Пишува:
Александра Стојановска
saska@panacea.mk
Дека пандемијата не е и не треба да биде пречка и да се стават на чекање останатите гранки во медицината, како и здравјето на пациентите, доказ е работењето на одделот за оториноларингологија при Градската општа болница 8-ми Септември во Скопје. Иако оваа институција подолг период функционираше како КОВИД центар, сепак професионализмот и ентузијазмот на д-р Ана Тримоска Радевска и колегите од нејзиниот оддел резултираше со организирање и спроведување на едни од најсложените операции на носот, синусите и предната черепна јама.
Со д-р Тримоска Радевска разговараме на оваа тема, што ваквите операции значат за пациентите, а таа ни најави дека веќе следниот месец се планирани и нови вакви сложени операции кои за прв пат ќе се изведат во земјава, за кои секако ќе пишуваме кога ќе се извршат.
ПАНАЦЕА: Докторка, вие како специјалист години наназад сте дел од тимот на одделот за оториноларингологија во најфреквентната болница во земјава, ГОБ 8-ми Септември во Скопје. Неодамна имавте и стручна посета на колеги од Хрватска ( посебно со доц. д-р Мартин Јурлина ) со кои работевте на сложени интервенции за прв пат направени во земјава. Кажете ми кој е патот по кој чекори вашиот оддел?
Д-р Тримоска Радевска: Во изминативе години, поточно од 1996 година на ОРЛ одделот во болницата рапидно се развива функционалната ендоскопска хирургхија на носот и синусите. Тоа претставува минимално инвазивна хирургија на носот и синусите со помош на ендоскопска техника. На таков начин пациентите немаат рез на лицето и главата и проблемите со синусите и носот се решаваат оперативно исклучиво преку ноздрите. Како и во секоја медицинска специјалност, и во нашата специјалност, предизвикот беше решавање на патолошки процеси во мозочните структури и очите со ендоскопски пристап преку носот, секако во соработка со неврохирурзите. За таа цел беше постигната одлична соработка со колеги од Р. Хрватска, кои се едни од водечките имиња за оваа област во Европа, но и пошироко.
ПАНАЦЕА: Како започна се всушност?
Д-р Тримоска Радевска: Едукацискиот процес започна најпрво со мојот престој во Загреб каде гледав како успешно се решаваат најсложени операции. Потоа во неколку наврати, колегата од Загреб дојде во Скопје и со негова помош извршивме посложени операции за да, веќе полека, можеме да ја превземеме улогата на главни оператори, а тој на супервизор. Тоа е најсигурниот и најбезбеден пат за нечиј напредок во хирургијата.
ПАНАЦЕА: Какви интервенции беа направени, за какви случаи се работеше?
Д-р Тримоска Радевска: Последно, пред повеќе од еден месец во нашата болница беа изведени две посложени операции. Кај еден од пациентите стануваше збор за екстензивен тумор во синусите кој продираше во мозочните структури и окото. Заедно со неврохирурот, д-р Миќун Миќуновиќ од специјалната болница за ортопедија и трауматологија „Св. Еразмо” – Охрид на пациентот му беше комплетно отстранет туморот од носот, синусите, мозочните структури и окото. Притоа, реконструирани беа обвивката на окото и мозокот и на пациентот му следеше брзо опоравување.
Другиот пациент беше со дефект на обвивката на мозокот, преку која истекува ликворна т.е мозочна содржина. За решавање на ваквата состојба кај пациент, претходно на нашите простори, се работеше со отворен пристап, поточно со отворање на черепот и преку мозочните структури се доаѓало до дефектот. Ние на нашето одделение веќе имаме изведено три ендоскопски интервенции за вакви пациенти, при кои, преку носот се доаѓа до дефектот и на тој начин се затвора. Со оваа метода, досега сите пациенти успешно се решени и излекувани.
ПАНАЦЕА: Кажете ми каков бенефит ќе биде сето ова за пациентите? Значи ли тоа дека Вие и вашиот тим сте подготвени за вакви медицински предизвици?
Д-р Тримоска Радевска: На ваквиот начин ние веќе можеме да ги изведуваме и најсложените операции во областа на носот, синусите, предната черепна јама и орбитите, како што се тумори и екстензивни процеси. Тоа значи дека таквите пациенти повеќе нема да има потреба да се испраќаат за лекување во странство.
За некои интервенции веќе сме подготвени и сами да ги изведеме. Секако, за посложените се уште е потребна супервизија, но за среќа го имаме вистинскиот човек. Но, за навистина да достигнеме до врвот на оваа област во хирургијата неопходна ни е апаратура и техника. Се надевам дека Министерството за здравство, како и директорот на болницата, ќе ни го овозможат ова. Само на тој начин ќе може да ги достигнеме останатите европски центри, и ќе повторам, пациентите нема да имаат потреба да заминуваат во странство за лекување.
