Пишува: Александра Стојановска/saska@panacea.mk
Неговото име е на листата на 10. најдобри млади уролози во Бугарија, врвен стручњак во делот на лапароскопсите интервенции, кој наскоро ќе почне да изведува и роботски операции за уролошки состојби. Роден Македонец, кој веќе 20 години живее и работи во Варна, во најголемата универзитетска болница во овој град, односно е прв човек на Клиниката за урологија. Во Македонија не бил подолго време, но беше еден од предавачите на првиот Балкански конгрес кој викендов се одржа во Охрид. Со доц. Д-р Дејан Анакиевски, зборуваме општо за лапароскопијата во урологијата, каде се може да се применува, која е најкомплицирана операција со лапароскоп и зошто роботиката е иднината на урологијата.
Што всушност преставува лапароскопијата?
Доц. д-р Анакиевски: Лапароскопијата претствува класичен пример за минимално инвазивна техника. Лапароскопските оперативни зафати обично подразбираат 3-4 реза, со должина од околу еден сантиметар, низ кои се поставуваат троакари за воведување на оперативни инструменти и оптики за камери. Абдоменот на пациентот се исполнува со гас (јаглерод диоксид) и се воспоставува пнуемоперитонеум, кој го трга стомачниот ѕид од органите, со што се создава оперативен простор и овозможува подобра визуализација.
За кои се здравствени состојби во делот на урологијата може да се користи лапароскопијата?
Доц. д-р Анакиевски: Развојот на лапароскопијата е започнат во осумдесетите години на минатиот век, а денес лапароскопски е можно да изведат речиси сите уролошки операции, и да се избегнат класичните зафати. Така, лапароскопијата се користи при радикална простатектомија при рак на простата, радикална лапароскопска цистектомија при рак на бешика, лапароскопски се прави нов мочен меур од тенкото црево, стандард е и при бубрежна нефректомија, лапароскопска парцијална нефректомија која во Бугарија е исто така стандард како техника, при стенози кај деца, кај возрасни, пластики правиме лапароскопски, гинеколошки операции каде е засегнат уретерот. Речиси во сите сфери на урологијата може да се применува лапароскопијата.
Зошто лапароскопијата е подобра како техника во однос на класичната операција?
Доц. д-р Анакиевски: Лапароскопијата има неколку предности во спредба со отворената хирургија. Оваа метода овозможува брзо постоперативно закрепнување, помала болка, поретки компликации поврзани со оперативниот рез, пократка хоспитализација, побрзо враќање на вообичаените активности, како и подобар козметички ефект. Мора да напоменам дека со лапароскопијата, ние како лекари гледаме со оптика која зголемува четири пати, а со самото тоа се добиваат подетални информации за анатомијата.
Но, сепак она што е најважно, за кое ние лекарите работиме, е да му овозможиме на пациентот подобар квалитет на живот, тој да може да дојде денес, да го оперираме и утре да си оди.
Ја споменавте лапароскопската цистектомија. Што таа значи и зошто се смета за најголем предизвик за уролозите?
Доц. д-р Анакиевски: Тоа е една од најголемите операции во хирургијата. Во една етапа се отстранува простатата, кај мажите секако. Се отстранува мочниот меур и се прави раширена лимфна дисекција. Подоцна ако пациентот клинички, како и преоперативно сме го процениле дека има индикација да му направиме нов меур од тенко црево, земаме најчесто илеум од пациентот, негов материјал и изградуваме нов мочен меур. За пациентот да може нормално да мокри, а кај некои од помладите пациенти кои имаат еректилна функција, се задржува и таа функционалност.
Во последно време многу се зборува за роботиката, односно користење робот во урологијата. Наскоро се најавува дека ќе се купи и во Македонија. Навистина ли е толку голем ефектот од користењето, особено во делот на урлогијата? Имате ли соработка со нашата земја, во делот на обука на кадар или евентуално размена на искуства во овој сегмент?
Доц. д-р Анакиевски: Да, навистина бенефитот е огромен. Јас имам искуство во отворената хирургија, кое по број на години е поголем од лапароскопијата, но сега гледам голем бенефит и речиси 95% од операциите ги правиме лапароскопски. Роботиката во моментот е врв во уролгијата, но морам да нагласам дека роботот си е робот. Некој треба и да го води и управува. За мене како лекар уролог кој работи лапароскопија, роботот е особено значаен при простатектомиите, бидејќи многу подобро се зачувуваат крвните садови, ерекцијата, континентноста на пациентите. Всушност каде можеш да работиш лапароскопија може да работиш и робот. Нема некоја разлика, принципот е ист. Но, секако роботиката е понова техника, попрецизна е и роботот е многу подобар за самиот хирург, бидејќи не се изморува. Ергономијата што ја имаш при роботот, ја немаш при лапароскопијата.
Во Бугаргија, односно во Софија и во Плевен веќе се користат роботи во урологијата, а наскоро јас ќе почнам да го работам тоа и во болницата во Варна. За жал, досега сме немале соработка со македонските колеги. Но, еве сега тоа се менува, со моето учеството на овој балкански конгрес, каде имав свое предавање. Јас сум многу задоволен од тоа, оти сепак јас сум Македонец. Можеби работам во друга држава, но знам од каде сум тргнал и сега постои интензивна соработка со лекарите од тука и сум благодарен што сум дел од овие конгреси за да покажам јас што можам и ако можам без проблем да помогнам во дадени ситуации.