Можеби и не сте свесни дека постои поврзаност помеѓу емоциите и телесните симптоми, но сигрно често сте рекле или слушнале: “Ми одиш на нерви, целиот се тресам“, “Толку сум вознемирена што срцето силно ми чука“ или “Желудникот ме боли цел ден откако бев на тој состанок“. Токму изразот психосоматско го означува влијанието на состојбата на психата на телото, кога нашите емоции и лесто непријатни случувања или односи може да предизвикаат телесни реакции, па дури и пореметувања. Можеби сега ви е појасно она што стручњаците постојано го повторуваат – внимавајте на мислите и чувствата за да го заштитите и физичкото здравје. Колку нашата психа може да влијае на здрвјето на срцето, појаснува д-р Дражен Шебетиќ, кардиолог.
ВРСКАТА ПОМЕЃУ ПСИХАТА И ЗДРАВЈЕТО НА СРЦЕТО
Официјалната превентивна кардиологија, која ги разгледува и дава упатства за ризик факторите за појава на кардиоваскуларните болести, ги класифицира психосоцијалните фактори не како директни независни фактори на ризик, туку како таканаречени модификатори на ризик, што во превод значи дека тие во учествувањето со класичните ризик фактори (хипертензија, дијабетес, пушење, обезност, хиперхолестеролемија) го зголемуваат ризикот од појава на кардиоваскуларни болести, но ако имате само психолошка болест без други ризик фактори тогаш таа не е значајна за појава на кардиоваскуларни болести.
Се работи за типични заболувања на денешницата кои најчесто се јавуваат како анксиозност која кај општата популација ја зголемува кардиоваскуларната смртноста или депресија која го зголемува ризикот од срцев удар, а кај оние кои веќе имаат некоја форма на кардиоваскуларни болести (на пр. ангина пекторис) ја зголемува смртноста од коронарна болест. Покрај анксиозноста и депресијата, важни се и несоницата, социјалната изолација, мрзеливоста, лутината, негативизмот, различните форми на психосоцијален стрес (мобинг и сл.), кои исто така ја зголемуваат зачестеноста на кардиоваскуларните болести заедно со познатите ризик фактори.
Освен што влијае на појавата и исходот на органските кардиоваскуларни болести, постои ефектот и на психосоцијалните фактори врз појавата на функционални (неоргански) кардиоваскуларни болести кои се нарекуваат со различни имиња меѓу луѓето најпопуларно срцева нервоза, а која стручно се нарекува невровиркулаторна астенија или дистонија, а која вклучува бројни симптоми како чувство на притисок со градниот кош, чувство на забрзана работа на срцето, чувство на срцебиење, прескокнување на отчукувањата на срцето, ненадејно зголемување на притисокот, значи многу симптоми, но на клиничкиот преглед главно наодите се со уреден статус на срцето.
Важно е да се каже дека денес речиси и да нема кардиоваскуларна болест со која не е поврзано некое од психолошките нарушувања, било во нејзината појава, било како последица на развој на болеста. Кардиолозите не смеат да го занемарат тој проблем, туку треба да го поттикнат пациентот да покрај кардиолошкото лекување не го занемарат лекувањето на психолошките нарушувања.
