Инсулинската резистенција е термин кој означува состојба кога дејството на инсулинот во организмот слабее, така што мускулите, мастите и црниот дроб не можат да ја користат глукозата од крвта за енергија и мора да се произведува повеќе инсулин во панкреасот, а нивото на шеќер во крвта се зголемува со време.
Резистенцијата може да се препознае по зголемен крвен притисок, лузни и промени на кожата, а најдобро ќе се дијагностицира со земање анамнеза и преглед кај специјалист. Кога не се третира, инсулинската резистенција може да доведе до појава на дијабетес тип 2.
Ова може да биде привремена или хронична состојба која се третира со промена на животните навики.
КАКО ДА ПРЕПОЗНАЕТЕ ИНСУЛИНСКА РЕЗИСТЕНЦИЈА?
Оваа состојба може да се препознае по неколку симптоми. Знаците најдобро ќе се покажат на крвни анализи каде што нивото на гликуза на гладно ќе биде над 100 mg/dL (милиграми на децилитар), додека нивото на триглицеридите ќе биде над 150 mg/dL. Нивото на добриот холестерол ќе биде намалено, нивото на лошиот холестерол ќе биде зголемено, а може да се зголеми и крвниот притисок.
Од друга страна, покаченото ниво на шеќер во крвта може да се препознае со зголемена жед, почесто мокрење, зголемен глад, главоболки, побавно зараснување на раните, заматен вид и чести инфекции на кожата.
Освен тоа, на кожата може да се појават разни темни дамки. Отпорноста на инсулин може да доведе до преддијабетес, состојба каде што нивото на глукоза во крвта е повисоко од нормалното, но не е доволно високо за да може да се дијагностицира дијабетес.
ПРИЧИНА ЗА ИНСУЛНСКА РЕЗИСТЕНЦИЈА
Не се знае точно што предизвикува инсулинска резистенција, но најголема улога има генетското наследување на болеста или дали некој од семејството има дијабетес тип 2. Друга причина е лошиот начин на живот.
Состојбата почесто се јавува кај лица со прекумерна тежина или кај лица со повеќе масно ткиво, особено во пределот на стомакот, лица кои водат неактивен живот и оние кои консумираат премногу јаглехидрати. Подеднакво, луѓето кои имаат синдром на полицистични јајници, проблеми со хормоните или замастен црн дроб имаат поголеми шанси да развијат отпорност на инсулин.
Може да се наследи и генетски, а почеста е кај пушачите и лицата над 45 години. Сепак, без оглед на наведените ризични групи, инсулинска резистенција може да развие секој.
КАКО СЕ ДИЈАГНОСТИЦИРА ИНСУЛИНСКА РЕЗИСТЕНЦИЈА?
За да се постави правилна дијагноза, неопходно е да се направат неколку тестови. Најпрво треба да се направи двочасовен OGTT (орален тест за толеранција на глукоза) со кој се одредува нивото на глукоза во крвта и урината на празен стомак и два часа откако лицето ќе испие одредена количина на глукоза растворена во вода. За овој тест важно е да не се врши никаква физичка активност 24 часа пред тестот, а не е дозволено консумирање храна и пијалоци претходната вечер.
За време на спроведување на тестот не смее ништо да се јаде, пие или пуши цигари.
КАКО СЕ ТРЕТИРА ОВАА СОСТОЈБА?
За да се одржи нивото на глукоза во крвта на нормални вредности и да се спречи развој на дијабетес тип 2, неопходно е да се сменат животните навики. Да се воведе редовна физичка активност, најмалку три пати неделно, да се намали нивото на стрес и да се внимава на доволната количина на сон. Обезните лица треба да го намалат вишокот килограми, а самата исхрана игра голема улога. Третманот може да зависи и од сериозноста на состојбата и причината за резистенцијата. Лекарот може да препише лекови.
Доколку оваа состојба не се лекува навреме, може да настанат разни компликации како што се срцев или мозочен удар, болести на бубрезите и очите, рак, како и многу високи или многу ниски нивоа на шеќер во крвта. Освен тоа, жените може да доживеат промени во менструалниот циклус, проблеми со плодноста, како и појава на автоимуни болести на тироидната жлезда.
Инсулинската резистенција е состојба кога во организмот се произведува премногу инсулин и нивото на шеќер во крвта е покачено. Ова може да биде моментална или хронична состојба која, кога не се лекува, може да доведе до дијабетес тип 2, како и до бројни други опасни компликации. Во случај на какви било знаци, неопходно е да се оди на лекар, а се третира со промена на животните и прехранбените навики и по потреба и со лекови.
