Пишува Сања Наумовска/sanja@panacea.mk
Окуларна хипертензија значи дека притисокот во очите (интраокуларниот притисок) е повисок од нормалната вредност. Ако не се третира, може да доведе до појава на глауком и до целосно губење на видот во одредени случаи. Глаукомот е втората причина за слепило во светот. Досегашните студии покажуваат дека околу 2-3 отсто од популацијата постари од 40 години боледуваат од некој вид глауком, а се претпоставува дека кај 50 отсто од случаите сè уште не е откриен.
За покачениот очен притисок и опасноста за појава на глауком разговараме со д-р Златко Арнаудовски, офталмохирург
Зошто се јавува покачениот очен притисок?
Д-р Арнаудовски: Очниот притисок варира во текот на целиот ден. Нормалниот очен притисок се движи од 12 mmhg до 22 mmhg. Кога очниот притисок е повисок од нормалата и нема дополнителни знаци на глауком, оваа состојба се нарекува окуларна хипертензија.
Покачениот очен притисок е предизвикан поради дисбаланс во продукцијата и дренажата на очната водичка. Каналите преку кои се одвива дренажата не функционираат како што треба и поради тоа се насобира очната водичка и доведува до покачување на очниот притисок.
Кои се последиците од оваа состојба?
Д-р Арнаудовски: Покачениот очен притисок се смета за главен ризик-фактор за развој на глауком. Глаукомот е прогресивна болест на очниот нерв што може да доведе до стеснување на видното поле, оштетување на очниот нерв и значително, па и трајно губење на видот.
Станува збор за асимптоматска состојба и затоа го нарекуваат „тивок крадец“ или „тивок убиец“ на видот. Глаукомот е втората причина за слепило во светот.
Досегашните студии покажуваат дека околу 2-3 отсто од популацијата постари од 40 години боледуваат од некој вид глауком, а се претпоставува дека кај 50 отсто од случаите сè уште не е откриен.
Постојат ли симптоми на покачен очен притисок?
Д-р Арнаудовски: За жал, оваа состојба не покажува симптоми. Потребно е да се прават редовни офталмолошки прегледи за да се следи промената на очниот притисок. Како ризик-фактори се сметаат следните карактеристики:
- Присуство на глауком во семејството;
- Пациенти со покачен крвен притисок, хипотиреоза, дијабетес;
- Поради честа и долготрајна терапија на кортикостероиди;
- Повреди на очите;
- Поголема застапеност кај лицата со темна кожа поради анатомските карактеристики на очите.
Како се третира покачениот очен притисок, може ли да се излекува?
Д-р Арнаудовски: Покачениот очен притисок не може да се излекува. Тој доживотно се контролира со кортикостероидни капки. Појавата на глаукомот не може да се превенира, но се забавува со соодветна и редовна терапија.
Кои се симптомите и третманот на глаукомот?
Д-р Арнаудовски: Повеќето лица што имаат глауком немаат никакви почетни симптоми или болка. Првиот знак најчесто е губење на периферниот вид, кој може да се појави дури многу подоцна во животот. Поради наглото зголемување на очниот притисок може да се појават симптоми како главоболка, болка во очите, заматен вид, мачнини, повраќање, црвени очи и одвреме-навреме забележување халоа околу светли елементи.
Глаукомот најчесто се открива уште во текот на првиот детален офталмолошки преглед во периодот кога пациентите ќе забележат промени во видот (старечка далековидност) и ќе се јават на преглед за одредување очила. Според некои истражувања, само половина од заболените што имаат глауком се свесни за својата болест.
Третманост на глауком е со безболни амбуланти ласерски зафати за лекување: YAG-ласер иридотомија, Селективна ласерска трабекулопластика (СЛТ) и операција. И по овие третмани, пациентот мора да прима доживотна терапија во форма на капки за очи со која ќе се регулира очниот притисок. На самиот преглед од страна на офталмолог се одредува кој третман е соодветен за вас.
Деталната дијагноза е клучна за зачувување на видот!
Дијагнозата на глаукомот не вклучува само мерење на очниот притисок. Самиот преглед е детален и се испитува видна острина, дебелина на рожница, преглед на очна позадина, со што се проверуваат и очниот нерв и жолти дамки, испитување со OCT и компјутерско испитување на видното поле.
Ако имате над 40 години и имате фамилијарна историја на болеста, мора да правите детални прегледи кај офталмолог на секои 1-2 години.