Пишува: Доц. д-р Снежана Ивиќ Колевска
Микробилог
Ладните и променливи денови со себе носат и поголем ризик од настинки, грип или потешки респираторни инфекции. Причина за тоа се и условите во кои се наоѓаме како затворен простор, недоволно проветрени простории, повеќе луѓе во ист затворен простор, голема концентрација на влага во воздухот, а со тоа и во просториите, атмосферските загадувања како и психичка и физичка преоптовареност која доведува до пад на имунитетот. Причинителите за респираторните инфекции се многубројни – од бактерии и вируси до габи. За нив, како дејствуваат, што можат да предизвикаат и како се лекуваат респираторните инфекции од овие причинители.
БАКТЕРИСКИ ИНФЕКЦИИ
Од бактериите, покрај вообичаените како што се Бета хемолитични стрептококи, Стрептококус пневмоние, Стафилококус ауреус, Хемофилус врсте, Мораксела катаралис, многу значајни се и некултивабилните (интрацелуларните) бактерии како што се: Легионела пневмофила, Микроплазма пневмоние, Коксиела бурнети, Хламидија пневмоние, Хламидија пситаци, Бордетела пертусис, Бордетела парапертусис. Покрај овие, постојат и бактерии кои кај тешките болни или кај пациентите со слаба или исцрпена отпорност на организмот во текот на лекувањето стануваат неотпорни на голем број лекови како што се : Клебсиела пневмоние, Ацинетобактер врсте, Псеудомонас аеругиноза, Ентеробактер аерогенес, Енторобактер клоаке и други поретки бактерии.
Инфекција предизвикана со Легионела пневмофила сè почесто се јавува кај патници или лица кои се заразиле преку присуство на бактерија во цевки за вода или преку климатизерите. Честа е кај пациенти со ослабен имунитет, но не се пренесува од човек на човек, односно со директен контакт. Бактеријата опстојува во влажна средина и затоа долго е присутна во климатизерите, во цевките за вода, кафемати, апарати за вода.
Инфекциите предизвикани со Микроплазма пневмоние и Хламидија пневмоние се почести кај помлади од 45 години и кај нехоспитализираните. Значајно за овиe предизвикувачи e дeкa суватa кашлица се јавува постепено, проследена со умерена температура и се јавува во епидемии. На инфекции со Хламидија пситаци треба да се размислува секогаш кога во анамнезата од пациентот имаме податок за контакт со птици.
Коксиела брунети е причинител на т.н. Кју-треска, која, пак, на глобално ниво е значајна причина за појава на пневмонија кај лица кои работат во услови каде што може да биде присутна оваа бактерија. Бактеријата може да се најде кај говеда, овци, кози и други домашни цицачи, вклучувајќи и мачки и кучиња, а опстојува во земја, ископини, прашина.
Бордетела пертусис и Бордетела парапертусис предизвикуваат инфекција исклучиво кај луѓе и не можат долго да преживеат надвор од организмот. Кај доенчиња и мали деца обично се јавува „класична“ голема кашлица (пертусис), додека кај постарите адолесценти и возрасни лица обично се развива блага болест или асимптоматска инфекција. Најчесто бактеријата влегува во дишните патишта со вдишување. Денес се ретки инфекциите со овие бактерии, бидејќи постои вакцинација која е задолжителна уште во раната детска возраст.
ВИРУСНИ ИНФЕКЦИИ
Постојат разни вируси – Аденовирус, Риновирус, Респираторен синцицијален вирус, Инфлуенца А вирус, Инфлуенца Б вирус, Параинфлуенца 1, 2 и 3 вируси. Вирусните инфекции се честа појава кај деца и особено адолесценти, и тоа со инфлуенца и адено вируси во зимските месеци, во вид на епидемии. Респираторниот синцицијален вирус е најчест кај децата, а многу вируси можат да предизвикаат изолирани случаи на пневмонија. РТГ на бели дробови често покажува дифузна сенка кај вирусни инфекции.
