И децата патат од несоница

Несоница или инсомнија е нарушување на спиењето. Додека поголемите деца може да се пожалат самите, кај помалите најчесто родителите се тие кои посочуваат за  појавата на овој проблем. Последиците од инсомнија генерално се поврзани со чувство на ненаспаност при спиење и проблеми во секојдневното функционирање.

Инсомнијата може да се класифицира во однос на времетраењето (краткотрајна или долготрајна), сериозноста и фреквенцијата на проблемот. Краткотрајната инсомнија може да трае само неколку дена или недели. Долготрајната инсомнија се појавува три пати неделно во период од еден месец и може да е предизвикана од последици за кои ви е потребна лекарска помош (на пример, депресија, анксиозност, болка и друго). Понекогаш, очигледни причини не постојат. Како причина за инсомнија може да биде и преголемата приврзаност на детето со родителите, кога тоа не сака да оди во кревет и сака да биде постојано со нив.

Симптоми:

  • Тензија/напнатост пред одење во кревет и сомнеж дали ќе успее да заспие;
  • Проблеми со спиењето – потешкотии при заспивање, спиење конзистентно или будење рано;
  • Поспаност во текот на денот;
  • Проблеми на училиште и во однесувањето;
  • Раздразливост/промени во расположението;
  • Депресија;
  • Хиперактивност;
  • Намалено внимание;
  • Агресија;
  • Проблеми со меморијата.

Причини:

  • Стрес. Да, и децата како и возрасните може да страдаат од стрес. Затоа треба да изградите доверба со вашето дете за да тоа се чувствува удобно и да ги споделува со вас своите грижи. Прашајте го како стојат работите на училиште. Дали вашето дете е вознемирувано од некого? Дали се е во ред во вашиот дом (дали има расправии, караници помеѓу децата, брачни или финансиски проблеми, смрт во семејството, неодамнешна промена на работното место, преселба во нов дом)? Децата се грижат повеќе отколку што мислите и претерана грижа и стрес може да доведат до инсомнија.
  • Консумација на кофеин – сигурно знаете дека дури и некои газирани напитоци и повеќето енергетски пијалаци содржат кофеин. Кофеинот го има и во чајот, но и во какаото, па затоа не претреувајте со нивна консумација.
  • Медицински, психијатриски и други нарушувања на сонот. Неконтролирана ноќна астма, затнат нос од алергии или чешање на кожата од егзема може да му попречат на малечкото да има добар сон. Други медицински нарушувања вклучително фибромијалгија, грчеви во мускулите, зголемена болка, „оган“ во стомакот и тироидна болест можат да предизвикаат инсомнија. Потрудете се да го проверите физичкото здравје на вашето дете за можниот причинител на инсомнија. Нарушувања на сонот како обструктивна „апнеа“ (престанок на дишењето за време на спиење и најчесто поврзан со ‘рчење) и синдром на „немирни нозе“ може да го попречат спиењето на вашето дете. Невро-развојните нарушувања како аутизам, ментална ретардација и Аспергер синдром, исто така, може да бидат причина за инсомнија. На крај, психијатриските состојби како депресија или биполарни нарушувања можат да се поврзат со лош сон.
  • Останати фактори – врева, жештина, студ и светлина во спалната соба можат да попречат во спиењето. Проверете дали креветот и душеците се удобни и дали прозорците не пропуштаат надворешни влијанија. Ова подразбира и исклучување на електронските уреди во собата.

Не постои специфичен тест за инсомнија. Дијагнозата се базира на симптоми и исклучувањето на медицински проблеми, психолошки проблеми и други нарушувања на сонот.

Методи за третман

  • Воспоставете добри навики за спиење. Тука е вклучено: рестрикција на времето поминато во кревет само за спиење (нема читање, пишување домашна работа или гледање телевизија во кревет), одржување регуларен распоред за спиење (одење во кревет и станување во исто време секој ден, вклучувајќи ги викендите и празниците), избегнување кофеински продукти четири до шест часа пред спиење (кафе, час, газирани сокови, енергетски пијалаци и чоколадо), избегнување тутун и други зависни супстанции, избегнувајте еден час пред спиење да гледате телевизија, електронски игри, тешка домашна работа или компјутерски игри.
  • Комфорна средина за спиење. Одржување на нормална температура во спалната соба, која освен тоа треба да е тивка, мирна, удобна и темна (ноќното светло е прифатливо за деца кои се плашат од темна соба). Ноќниот амбиент во домот треба да е релаксирачки и смирен. Избегнувајте расправии и дискусии кои можат да предизвикаат анксиозност пред спиење.
  • Отстранете ги часовниците од собата за спиење. Би било најдобро доколку ги тргнете сите часовници од собата за спиење – за да не му го одземаат вниманието на детето и да може мирно да заспие. Гледањето на саатот додека се обидуваме да заспиеме може да предизвика анксиозност и да направи потешкотии при заспивање. Запомнете – има часовници и на мобилните телефони.
  • Одредете време за спиење. Одредете време за спиење за вашето дете да биде доволно наспано – од девет до 11 часови по ноќ, зависно од возраста на детето. (Децата помеѓу шест и 12 години имаат потреба од 10 до 11 часа сон секоја вечер: на тинејџерите им требаат девет часа сон секоја вечер).
  • Станете од кревет наместо да се превртувате. За вашето дете би било подобро да стане и да се вклучи во мирна активност, при слаба светлина на период од 15 до 20 минути (на пример, читање), наместо да остане во кревет и да се превртува ако не може да заспие. По одреден период поминат надвор од креветот (20-30 минути) детето може да повторно да се обиде да заспие. Ако и после 15-20 минути не успее да заспие, треба да се обидете со уште една активност за опуштање. Повторете го циклусот онолку пати колку што е неопходно.

ПОВРЗАНИ НАПИСИПОВЕЌЕ ОД АВТОРОТ