Пишува:
Александра Стојановска / saska@panacea.mk
Што е корнораен стрес-тест, зошто и како се изведува, што открива, колку трае и за тоа кој треба да го прави, разговараме со д-р Лидија Паланова, интернист кардиолог.
Докторка Паланова, што е всушност стрес-тестот?
Д-р Паланова: Коронарниот стрес-тест (КСТ), кој е познат и како ергометриски тест, претставува процедура за дијагностицирање, следење и лекување на пациентите кај кои постои сомневање или кај кои веќе е дијагностицирана кардиоваскуларна болест, особено коронарна артериска болест. Тестот, практично,е физичко оптоварување на пациентот, кое се изведува според однапред испланирана процедура поделена во неколку фази, или степени на оптоварување од кои секоја трае по 3 минути. Вкупно траењето на тестот е 30-40 минути.
Што овој тест открива?
Д-р Паланова: Ергометрискиот тест открива проодност на коронарните артерии, склоност кон пореметување на срцевиот ритам, скриени знаци на попуштање на силата на срцевиот мускул, движење на крвниот притисок и пулс во напор, како и степенот на замор и неговата причина. Се користи и во проценка на ефектот на терапијата на срцевите болести.
Кој треба да го прави овој тест?
Д-р Паланова: Секој коронарен стрес-тест треба да биде одреден од доктор специјалист интернист – кардиолог. Тестот се изведува на подвижна лента по стандардизиран протокол по методот на Брус. Пациентот преку електроди се следи на монитор при што му се мерат виталните параметри, односно артерискиот крвен притисок, пулсот и ЕКГ-грамот.
Постои ли некаков ризик при правањето на коронарниот стрес-тест?
Д-р Паланова: Коронарниот стрес-тест е безбедна, неинвазивна дијагностичка метода. Но и покрај тоа, секој пациент пред изведувањето на тестот треба да биде запознаен со процедурата на тестирањето и со можните компликации како што се пад на артерискиот крвен притисок, вртоглавица и состојба на колапс. Доколку се работи за пациенти кои се дијабетичари, хипертоничари или срцеви болни, тие задолжително треба да ја испијат пропишаната терапија и два часа пред изведување на тестот да бидат на лесна храна. Доколку пациентот чувствува какви било тегоби од типот на замор, малаксаност, срцебиење, отежнато дишење, стегање или болка во градите, болка во кој било дел од телото, должен е да го извести докторот пред започнување на тестот. Изведувањето на коронарниот стрес-тест го прави медицинска сестра.
Во литературата често се опишани случаи на несакани ситуации при изведување на стрес-тестот како нарушувања на срцевиот ритам аритмии, истакнување на ангинозниот синдром кај пациенти со претходна ангина, па дури срцев удар, поради што постојат добро дефинирани правила за подготовка и селекција на пациенти кои се изложуваат на оваа анализа, за да се минимизираат и избегнат последиците. Токму поради тоа, откако ќе определи лекар, тестот го изведува сестра што е едуцирана и сертифицирана за тоа и е дел од кардиолошкиот тим во здравствената установа.
И покрај тоа што коронарниот стрес-тест е неинвазивна дијагностичка-метода, таа воедно е метода што може да предизвика сериозни несакани ефекти. Истите треба однапред да ги знаеме, да ги препознаеме навремено и да реагираме правилно. Тестот се прави исклучиво во присуство на лекар и по индикација и дозвола од доктор. Пациентот треба да е јаден околу 2 часа пред изведбата на тестот, да е лесно облечен и да носи удобни обувки со кои ќе чекори по траката.
Кога не може да се направи овој тест?
Д-р Паланова: Постојат контраиндикации за изведување на тестот. Тие контраиндикации се: акутен инфаркт на миокардот, срцева декомпензација, нерегулирана артериска хипертензија, бронхијална астма, потешки форми на анемии, мултифокална вентрикуларна екстрасистолија, блок на лева гранка на Хисов сноп и синдром на преекситација, поради неможност за процена на електрокардиографските промени во текот и по оптоварувањето.
