ПИШУВА:
Катерина Шекеровска – Димовска
Здружението на офталмолози на Македонија организира меѓународен офталмолошки симпозиум „ГЛАУКОМОТ КАКО КОМОРБИДИТЕТ, КОМОРБИДИТЕТИ КАЈ ГЛАУКОМОТ“, кој ќе се одржи на 16 март во хотелот „Double Tree by Hilton“ во Скопје. „Глаукомот е заболување кое се лекува цел живот, од моментот на неговото дијагностицирање. Заради таа долготрајност, глаукомот е коморбидитет на други офталмолошки и системски заболувања, односно постои во исто време и во исто битие со тие заболувања. Интеракцијата меѓу заболувањата е активна и мора да биде разбрана од офталмолозите кои го лекуваат глаукомот. Токму влијанието на глаукомот врз другите заболувања и обратно, влијанието на другите заболувања врз глаукомот, фактори кои влијаат на клиничката слика на глаукомот, еволуцијата и начинот на лекувањето, конзервативно и оперативно, ја создадоа и темата на овој симпозиум“, вели д-р Дејан Ставриќ, претседател на Здружението на офталмолози на Македонија.
Во рамки на одбележувањето на Светската недела на глаукомот (10-16 март 2024), Здружението на офталмолози на Македонија организира меѓународен офталмолошки симпозиум „ГЛАУКОМОТ КАКО КОМОРБИДИТЕТ, КОМОРБИДИТЕТИ КАЈ ГЛАУКОМОТ“, кој ќе се одржи на 16 март во хотелот „Double Tree by Hilton“ во Скопје. Што претставува глаукомот како коморбидитет?
Д-р Ставриќ: Ви благодарам за поканата. Темата глауком е секогаш актуелна и никогаш доволно да се актуелизира и за тоа постојат причини. Пред се, глаукомот е многу често офталмолошко заболување и ако е недектиран знае да остави сериозни последици по видот до губиток на истиот. Глаукомот е уште познат и како „подмолна болест“, „крадец на видот“ итн., токму заради тоа што кај најголемиот дел на случаите не дава никакви симптоми и најчесто се открива случајно при посета на пациентот на офталмолог од други причини (воспаленија, инфекции, повреди, рефракција итн.). Глаукомот е заболување кое се лекува цел живот, од моментот на неговото дијагностицирање. Заради таа долготрајност, глаукомот е коморбидитет на други офталмолошки и системски заболувања, односно постои во исто време и во исто битие со тие заболувања. Интеракцијата меѓу заболувањата е активна и мора да биде разбрана од офталмолозите кои го лекуваат глаукомот. Токму влијанието на глаукомот врз другите заболувања и обратно, влијанието на другите заболувања врз глаукомот, фактори кои влијаат на клиничката слика на глаукомот, еволуцијата и начинот на лекувањето, конзервативно и оперативно, ја создадоа и темата на овој симпозиум.
На настанот се најавени врвни супспецијалисти од земјата и странство кои ќе бидат предавачи – може ли да ни откриете дел од нивните имиња, како и детали од програмата, односно аспектите за кои ќе се дискутира на симпозиумот?
Д-р Ставриќ: Да, на симпозиумот ќе гостуваат како предавачи професорите Контиќ од Белград, Веселиновиќ од Ниш, проф. Морена Гавриќ, како и домашни предавачи кои ќе ги презентираат своите искуства, како и новите трендови во лекувањето. Дел од програмата е и предавањето на проф. Димче Зафиров од Институтот за фармакологија, за фармаколошките аспекти на доживотната антиглаукоматозна терапија, несаканите ефектите и интеракцијата со медикаментозната терапија за други заболувања кај овие пациенти, а ќе имаме и предавање од областа на генетиката, за евентуални можности за детекција на глауком во претклинички период или претклинички манифестации на болеста, со генетски испитувања.
ВОСПОСТАВУВАЊЕ НА СКРИНИНГ – ЕДНА ОД ЦЕЛИТЕ НА ЗДРУЖЕНИЕТО НА ОФТАЛМОЛОЗИ НА МАКЕДОНИЈА Разни видови на глауком се јавуваат во скоро секоја возраст, така што раната детекција е многу битна во лекувањето и прогнозата на болеста. За жал, ние немаме организиран скрининг за глауком на национално ниво и во форма на здравствена заштита, а воспоставување на скрининг е една од целите на Здружението на офталмолози на Македонија во претстојниот период
Аспектите ќе бидат соодветни на темата на симпозиумот, која ја образложив во претходното прашање, а акцентот ќе биде на влијанието на глаукомот како коморбидитет во офталмохирургијата, како фактор кој ги покачува ризиците на хирургија на катаракта на пример, но и кај сите други оперативни процедури на окото.
