Пишува: Александра Стојановска/saska@panacea.mk
Анестезиологијата е една од најдинамичните и најбрзо растечка гранка во медицината, благодарение на напредокот на технологијата и константниот развој на нови анестетици и релаксанти. Станува збор за специфична област која бара голема посветеност и ангажман, и за која луѓето и не знаат што точно подразбира.
За тоа што опфаќа оваа професија, каква е состојбата со анестезиолози во земјава, и што е она кое ќе биде во фокусот на престојниот конгрес на анестезиолози, во октомври годинава во Охрид, разговараме со д-р Маја Мојсова-Мијовска, директор на Клиниката за анестезија, реанимација и интензивно лекување (КАРИЛ) и нов претседател на Здружението на анестезиолози на Македонија.
За шест месеци, односно за во октомври оваа година, најавен е конгресот на анестезиолози во земјава. Што е она што ќе биде во фокусот на овој научен собир?
Д-р Мојсова-Мијовска: Конгресот во суштина е најавен уште минатата година. Јас како нов претседател на Здружението го наследив датумот на случувањето и одредени повикани гости-предавачи. Во суштина годинава сакаме да направиме еден малку со поголема тежина конгрес и да опфатиме многу проблематики. Луѓето, пациентите и не знаат со што се анестезиолозите се занимаваат. Не се тука само анестезиите. Тука се поединечните анестезии, третманот на болка – се уште го работат анестезиолозите кое што практично е невидливо за системот и она што е најбитното – интензивното лекување, односно терапијата на пациентите кои што се најтешко болни, со најтешки повреди, нивниот третман, нови ставови во однос на сепсата и септичниот шок, бидејќи тоа најчесто се среќава и се лекува во интензивното лекување. И нормално ќе стане збор и во однос на кардиоанестезијата, посебните профили на анестезии – значи секоја одредена хируршка гранка има соодветна анестезија и специфики во истата. На овој престоен конгрес би сакале да ги размениме овие искуства, како на национално, така и на интернационално ниво.
Се има впечаток во Македонија дека недостасуваат анестезиолози. Каква е состојбата со кадри во оваа специфична медицинска гранка?
Д-р Мојсова-Мијовска: Не е тоа само впечаток, туку е факт. Ако направите една добра слика, ние сега брзо правевме ажурирање на членството во сите градови во земјава и Скопје кое опфаќа сепак најголем дел. Во суштина увидовме дека постојат многу анестезиолози кои ќе одат во пензија. За да извадиме нов анестезиолог специјалист ни требаат минимум пет години, според новото шест. Но, во првите години тој анестезиолог не може да се носи со сите и со најтешките случаи. Така да, реално за да излезе еден анестезиолог кој може да се носи со проблематиките и предизвиците што ги носи анестезиологијата, сигурно се потребни 7-8 години. Ако размислуваме визионерски, во основа веќе во сите градови и по скопските клиники постои недостаток на кадар и тоа огромен. Тука е тој јаз на непочитување на норми, во смисла на динамиката на примање, односно на рааспишување специјализации и анестезиолозите кои што треба да одат во пензија. Таа динамика мора да се запази.
Со оглед дека сте нов претседател на Здружението, што може ново да се очекува во делот на функционирањето и неговата работа?
Д-р Мојсова-Мијовска: Видете, ние првенствено направивме навистина одлични контакти и здружување со европската асоцијација на анестезиолозите. Влеговме во сите тие здруженија и создадовме едно светско реноме, што е многу добро за нас. Но, тие работи ги завршивме и секако и натаму ќе ги одржуваме и продолжиме. Но, јас некако сега би се свртела кон нас, кон Македонија. Би сакала да организирам некакви состаноци и ете на конгресот ние да се слушнеме меѓу нас, со какви проблеми се судираме, затоа што со тоа на некој начин можеме да дадеме и предлози во однос на креирањето програма, на специјализации. Реално секој град и секоја болница си носи свои проблеми со кои се соочуваат. Кога би се слушнале малку повеќе мислам дека би можеле да направиме чуда и би дале некакви препораки за решавање на тие исти проблеми.
Ќе претставува ли тоа една форма на реорганзирање и репозиционирање на функционирањето внатре во Здружението?
Д-р Мојсова- Мијовска: Ние пред се направивме да освен претседател, постои и потпретседател на Здружението. Потоа, одредивме Управен одбор од седум члена со кој што реално заеднички ги носиме одлуките. Станува збор за членови кои имаат подолго искуство во анестезиологијата и кои ја познаваат проблематиката и од кои навистина има што да се научи. Она што го одлучивме оваа година е да освен плакети, благодарници да им дадеме на најстарите анестезиолози во сите можни болници во Македонија, да им оддадеме почит за нивната работа бидејќи во какви не средини и услови работеле. Нивната работа е навистина вредна за почит. И тоа што го оставиле за нас, за идните генерации. Ние секако дека одиме напред, но мора да се почитува и она што претходно е сторено. Тие се новитети кои се разговарани и веќе имплементирани во работата на здружението.
Кога точно ќе се одржи конгресот на Здружението?
Д-р Мојсова-Мијовска: Конгресот е закажан за од 24. до 27. октомври во Охрид. Очекуваме гости од регионот, од Србија, Бугарија, Грција, како од Турција, а се трудиме да стапиме во контакт и со здружението од Косово и од Албанија. Очекуваме и гости САД, кои и претходно биле учесници на нашите конгреси и кои не поддржуваат. Се надевам дека со своето присуство ќе не испочитува и претседателот на Европската асоцијација на анестезиолози. Навистина ќе биде тоа една голема група на стручњаци-анестезиолози чии предавања и искуства вредат и се важни да се чујат.