Зголемената количина на холестерол може да ги оптовари клетките, од кои најчувствителни се клетките на ѕидовите на крвните садови. Поради тоа холестеролот е познат и како еден од главните ризик фактори за настанување на болести на крвните садови. Се мери со едноставна крвна анализа, а се гледа вкупниот холестерол, ЛДЛ, ХДЛ и триглицеридите.
ЛДЛ ХОЛЕСТЕРОЛ Честичките ЛДЛ (Low Density Lipoprotein) се главни носители на холестролот во крвта. Препорачаната вредност на ЛДЛ треба да биде пониска од 3,0 mmol/l.
ХДЛ ХОЛЕСТЕРОЛ ХДЛ или High Density Lipoprotein се нарекува добриот, заштитен холестерол. Наодот повисок од 1,0 mmol/l за мажи и повисок од 1,3 mmol/l се смета за добар. Ако вредностите се пониски, може да укажуваат на ризик од срцеви болести.
ТРИГЛИЦЕРИДИ Ниската вредност е добра (под 1,7mmol/l). Нивото повисоко од 1,7 зборува за претеран внес на јаглехидрати и масти. Триглицеридите се создаваат во црниот дроб од преголема количина на шеќери и масти кои не се искористени за енергија. Извор на овој шеќер се храната богата со јаглехидрати, особено рафинираниот шеќер и белото брашно. Ниската вредност на триглицериди и висока вредност на ХДЛ е добар резултат и укажува дека ЛДЛ честичките се големи и неопасни, па во тој случај, поголема вредност на ЛДЛ не претставува ризик. Но, висока вредност на триглицериди и ниска вредност на ХДЛ укажува на тоа дека ЛДЛ честичките се мали и опасни, па во тој случај, висок ЛДЛ е лошо.
ВКУПЕН ХОЛЕСТЕРОЛ Денес е докажано дека вредноста на вкупниот холестерол всушност не зборува многу за евентуалниот ризик за развој ан болести. Потребно е да се следи соодност на вкупниот и ХДЛ холестеролот.
Ако соодност на вкупниот холестерол и ХДЛ:
- Помал од 6, тоа е добро
- Помал од 5, уште подобро
- А помал од 4, е најдобро
На пример, ако вкупниот холестерол е 8, а ХДЛ е 2, соодносот е 8:2=4, што е одлично. Но, ако вкупниот холестерол е 8, а ХДЛ е само 1, тогаш размерот, соодност е 8:1=8, што е лошо.