Глаукомот претставува подмолно заболување, еден од најчестите офталмолошки проблеми и водечка причина за слепило што може да се спречи. Со оглед на тоа што нема симптоми, редовните прегледи и проверки на видот се од суштинско значење со цел рана детекција на проблемот за да се спречи губење на видот. Постои ли специфична возраст во која се јавува и кој страда најчесто од него?
Д-р Ставриќ: За да ви одговорам, морам да дадам еден поширок вовед. Постојат многу видови глауком, еден помал дел се вродени, големото мнозинство, условно речено – стекнати. Велам условно, затоа што постои наследна компонента и кај стекнатите форми, а и самата телесна конституција влијае на појавата и на манифестацијата на глаукомната болест.
Одлука на Здружението на офталмолози на Македонија е еден производ на овој симпозиум да биде и брошура или водич на тема глауком
Разни видови на глауком се јавуваат во скоро секоја возраст, така што, како што убаво рековте, раната детекција е многу битна во лекувањето и прогнозата на болеста. За жал, ние немаме организиран скрининг за глауком на национално ниво и во форма на здравствена заштита, а воспоставување на скрининг е една од целите на Здружението на офталмолози на Македонија во претстојниот период.
Лекувањето на глаукомот трае долго, а најчесто е и доживотно. Кои се најновите сознанија, ставови и протоколи во однос на неговиот третман?
Д-р Ставриќ: Да, најчесто е доживотно и во најголем број на случаи лекувањето е конзервативно, со лекови, во помал дел и оперативно. Постојат форми на глаукомот кои веднаш по дијагностицирањето подлежат на некој вид оперативен третман, некои видови подлежат на оперативен третман подоцна во тек на еволуцијата на болеста, на пример кај пациенти кај кои по долги години на конзервативно лекување на глаукомот доаѓа до таканаречена тефрактерност кон терапијата со која не може понатаму да се одржува очниот притисок во саканите граници, па се оди на оперативно лекување. Оперативните методи се бројни и секоја има свое индикационо подрачје, односно постои алгоритам за избор на оперативна метода за разните форми на глаукомот или за различни фази на еден вид на глауком. Оперативните методи постојано се менуваат и унапредуваат, се јавуваат и нови оперативни техники. И конзервативната терапија напредува исто така, се пронаоѓаат нови лекови, перформансите на постојните се тежнее да се подобрат. Сето ова укажува на една постојана потреба од менување и унапредување на терапевтските протоколи и ваквите стручни состаноци претставуваат за сите нас неопходност во смисол на држење чекор со времето и постојано подобрување на праксата, со тоа и резултатите на лекувањето.
Одржувањето на еден ваков симпозиум со меѓународен карактер е од особено значење за Вашата фела, но и за сите оние кои во секојдневната пракса може да се сретнат со заболувањето и да придонесат за негова навремена детекција. За кого се е наменет симпозиумот?
Д-р Ставриќ: Пред се, за офталмолозите, поради тоа што тие исклучиво се бават со лекувањето на оваа болест, но и за матичните лекари, лекари од општа пракса, специјалисти од семејна медицина, интернисти, педијатри. Сите овие профили, во склоп на својата пракса, кога ќе добијат податок за постоење на глауком во фамилијарната анамнеза, обавезно треба да го упатат пациентот кај офталмолог и со тоа имаат огромен придонес во раната детекција на глаукомот. Исто така и окулистите и оптичарите можат да имаат голем придонес во раната детекција на глаукомот затоа што некои рефрактивни состојби, како хиперметропијата претставуваат ризик група со поголеми шанси за развој на глауком во одредена возраст од животот, така што благовременото упатување од нивна страна на офталмолошки преглед секако дека може додатно да придонесе за раната детекција на болеста. Одлука на Здружението на офталмолози на Македонија е еден производ на овој симпозиум да биде и една брошура или водич на тема глауком наменета токму на горенаведените профили.