гледаме како нанопластиката функционира како ендокрини пореметувачи. Она што тие го прават е да се мешаат со хормоните на телото – тироидните хормони, хормоните на стрес како кортизолот и половите хормони како естрогенот и тестостеронот.
На пример, нанопластиката може да содржи хемикалии како бисфенол А (БПА), кој може да ја имитира активноста на естрогенот и да резултира со ран пубертет кај младите луѓе.
Д-р Хајн вели дека влијанието на изложеноста на нанопластика потенцијално може да биде поголемо кај бебињата, малите деца, тинејџерите и луѓето кои се бремени во споредба со возрасните небремени. Но, тој нагласува дека областа на нанопластиката треба дополнително да се проучува за целосно да се разберат сите здравствени влијанија.
„Треба да има повеќе истражувања кога станува збор за нанопластиката и нивните ефекти врз телото“, вели тој. „Нанопластиката може да ги премине цревните, ткивните и крвно-мозочните бариери, така што нанопластиката доаѓа до делови од телото кои навистина никогаш порано не биле изложени на пластика“.
Дали навистина треба да се грижам за нанопластиката во флаширана вода?
„Повеќето нанопластики ќе се најдат во храната и пијалоците, доколку таа храна и пијалок се спакувани во пластика“, вели д-р Хајн.
Но, истражувањата покажуваат дека нанопластиката е присутна во многу области од нашиот живот, од снабдувањето со вода до нашата почва.
„Некои истражувања разгледаа бројни човечки ткива и открија дека има нанопластика“, продолжува тој. „Значи, иако не сме цело време завиткани во пластика, ние сме изложени на овие хемикалии“.
И иако тоа може да се чувствува многу страшно, д-р Хајн не е тука за да биде аларман.
„Системите за комунални отпадни води се прилично добри во чистењето на нашата вода, обезбедувајќи ни свежа, чиста вода, така што во повеќето општини, водата е сосема безбедна за пиење“, потврдува тој.
А флашираната вода што е правилно складирана е безбедна за пиење – д-р Хајн ја нагласува важноста да се остане хидриран и дека секој ризик од дехидрација е поголем од какви било негативни ефекти на нанопластиката.
Начини за ограничување на нанопластиката
Д-р Хајн нуди неколку корисни совети за тоа како можете да ја ограничите изложеноста на нанопластика.
Користете контејнери безбедни за миење садови и микробранова печка
Уверете се дека сите пластични садови се безбедни за миење садови и микробранова печка пред да ја чувате или загревате храната.
„Кога пластичните контејнери се загреваат, таа пластика може да се стопи и да исцеди хемикалии“, објаснува д-р Хајн. „Силно препорачувам да не ја загревате храната во пластични садови, освен ако не се специјално безбедни за миење садови или микробранова печка“.
И уште подобро? Користете стаклени, метални или керамички контејнери кога е можно за чување храна.
Обрнете внимание на тоа како и каде ја чувате водата за пиење
Идеално место за складирање на вашите пластични шишиња со вода? На темно, ладно место, како вашиот фрижидер.
„Би избегнал да го оставите вашето шише со вода на сонце или во вашиот автомобил среде лето, каде што се загрева и се изложува на сонце“, нагласува д-р Хајн. „Таа топлина ќе го забрза разградувањето на пластиката“.
Фрлете ги старите пластични садови
Ако сте како нас, имате премногу пластични садови скриени во вашите кујнски кабинети – многу со капаци кои недостасуваат или стари дамки од храна.
„Исто така, важно е да ги погледнете вашите стари пластични садови“, советува д-р Хајн. „Ако почнат да изгледаат кршливо или боите се избледени на нив, тоа е добар знак дека пластиката почнала да се распаѓа“.
Внимателно ракувајте со сметките
Дури и таа сметка од самопослуга или вашиот омилен ресторан може да претставува ризик кога станува збор за нанопластиката, вели д-р Хајн. Многу сметки содржат БПА, што е гореспоменатиот пластификатор што на некои сметки им дава водоотпорно или восочно чувство.
„Миењето на рацете откако ќе ракувате со сметки е добра идеја бидејќи на нив има нанопластика“, препорачува д-р Хајн. „Доколку таа нанопластика ви дојде на рацете, а потоа јадете или ракувате со храна пред да ги измиете рацете, потенцијално би можеле да ги консумирате тие нанопластики“.
Додека размислувате за тоа како нанопластиката се насекаде наоколу може да ви ја заврти главата, д-р Хајн вели дека најдобриот начин на дејствување е да преземете чекори за да ја ограничите вашата изложеност.
„Ако не можете да ја намалите употребата на пластика, тоа не е нешто поради што треба да паничите“, смирува тој. „Најдоброто нешто што можете да го направите е да бидете посвесни за тоа. Но, тоа не е нешто што ќе доведе до акутен медицински итен случај“.
